'Hâzin Tefsîri'nin Ebu't-Tevfîk eş-Şeyh İbrâhîm Tercümesi' (2. cüz) (metin-inceleme) (Bakara Sûresi 142/286)
'Ebu't-Tevfik es-Sheikh İbrâhîm translation of Hazin Tafsîr' (2nd juz) (text-analysis) (Sura Bakara 142/286)
- Tez No: 859057
- Danışmanlar: DOÇ. DR. REYHAN ÇORAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Türk Dili ve Edebiyatı, Religion, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Türk İslâm Edebiyatı, Kur'ân Tercümeleri, Hâzin el-Bağdâdî, Ebu't-Tevfîk eş-Şeyh es-Seyyid İbrâhîm Sırrî, Tercüme-i Tefsîr-i Hâzin, Turkish Islamic Literature, Quran Translations, Hāzin al-Bagdādì, Abū al-Tawfìq al-Sheikh al-Sayyid Ibrāhìm Sirrì, Tercüme-i Tafsìr-i Hāzin
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk İslam Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 613
Özet
Nakşibendî şeyhlerinden Ebu't-Tevfîk eş-Şeyh es-Seyyid İbrâhîm Sırrî'nin Tercüme-i Tefsîr-i Hâzin adlı eseri bu çalışmaya konu olmuştur. Hâzin el-Bağdâdî tarafından Begavî tefsîrinden te'vîl edilmiş olan Lübâbü't-te'vîl fî-me'âni't-tenzîl'in Türkçe tercümesi olan bu eser Yusuf el-Mısrî tarafından istinsâh edilmiştir. 19. yüzyılın başlarında kaleme alınan eserin elimizdeki tek nüshası Süleymaniye Yazma Eserler Kütüphânesi Yazma Bağışlar Bölümü 3163 numarada kayıtlıdır. Kur'ân tefsirinin tercümesi olan eser Türkçeye aktarılırken müellif tarafından âyetlere açıklama getirilip ilaveler yapılarak genişletilmiştir. Tez kapsamında Tercüme-i Tefsîr-i Hâzin isimli eserin literatürdeki yeri incelenmiştir. Çalışmanın giriş bölümünde“Ebu't-Tevfîk eş-Şeyh es-Seyyid İbrâhîm Sırrî'nin Hayâtı ve İlmî Şahsiyeti”başlığı altında müellife dâir ulaşılabilen bilgiler değerlendirilerek müellifin ilmî şahsiyeti ortaya konulmuştur. Birinci bölümde“Tercüme-i Tefsîr-i Hâzin'in İncelenmesi”başlığı altında eserin genel husûsiyetleri başta olmak üzere muhteva, tercüme usûlü, dil ve üslûp özellikleri, şiirle istişhâd, kaynak metinden ayrılan bazı yönlere dâir misaller ele alınmıştır. İkinci bölümde ise“Tercüme-i Tefsîr-i Hâzin'in Çeviri Yazısı”başlığı altında Tercüme-i Tefsîr-i Hâzin adlı eserin, teze konu olan kısmının, nüsha tavsîfi ve çeviri yazısına yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The work of Abū al-Tawfìq al-Sheikh al-Sayyid Ibrāhìm Sirrì from the Naqshbandi sheikhs, has been translated into of the book titled Tercüme-i Tafsìr-i Hāzin. This work, which is the Turkish translation of Lübâbü't-te'vîl fî-me'âni't-tenzîl interpreted by Hāzin al-Baghdādì, was transcribed by Yusuf al-Misrì. The only copy of this work, written in the early 19th century, is registered as number 3163 in the Suleymaniye Manuscript Library, Manuscript Donations Section. This work, which is a translation of the Qur'an interpretation, has been translated directly into Turkish. However, the interpretations of some verses have been expanded with the author's explanations and additions, making the translation in a more original style. In the introductory part of study, which clarifies the place of the author and his work Tercüme-i Tafsìr-i Hāzin in the literature, the scholarly personality of the author is revealed by evaluating the information available about the author under the title“The Life and Scholarly Personality of Abū al-Tawfîq al-Sheikh al-Sayyid Ibrāhìm Sirrì”. In the first part, under the title of“Analysis of Tercüme-i Tafsìr-i Hāzin”, the general characteristics of the work, especially the content, translation method, language and stylistic features, istishhad with poetry and examples of some aspects that differ from the source text are discussed. In the second part, under the title“Translation of the Tercüme-i Tafsìr-i Hāzin”, the copy recommendation and translation of the Tercüme-i Tafsìr-i Hāzin is given.
Benzer Tezler
- Hâzin Tefsîri'nin Ebu't-Tevfîk eş-Şeyh İbrahim tercümesi (Metin-inceleme) (1.cüz) (Fatiha suresi-Bakara suresi 1-141)
Ebu't-Tevfik es-Sheikh İbrahim translation of Hazin Tafsîr (Text-exploration) (1st juz) (sura Fatiha-sura Bakara 1-141)
ZEYNEP ESKİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Dinİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ REYHAN ÇORAK
- Ebu't-Tevfîk eş-Şeyh İbrahim'in Tercüme-i Tefsîr-i Hâzin adlı eserinde zarfların incelenmesi (Giriş-inceleme-metin-sözlük) (1b-22a sayfaları arası)
Examining adverbs in Ebu't-Tevfîk al-Sheikh İbrahim's Tercüme-i Tefsîr-i Hâzin (Introduction-examination-text- dictionary) (Volume 1) (Between pages 1b-22a)
HANIM GAYE BOSTANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıKarabük ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL TAŞ
- Ebuʾt-Tevfîk eş-Şeyh İbrahimʾin Tercüme-i Tefsîr-i Hâzin adlı eserinde sıfatların incelenmesi (Giriş-inceleme-metin-sözlük) (30a-50b sayfaları arası)
Ebuʾt-Tevfîk eş-Şeyh İbrahimʾin Tercüme-i Tefsîr-i Hāzin examining adjectives in her work (Introduction-examination-text-dictionary) (Between pages 30a-50b)
AYŞENUR DANACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıKarabük ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL TAŞ
- 15. yüzyıla ait 'Enfesü'l-Cevâhir' adlı yazma üzerinde dil incelemesi (giriş-inceleme-metin-sözlük)
A language examine on a handwritten work called 'Anfas al-Djawâhir' which belong to fifteenth century (introduction-examine-text-dictionary)
İSMAİL TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖZKAN
- Mûsâ İznikî'nin Enfesü'l-Cevâhir isimli tefsirindeki yöntemi
Musa al-İzniki's method in his tafsir called Anfas al-Jawāhir
MACİDE ALTUNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERİHAN ÖZMEN