Hokand (Kokon) Hanlığı ve Hanlıktaki Kırgızların rolü (1709-1876)
Khokand (Kokon) Khanate and the role of the Kyrgyzs in the Khanate (1709-1876)
- Tez No: 860322
- Danışmanlar: PROF. DR. CAVİD QASIMOV
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 272
Özet
Bu çalışma, XVIII. asrın ilk çeyreğinden XIX. asrın son çeyreğine kadar olan dönemdeki Hokand Hanlığı ve Hanlıktaki Kırgızların rolünü kapsamaktadır. Bu araştırmada Hokand Hanlığı'nın siyasi ve ictimai tarihiyle birlikte, Kırgız boylarının hanlık içindeki müsbet ve menfi etkileri açığa çıkarılmaya çalışıldı. XVIII ve XIX. asırlar Kırgız toplumunun siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel hayatındaki önemli evrelerden birisi olmuştur. Bu dönemlerde Kırgızlar önce Hokand Hanlığı'nın daha sonra ise Rusya İmparatorluğunun egemenliğine girerek sosyo-ekonomik ilişkileri değişikliğe uğramıştır. Ayrıca bu toplulukta zaman zaman bağımsız bir devlet kurmaya çalışan ünlü tarihi şahsiyetler de ön plana çıkmıştır. Türkistan olarak bilinen coğrafyayı oluşturan Özbekistan, Türkmenistan, Kırgızistan ve Kazakistan, 1715-1897 yılları arasında planlı ve kararlı bir süreçle Ruslar tarafından işgal edilmiştir. Yine aynı dönemde Doğu Türkistan'da Çin hakimiyeti tamamen yerleşmiş olup belirli zamanlarda ortaya çıkan hanlıklar Çinliler tarafından ilhak edilmiştir. Bu dönemde Türkistan coğrafyasında kurulan küçük ve müstakil Türk hanlıkları, etraflarında ne olup bittiğini anlamaktan aciz ve buna uygun tedbir almaktan uzak kalmışlardır. Mesela Rusya'nın Orta Asya cihetindeki teşebbüsleri Türkistan hanlıkları nezdinde öngörülemediğinden ciddiye alınmamıştır. Özellikle XVI. asırdan sonra, Türkistan hanlıklarının en ciddi rakibi Ruslar olmuşlardır. Ruslar Batının tekniğinden, Türk hanlıkları arasındaki rekabetten ve her hanlığın kendi içindeki entrika ve ihanetlerden cömertçe faydalanmışlardır. Neticede Çarlık Rusyası, bu coğrafyayı belirli bir plan doğrultusunda aşama aşama ele geçirerek bağımsız Türk siyasi oluşumlarına ve hanlıklarına son vermiştir.
Özet (Çeviri)
This study covers the role of the Kokand Khanate and the Kyrgyz in the Khanate from the first quarter of the 18th century to the last quarter of the 19th century. In this research, we tried to reveal the political and social history of the Kokand Khanate, as well as the positive or negative effects of the Kyrgyz tribes within the khanate. The XVIII and XIX centuries were one of the important phases in the political, social, economic and cultural life of the Kyrgyz society. During these periods, the Kyrgyz people came under the rule of the Kokand Khanate and then the Russian Empire, and their socio-economic relations changed. In addition, famous historical figures who tried to establish an independent state came to the fore from time to time. Uzbekistan, Turkmenistan, Kyrgyzstan and Kazakhstan, which constitute the geography known as Turkestan, were occupied by the Russians in a planned and determined process between 1715 and 1897. In the same period, Chinese domination was completely established in East Turkestan and the khanates that emerged at certain times were annexed by the Chinese. The small and independent Turkish khanates established in the Turkestan geography were incapable of understanding what was going on around them and were far from taking appropriate measures. For example, Russia's initiatives in Central Asia were not taken seriously because they could not be foreseen by the Turkestan khanates. Especially after the 16th century, the most serious rivals of the Turkestan khanates were the Russians.The Russians occupied the lands of Turkestan by generously benefiting from the western technique, the competition between the Turkish khanates, and the intrigues and betrayals within each khanate.
Benzer Tezler
- Магзуни Фергана хандарынын тарыхы кол жазмасынын транскрипциясы жана кыргыз тилине тиешелүү сөздөр
Magzuni Fergana Hanlar Tarihi elyazısının transkripsiyonu ve Kırgızcaya ait bazı kelimeler
İLYAZ MIRZAKULOV
Yüksek Lisans
Kırgızca
2009
DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADIRALI KONKOBAYEV
- Garibi Divanı (1b/05-57a) (Dil bilgisi incelemesi-metin-dizin-tıpkıbasım)
Divan of Garibi (1b/05-57a) (Grammar review-text-index-facsimile)
NURBIKE TYNYSHBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH BAKIRCI
- Кыргыздардын кокон мамлекетинин башкаруу системасындагы ролу (XVIII – XIX кк.)
Hokand hanlığının idari sistemindeki Kırgızların rölü (XVIII-XIX yüzyıllar)
ELVİRA SABAYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DÖÖLÖTBEK SAPARALĠYEV