Dünya miras alanlarında afet riskleri: Ankara Arslanhane (Ahi Şerafettin) Camii özelinde bir inceleme
Disaster risks in world heritage areas: Ankara Arslanhane (ahi Şerafettin) Mosque specially
- Tez No: 860576
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESRA ÖZKAN YAZGAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Kültürel miras alanlarına yönelik doğal etkenler ve insanların neden olduğu çeşitli afet riskleri söz konusudur. Özellikle Dünya miras alanlarında kültürel mirası tehdit eden risklerin, etkili stratejiler ile yönetilmesi ve afet risklerine karşı önlem alınmasına ilişkin çalışmalar son yıllarda artmıştır. Tez kapsamında, Türkiye'de kültürel miras alanlarını tehdit eden afet risklerinin belirlenmesi ve bu risklere karşı önlem alınması çalışmalarına katkı koymak amacıyla, Ankara Arslanhane Camii“afet riskleri”konusu özelinde ele alınmıştır. Ankara Tarihi Kent Merkezinde yer alan Arslanhane Camii, 2018 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ne dâhil edilmiş, 2023 yılında UNESCO Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir. Arslanhane Cami, 13. yy sonları ile 14. yy başları arasında inşa edilmiş, Türkiye'nin beş farklı ilinde bulunan beş tarihi camiden birisidir. Genellikle kesme taş malzemenin kullanıldığı Anadolu-Türk cami mimarisinde, ahşap taşıyıcılı söz konusu camiler, özel bir yapı grubunu oluşturmaktadır. Bu yapı grubunun önemli bir temsilcisi olan, 13.yy'da inşa edilen Arslanhane Camii'nin yakın çevresinde yer alan geleneksel kent dokusu ile birlikte geleceğe aktarılmasında, olası risklere ilişkin tespitler önemli bir noktadır. Arslanhane Cami'nin taşıyıcı sisteminin tümünün ahşap olması, yapının bulunduğu yönetim alanı içerisinde çok sayıda ahşap strüktürlü sivil mimarlık örneğinin bulunması, olası yangın durumunda hızlı bir şekilde yayılması tehlikeleri göz önüne alındığında, yapı ve çevre ölçeğinde yüksek afet riskleri söz konusudur. Tezin amacı, Arslanhane (Ahi Şerafettin) Camii ve çevresinin, deprem, yangın, sel-su baskını, kuraklık vb. afet riskleri bakımından irdelenmesidir. Bu kapsamda, UNESCO Dünya Miras alanlarına yönelik“risk”konulu çalışmalar incelenerek, literatür taraması ve arşiv araştırması aracılığıyla afet riskleri analiz edilmiştir. Sonuç olarak tez, UNESCO Dünya Mirası niteliği taşıyan Arslanhane Cami'nin korunması ve gelecek nesillere aktarılması için önem taşıyan“afet riskleri”başlıklarının belirlenerek, afet risk analizi çalışmalarına veri sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
There are various disaster risks caused by natural factors and humans for cultural heritage areas. Studies on managing the risks that threaten cultural heritage, especially in World Heritage sites, with effective strategies and taking precautions against disaster risks have increased in recent years. Within the scope of the thesis, Ankara Arslanhane Mosque has been discussed specifically on the subject of“disaster risks”in order to contribute to the efforts to identify disaster risks that threaten cultural heritage sites in Turkey and to take precautions against these risks. Arslanhane Mosque, located in Ankara Historical City Center, was included in the UNESCO World Heritage Temporary List in 2018 and was declared a UNESCO World Heritage Site in 2023. Arslanhane Mosque, built between the late 13th century and the early 14th century, is one of five historical mosques located in five different provinces of Turkey. In Anatolian-Turkish mosque architecture, where cut stone material is generally used, wooden supported mosques constitute a special building group. Determinations regarding possible risks are an important point in transferring the Arslanhane Mosque, built in the 13th century, which is an important representative of this building group, to the future together with the traditional urban fabric in its immediate surroundings. Considering the fact that the entire load-bearing system of the Arslanhane Mosque is made of wood, the presence of many examples of civil architecture with wooden structures within the management area where the building is located, and the dangers of rapid spread in case of possible fire, there are high disaster risks at the scale of the structure and the environment. The aim of the thesis is to examine the effects of Arslanhane (Ahi Şerafettin) Mosque and its surroundings on earthquakes, fires, floods, droughts, etc. to be examined in terms of disaster risks. In this context, studies on“risk”for UNESCO World Heritage sites were examined and disaster risks were analyzed through literature review and archive research. As a result, the thesis provides data for disaster risk analysis studies by determining the“disaster risks”headings that are important for the protection of Arslanhane Mosque, which is a UNESCO World Heritage Site, and its transfer to future generations.
Benzer Tezler
- Kültürel miras alanlarında afet yönetimi: İznik örneği
Disaster management in cultural heritage areas: Case of Iznik
SİNEM OKTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkBursa Uludağ ÜniversitesiYapı Bilgisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLÜFER TAŞ
- GIS-based multi-criteria decision analysis for optimal urban emergency facility planning
Kentsel optimal acil durum tesis planlaması için CBS tabanlı çok kriterli karar analizi
PENJANI HOPKINS NYIMBILI
Doktora
İngilizce
2022
Coğrafyaİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURAN ERDEN
- Kültürel mirasta afet yönetiminin değerlendirilmesi: Suriye örneği
Evaluation of disaster management in cultural heritage: Syria example
AHED ALKHATİB
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF ÖRNEK ÖZDEN
- An assessment of disaster risk management in a world heritage site in Turkey: The case of Bergama
Türkiye'deki bir dünya miras alanında afet riski yönetiminin değerlendirilmesi: Bergama örneği
ASLI AYGÜN GÜRSOY
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Kamu YönetimiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKültürel Mirası Koruma Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE GÜLİZ BİLGİN ALTINÖZ
DR. SİBEL YILDIRIM ESEN
- Tarihi çevrelerde afet risk yönetimi için bir model önerisi
Proposal for a disaster risk management model for historic settlements
FEVZİYE DENİZ GÜNDOĞDU