Geri Dön

Sağlık okuryazarlığının akılcı ilaç kullanımı farkındalığı ve hasta aktiflik düzeyi üzerindeki etkisinin incelenmesi

Investigation of the impact of health literacy on rational drug use awareness and patient activity level

  1. Tez No: 861642
  2. Yazar: ZEYNEP HATİPOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET YORULMAZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 129

Özet

Bu çalışma, sağlık okuryazarlığının akılcı ilaç kullanımı farkındalığı ve hasta aktiflik düzeyi üzerindeki etkisinin incelenmesini amaçlamaktadır. Araştırma evrenini Türkiye'de yaşayan 18 yaş ve üstü kişiler oluşturmaktadır. Olasılığa dayalı olmayan örnekleme türünden kolayda örnekleme türü kullanılıp 502 kişiye ulaşılmıştır. Çalışma nicel araştırma modeli ile planlanıp, üç ölçekten oluşmaktadır. Bunlar; sağlık okuryazarlık ölçeği TSOY-32, akılcı ilaç kullanımı farkındalığı ölçeği ve hasta aktiflik düzeği ölçeğidir. Bu araştırmada kullanılan ölçek soruları, Google Forms üzerinden hazırlanılıp, çevrimiçi anket yöntemiyle katılımcılara ulaştırılmıştır. Veriler SPSS-27 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Sosyodemografik veriler için frekans tabloları hazırlanmıştır. İki gruplu değişkenler arasındaki ortalama farklılıkları incelemek için bağımsız örneklem t-testi, üç veya daha fazla grup içeren değişkenler için ise tek yönlü anova analizi kullanılmıştır. Ölçekler arasındaki ilişkinin yönünü ve derecesini belirlemek amacıyla Pearson korelasyon analizi gerçekleştirilmiştir. Bağımsız değişkenin bağımlı değişken üzerindeki etkisini görmek üzere doğrusal regresyon analizi uygulanmıştır. Bu analizler, alfa=0,05 düzeyinde yapılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçeklerin cronbach alpha güvenilirlik katsayısı sırasıyla sağlık okuryazarlık ölçeği için 0,95; akılcı ilaç kullanımı farkındalığı için 0,73; hasta aktiflik düzeyi için 0,87 olarak bulunmuştur. Araştırmada yer alan bireylerin %51,8'i kadın iken, %48,2'si erkektir. Araştırmanın sonucunda sağlık okuryazarlık düzeyi ile akılcı ilaç kullanımı farkındalığı düzeyi arasında pozitif bir yönde bulunan ve zayıf düzeyde anlamlılık gösteren bir ilişki mevcuttur. (r=,235; p=,000). Hasta Aktiflik Düzeyi Ölçeği ile Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği arasında pozitif bir yönde bulunan ve zayıf düzeyde anlamlılık gösteren bir ilişki mevcuttur. (r=,271; p=,000). Hasta Aktiflik Düzeyi Ölçeği ile Akılcı İlaç Kullanımı Farkındalık Ölçeği arasında pozitif bir yönde bulunan ve zayıf düzeyde anlamlılık gösteren bir ilişki mevcuttur. (r=,301; p=,000).

Özet (Çeviri)

This study aims to examine the impact of health literacy on rational drug use awareness and patient activation levels. The study population consists of individuals aged 18 and over living in Turkey. A non-probability sampling type, specifically convenience sampling, was used to reach 502 individuals. The study was planned using a quantitative research model and consists of three scales. These are the Health Literacy Scale TSOY-32, the Rational Drug Use Awareness Scale, and the Patient Activation Level Scale. The scale questions used in this research were prepared via Google Forms and delivered to the participants via an online survey method. Data were analyzed using the SPSS-27 program. Frequency tables were prepared for sociodemographic data. The independent samples t-test was used to examine mean differences between two groups of variables, while one-way ANOVA analysis was used for variables involving three or more groups. Pearson correlation analysis was performed to determine the direction and degree of the relationship between the scales. Linear regression analysis was applied to see the effect of the independent variable on the dependent variable. These analyses were conducted at an alpha level of 0.05. The Cronbach's alpha reliability coefficients for the scales used in the research were found to be 0.95 for the Health Literacy Scale, 0.73 for the Rational Drug Use Awareness Scale, and 0.87 for the Patient Activation Level Scale, respectively. Of the individuals in the study, 51.8% were female, and 48.2% were male. The results of the study show that there is a positive and weakly significant relationship between health literacy levels and rational drug use awareness levels (r=0.235; p=0.000). There is a positive and weakly significant relationship between the Patient Activation Level Scale and the Health Literacy Scale (r=0.271; p=0.000). There is also a positive and weakly significant relationship between the Patient Activation Level Scale and the Rational Drug Use Awareness Scale (r=0.301; p=0.000).

Benzer Tezler

  1. E-sağlık okuryazarlığının akılcı ilaç kullanımı üzerine etkisinde dijital okuryazarlığın aracılık rolü: Bozüyük Devlet Hastanesi örneği

    Mediating role of digital literacy in the effect of e-health literacy on rational drug use: The case of Bozüyük State Hospital

    ÖMER BARLAS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Sağlık Kurumları YönetimiDüzce Üniversitesi

    Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YALÇIN KARAGÖZ

  2. Edirne il merkezinde yaşayan yetişkinlerin sağlık okuryazarlığı düzeyinin ve akılcı ilaç kullanımına etkisinin araştırılması

    Investigating the level of health literacy of adults living in Edirne province centre and its effect on rational drug use

    HALİM DURGUN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Aile HekimliğiTrakya Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAMDİ NEZİH DAĞDEVİREN

  3. COVİD-19 pandemisi döneminde SBÜ Dışkapı Yıldırım Beyazıt SUAM'ne başvuran hastaların akılcı ilaç kullanımı ölçeği ile sağlık okuryazarlığı ölçeği puanlarının karşılaştırılması

    Comparison of rational drug use scale and health literacy scale scores of patients applying to health science university Dişkapi Yildirim Beyazit Training and Research Hospital during the COVİD-19 pandemic period

    MÜCAHİT ÇAVDAR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM SUVAK

  4. Hipertansiyon tedavisi alan hastalara hemşire tarafından verilen eğitimin akılcı ilaç kullanımı ve sağlık okuryazarlığına etkisinin değerlendirilmesi

    Evaluate the effects of education given by nurses on rational drug use and health literacy of patients receiving hypertension treatment

    VAHİDE ÇAKMAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    HemşirelikManisa Celal Bayar Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEZGİ ÇINAR PAKYÜZ

  5. Hemşirelik öğrencilerinin sağlık okuryazarlığı düzeyleri ve akılcı ilaç kullanımı arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between nursing students' health literacy levels and rational drug use

    CANAN AKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

    Hemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYLİN ÖZAKGÜL