Türk borçlar hukukunda belirli süreli ticari satış sözleşmesinde satıcının temerrüdü sonucu sözleşmeden dönme
Recession of commercial sale contract of definite duration as a result of the default of the seller in Turkish law of obligations
- Tez No: 861817
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE HAVUTCU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Ticari satış sözleşmesi, sözleşmeden dönme, temerrüt, olumsuz zarar, commercial sale contract, recession of a contract, default, reliance interest
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yaşar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 365
Özet
Belirli süreli ticari satış sözleşmesi tam iki tarafa borç yükleyen, ani edimli bir sözleşmedir. Alıcının asli edim yükümlülüğü bedel ödemek, satıcının ise mülkiyeti geçirmek amacıyla zilyetliği devretmektir. Ticari satış sözleşmesinin tam iki tarafa borç yükleyen bir sözleşme olması nedeniyle, temerrüt hâlinde, TBK. m. 112 vd. hükümleri ve TBK. m. 125 hükmü uygulama alanı bulmaktadır. Bunun yanı sıra, özel düzenleme olan satıcının temerrüdüne ilişkin olarak TBK. m. 212 hükmü uygulanmaktadır. TBK. m. 212 hükmü uyarınca alıcı, zilyetliğin devri bakımından belirli vade öngörülen satışları kesin vade ile bir tutmakta, alıcının temerrüdü ihtar etmesi ya da süre vermesine gerek olmaksızın seçimlik haklarını kullanmasına olanak tanımaktadır. TBK. m. 212 hükmünün uygulanabilmesi bakımından, satış sözleşmesinin TBK. anlamında ticari satış teşkil etmesi gerekmektedir. Buna göre, ticari satış sözleşmesi, satış konusu malı tekrar satmak, kiraya vermek ya da herhangi bir şekilde kâr temin etmeyi amaçlayan alıcı ile yapılan bir sözleşmedir. Sözleşmeden dönme yenilik doğuran bir haktır. Doğurduğu hukuki sonuçlar bakımından doktrinde farklı görüşler bulunmaktadır. Sözleşmeden dönme, karşı tarafın onayı ya da mahkeme kararına ihtiyaç olmaksızın borç ilişkisine doğrudan etki eder. Bu nedenle, hakkın kullanılmasında belirli ilkeler ile sınırlandırılma getirilmiştir. Sözleşmeden dönme hâlinde talep edilen zarar, satıcının sözleşmeden dönmeye yol açan borca aykırı davranışı neticesinde sözleşmeden dönülmesi nedeniyle, dönülen sözleşme hiç yapılmasaydı uğranılmayacak olan zarardır. TBK. m. 125/ II hükmündeki“borcun ifa edilmemesinden doğan zarar”olumsuz zarar teşkil etmektedir.
Özet (Çeviri)
Commercial sale contract of definite duration is a contract of instantaneous performance, imposing full burden to both parties. In such contracts, the main obligation of performance for the buyer is the payment and for the seller, it is transferring the possession of the goods on the purpose of transfer of ownership. Owing to the commercial sale contracts being synallagmatic, imposing full burden to both parties, in the event of default the provisions of article 112 et al. and provision 125 of Turkish Law of Obligations come into effect. In addition to this, as a specific regulation, article 212 regarding the default of the seller is applicable as well. As regards article 212 of Turkish Law of Obligations, definite term is considered equal to final term in terms of the transfer of possession and the buyer is granted to the right of choice without any necessity to notify or grant an extension time to the seller. In order the article 212 of Turkish Law of Obligations to come into effect, the sale contract is to be constituted as a commercial sale in terms of the Turkish Law of Obligations. Accordingly, a commercial sale contract is an agreement where the buyer aims to resale, lease or to make profit out of in any manner as regards the goods. Recession of a contract is a formative right. There are different opinions in doctrine as regards its legal consequences. Recession of a contract directly effects the obligation relationship without the need of the consent of the other party or a judicial decree. Therefore, it is restricted with specific principles as regards its exercise. The damage to be claimed with the recession of a contract is the damage which is not to occur in case of the absence of the contract due to the infraction of the seller that caused the recession.“Damage born by the non-performance of the obligation”as defined in the article 1225/II of Turkish Law of Obligations constitutes the reliance interest.
Benzer Tezler
- İş ortaklıklarının vergilendirilmesi -Türk vergi sistemi açısından bir inceleme-
Taxation of joint undertakings -A research in Turkish taxation system-
İ. HAKAN FURTUN
- Anonim ortaklıkta yönetim kurulu üyesinin rekabet yasağı
The prohibition of competition of the board member in joint stock companies
BURCU GÜNAYDIN GÜLTEKİN
- Milletlerarası Özel Hukukta hava araçları üzerindeki aynı haklara uygulanacak hukuk ve Cape Town Sözleşmesi & Protokolü
Applicable law to real rights on aircraft in Private International Law and Cape Town Convention & Protocol
ERDEM AKPINAR
