Türkiye'de mali kültürü belirleyen faktörler: Ampirik bir çalışma
Factors determining fiscal culture in Türkiye: An empirical study
- Tez No: 861850
- Danışmanlar: PROF. DR. İHSAN CEMİL DEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Maliye Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
Mali kültür, mali olaylar ve araçlar (kamu harcamaları ve hizmetleri, vergileme, bütçeleme, borçlanma, maliye politikası vb.) karşısında toplumun algı, tutum ve davranış kalıpları olarak ifade edilebilir. Bir toplumun sahip olduğu algı, tutum ve davranış kalıplarının bütünü o toplumun kültürünü oluşturur. Dolayısıyla mali kültür, mali olaylar ve mali araçlara toplumun bakış açısını ortaya koyması bakımından önemli bir işleve sahiptir. Araştırmanın amacı, Türkiye'de mali kültürü belirleyen faktörleri ölçek geliştirme çalışmasıyla tespit etmektir. Literatürde bu kapsamda herhangi bir çalışmaya rastlanılmaması araştırmanın çıkış noktasını oluşturmuştur. Mali kültür kavramının ilk kez bu çalışmayla tanımlanması, mali kültür ölçeğinin geliştirilmesi ve bu ölçeğin başka çalışmalarda kullanılarak literatüre katkı sağlamaya devam edecek olması, araştırmanın özgün taraflarıdır. Araştırma kapsamında, Türkiye genelinde 1750 kişiye yedi coğrafi bölgede anket uygulanmıştır. Araştırmada kuramsal bilginin oluşturulabilmesi için gerçekleştirilen keşfedici faktör analizi sonucunda, beş faktörlü bir yapının geçerliliği tespit edilmiştir. Keşfedici faktör analizi sonucunda kurama bağlı olarak geliştirilen yapının doğrulanabilmesi için birinci düzey doğrulayıcı faktör analizi ile ikinci düzey doğrulayıcı faktör analizine tabi tutulmuştur. Analizler sonucunda kurulan modellerin uyum iyiliği değerlerinin iyi uyum değerlerine yakın ve kabul edilebilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ölçekte önerilen beş boyutlu 25 maddeden oluşan yapının birinci ve ikinci düzey ölçme modeli ile doğrulandığı, her iki modelin de kullanılabileceği, geçerli ve güvenilir bir ölçeğin geliştiği görülmüştür. İkinci düzey doğrulayıcı faktör analizi sonucunda elde edilen bulgulara göre, Türkiye'de mali kültürü belirleyen en önemli faktörler, kamu harcamaları kültürü ve vergi idaresi kültürüdür. Vergi kültürü, devlet borçlanma kültürü ve mali bilinç ise mali kültürün oluşumunda istatistiksel olarak anlamlı etkiye sahip diğer faktörlerdir.
Özet (Çeviri)
Fiscal culture can defined as the society's perceptions, attitudes and behavioral patterns towards fiscal events and instruments (public expenditures and services, taxation, budgeting, debt, fiscal policy, etc.). The totality of perceptions, attitudes and behavioral patterns a society has, constitutes the culture of that society. Therefore, fiscal culture is essential in revealing society's perspective on fiscal events and fiscal instruments. The study aims to identify the factors determining fiscal culture in Türkiye through a scale development study. The fact that there is no study in this context in the literature constituted the starting point of the research. The unique aspects of this study are that the concept of fiscal culture was defined for the first time in this study, the fiscal culture scale was developed and this scale will continue to contribute to the literature by being used in other studies. Within the scope of the research, 1750 people were surveyed in seven geographical regions across Türkiye. As a result of the exploratory factor analysis conducted to establish the theoretical knowledge in the research, the validity of a five-factor structure was determined. To verify the structure developed based on the theory from the exploratory factor analysis, it was subjected to first-level confirmatory factor analysis and second-level confirmatory factor analysis. As a result of the analyses, it was concluded that the goodness of fit values of the models was close to good appropriate values and acceptable. It was seen that the five-dimensional structure consisting of 25 items proposed in the scale was confirmed with the first and second-level measurement model and a valid and reliable scale was developed in which both models could be used. According to the findings of the second-level confirmatory factor analysis, the most important factors determining fiscal culture in Türkiye are public expenditure culture and tax administration culture. Tax culture, government debt culture and fiscal awareness are other factors that have statistically significant effect in forming fiscal culture.
Benzer Tezler
- Kurumsal risk yönetiminin Türk kamu mali yönetiminde uygulanması ve uygulamaya etki eden faktörlerin araştırılması: Kamu üniversiteleri örneği
Application of corporate risk management in Turkish public financial management and research on factors affecting application: The case of public universities
NAZMİ ZARİFİ GÜRKAN
Doktora
Türkçe
2019
MaliyeSüleyman Demirel ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM ATTİLA ACAR
- Interregional Relations: Perspectives on the Summit of South American-Arab Countries 'New' patterns of engagement
Bölgelerarasi ilişkiler: Güney Amerika - Arap Ülkeleri zirvesindeki 'Yeni' angajman yapısı perspektifleri
MARSHA MARİE HALL
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİHA BENLİ ALTUNIŞIK
DOÇ. DR. DERYA GÖÇER AKDER
- Türkiye'de faaliyet gösteren araştırma ve geliştirme firmalarının yerleşim kararlarını belirleyen faktörler: Yuvalanmış Logit Model uygulaması
The determinants of research and development firms' location choice in Turkey: A Nested Logit Model application
BÜŞRA AKIN