Öğretmenlerin bilişsel esneklik, duygu düzenleme becerileri ve mesleki tükenmişliklerinin psikolojik iyi oluşları üzerindeki yordayıcı etkisinin incelenmesi
Examining the predictive effects of teachers' cognitive flexibility, emotional regulation skills and professional burnout on their psychological well-being
- Tez No: 861920
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YUNUS YÜCEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: bilişsel esneklik, duygu düzenleme, mesleki tükenmişlik, mesleki duyarsızlaşma, psikolojik iyi oluş, cognitive flexibility, emotional regulation, occupational burnout, occupational depersonalization, psychological well-being
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Son yıllarda ülkemizde ve dünyada yaşanan hızlı toplumsal, ekonomik ve teknolojik değişimler kişisel yaşamdan iş yaşamına kadar birçok alanda insan hayatını çeşitli açılardan etkilemiştir. İş yaşamı açısından bakıldığında insana hizmet ve insanla yakın temas odaklı mesleklerde çalışanların özellikle hissettikleri olumsuz duygulanımdan kaynaklı etkilenmeler daha fazla olabilmektedir. Karşılaşılan bir değişime uyum sağlamak, ortaya çıkan bir sorunu çözmek ya da geliştirilen bir çözümü istek duyarak uygulamak ve kendini yeterli hissetmek gibi özellikler bilişsel esneklik becerisini gerektirmektedir. Uygulama alanlarına dönük yapılan gözlemler, toplumsal yaşamın şekillenmesinde önemli bir işleve sahip olan öğretmenlik mesleğini sürdüren bireylerin bilişsel esneklik, duygu düzenleme güçlüğü ve mesleki tükenmişliklerinin psikolojik iyi olma halleri üzerinde etkili olma olasılığı olduğu düşündürmektedir. Bu araştırmada öğretmenlerin bilişsel esneklik düzeyleri, duygu düzenleme güçlükleri ve mesleki tükenmişliklerinin, psikolojik iyi olma halleri arasında önemli ve açıklayıcı olduğu düşünülen ilişkiler bulgulanmıştır. Araştırmada kullanılan veriler uygun örnekleme yöntemi ile seçilen öğretmen grubundan elde edilmiştir. Araştırmanın evrenini İstanbul'da aktif olarak öğretmenlik görevini sürdüren öğretmenler oluşturmaktadır. Katılımcıların kişisel özelliklerini elde etmek için demografik bilgi formu ve araştırılan değişkenlere ilişkin veri elde etmek içinse Bilişsel Esneklik Envanteri, Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği, Mesleki Tükenmişlik Envanteri ve Psikolojik İyi Oluş Ölçekleri uygulanmıştır. Araştırma sonucuna göre öğretmenlerin psikolojik iyi oluşları ile bilişsel esneklik düzeyleri, duygu düzenleme güçlükleri ve mesleki tükenmişlikleri arasında etki edici, açıklayıcı, anlamlı ilişkiler olduğu belirlenmiştir. Ayrıca öğretmenlerin mesleki tükenmişlik, duygu düzenleme güçlüğü ve bilişsel esneklik düzeylerinin yüksek olduğuna ilişkin bulgulara ulaşılmış ve yorumlanmıştır. Bunun yanında mesleki tükenmişlik alt boyutlarına ilişkin özelliklerin bazı demografik değişkenlere göre anlamlı farklılaşmalar gösterdiğine ilişkin bulgulara da erişilmiştir. Yapılan bu çalışanın alana ve araştırmacılara katkı sunacağı düşünülmektedir. Araştırma Ekim 2022'de başlayıp Aralık 2023'te sonuçlandırılmıştır.
Özet (Çeviri)
The rapid social, economic and technological changes experienced in our country and the world in recent years have affected human life in various aspects, from personal life to business life. In terms of business life, employees in professions focused on service to people and close contact with people may be more affected by the negative emotions they feel. Features such as adapting to a change encountered, solving a problem that has arisen, or willingly applying a developed solution and feeling self-sufficient require cognitive flexibility skills. Observations made on the fields of practice suggest that the cognitive flexibility, difficulty in emotional regulation and professional burnout of individuals who pursue the teaching profession, which has an important function in shaping social life, are likely to have an impact on their psychological well-being. In this study, important and explanatory relationships were found between teachers' cognitive flexibility levels, emotional regulation difficulties and professional burnout on their psychological well-being. The data used in the research was obtained from the selected teacher group using the appropriate sampling method. The population of the research consists of teachers who are actively teaching in Istanbul. A demographic information form was used to obtain the personal characteristics of the participants, and the Cognitive Flexibility Inventory, Emotion Regulation Difficulty Scale, Vocational Burnout Inventory and Psychological Well-Being Scales were applied to obtain data on the investigated variables. According to the results of the research, it was determined that there were effective, explanatory and meaningful relationships between teachers' psychological well-being and their cognitive flexibility levels, emotional regulation difficulties and professional burnout. In addition, findings regarding teachers' high levels of professional burnout, difficulty in emotional regulation and cognitive flexibility were found and interpreted. In addition, findings were found that the characteristics of occupational burnout sub-dimensions show significant differences according to some demographic variables. It is thought that this study will contribute to the field and researchers. The research started in October 2022 and was concluded in December 2023.
Benzer Tezler
- Katılım temelli erken çocukluk eğitimi programının yürütücü işlevler ve üstbilişsel becerilere etkisi
The impact of the participation based early childhood education program on executive functions and metacognitive skills
PELİN PEKİNCE
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESLİHAN AVCI
- Bilişsel esneklik ve okula bağlılık arasındaki ilişkide duygu düzenleme ve okulda kendini toparlama gücünün aracılık rolü
The mediating role of emotion regulation and school resilience in the relationship between cognitive flexibility and school engagement
ALİ ÇETİNKAYA
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM HASKAN AVCI
- Öğretmen adaylarının akıl yürütme stilleri, bilişsel çarpıtmaları ve eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi (Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği)
Investigations of reasoning styles, cognitive distortions and critical thinking tendencies of teacher candidates (Ondokuz Mayıs University Faculty of Education sample)
VOLKAN DURAN
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF BUDAK
- Öğretmenlerin bilişsel esneklik ve dijital okuryazarlıklarının incelenmesi
Investigation of teachers' cognitive flexibility and digital literacy
YASEMİN MAZLUM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVAL FER
- Öğretmenlerin bazı demografik özelliklerine göre bilişsel esneklik düzeyleri ile öğrencilerinin bilişsel esneklik düzeylerinin incelenmesi
Analysing the cognitive flexibility levels of teachers according to certain demographic features and the cognitive flexibilty level of students
ARZU DAĞGEÇEN BAŞSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimÇağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EDA YAŞA ÖZELTÜRKAY
DOÇ. DR. MEHMET BİLGİN