Geri Dön

Katılım temelli erken çocukluk eğitimi programının yürütücü işlevler ve üstbilişsel becerilere etkisi

The impact of the participation based early childhood education program on executive functions and metacognitive skills

PDF İndir

  1. Tez No: 724078
  2. Yazar: PELİN PEKİNCE
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NESLİHAN AVCI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 296

Özet

Bu araştırmada, katılım temelli erken çocukluk eğitim programının çocukların yürütücü işlevler ve üstbilişsel becerilerin gelişimine etkisinin incelenmesi ve program sürecinde çocukların, araştırmacının, öğretmenlerin ve ailelerin katılım deneyimlerinin resmedilmesi amaçlanmıştır. Araştırma karma yöntem desenlerinden müdahale deseninde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcılarını belirlemek için ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Eğitim ve kontrol grupları için belirlenen ölçüt, çocuk katılımı anlayışının düşük olmasıdır. Çocuk katılımının düşük olduğu belirlenen sınıflar aday sınıflar olarak seçilmiş, yapılan gözlemler sonucunda katılım basamağı düşük olan sınıflar eğitim ve kontrol grupları olarak belirlenmiştir. Eğitim 1 grubu ve kontrol grubundaki bütün çocuklar çalışmaya dahil olmuş, Eğitim 2 grubundaki 3 sınıfın her birinden kurayla 7 çocuk seçilmiş ve toplam 21 çocuk Eğitim 2 grubu olarak belirlenmiştir. Eğitim 1grubunda araştırmacı ve öğretmen beraber çalışmış, Eğitim 2 grubunun öğretmenleriyse çalışmaları kendileri yürütmüşlerdir. Eğitim 1ve Eğitim 2 gruplarının öğretmenlerine, Koran (2017) tarafından geliştirilen Çocuk Katılımı Eğitim Programı (ÇOKEP) uygulanmıştır. Eğitim gruplarında, çocukların merak ve ilgileri doğrultusunda şekillenen, öğrenme süreçlerinin planlanması ve yürütülmesinde aktif oldukları katılım temelli bir erken çocukluk eğitim programı olan“Katılımcı Çocuk Serüveni Programı”uygulanmıştır. 11Mart 2020 tarihinde Covid 19 Pandemi sürecinin başlamasıyla uygulama sürecinin ikinci bölümü olan“Evde Katılım Okulu”çevrimiçi programı başlamış, çocuklar ve aileleri bu sürece dahil olmuştur. Pandemi sürecinde kontrol grubu ve Eğitim 2 grubundaki bir öğretmen çalışmadan çıkmış ve çalışmaya Eğitim 1grubunun öğretmeni, bu öğretmenin sınıfına dahil olan 15 çocuk ve aileleri, Eğitim 2 grubundan 2 öğretmen ve bu öğretmenlerin sınıfına dahil olan 10 çocuk ve aileleriyle devam edilmiştir. Program öncesi ve sonrasında; çocuk katılımını değerlendirmek için Koran (2017) tarafından geliştirilen“Okul Öncesi Sınıfında Katılım Hakkı Ölçeği”, üstbilişsel becerileri değerlendirmek için Bryce ve Whitebread (2012) tarafından geliştirilen, Pekince ve Avcı (2021) tarafından uyarlanan“Tren Rayı Görevi”, çalışma belleğini değerlendirmek için Özgür-Yılmaz (2016) tarafından geliştirilen“Çalışma Belleği Ölçeği (ÇBÖ)”, bilişsel esneklik becerilerini değerlendirmek için Jacques ve Zelazo (2001) tarafından geliştirilen ve Şahin (2015) tarafından Türkçeye uyarlanan“Nesne Seçiminde Esneklik Görevi”, önleyici kontrol ve duygu düzenleme becerilerini değerlendirmek için Pekince, Şallı-İdare ve Avcı (2021) tarafından geliştirilen“Okul Öncesi Çocukları için Önleyici Kontrol ve Duygu Düzenleme Görevi”kullanılmış ve katılımcıların ön test son test puan farklılaşmalarını değerlendirmek üzere Mann-Whitney U testi uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, Okul Öncesi Sınıfında Katılım Hakkı Ölçeği puanlarında, Çalışma Belleği Ölçeği'nin toplam puanında, Sözel Bellek alt boyutu toplam puanında ve bu boyuta ait alt alan olan Sözel Kısa Süreli Bellek toplam puanında, Sözel Kısa Süreli Bellek alt alanının Rakam Hatırlama ve Sözcük Hatırlama alt ölçeklerinde ve Sözel Çalışma Belleği alt alanına ait Geriye Rakam Hatırlama alt ölçeğinde Eğitim 1grubu lehine anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir. Nesne Seçiminde Esneklik Görevi'nin Bilişsel Esneklik alt boyutunda, Önleyici Kontrol ve Duygu Düzenleme Görevi'nin, Önleyici Kontrol alt boyutunun yasak oyuncak alt alanında, Duygu Düzenleme alt boyutunun duyguları anlama alt alanında Eğitim 1grubu lehine anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir. Eğitime katılan öğretmenler ve ailelerle eğitim bitiminden sonra bireysel yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcı Çocuk Serüveni sonrasında öğretmenlerle yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelerde, öğretmenlerin görüşleri;“Çocuk Katılımı Açısından, Çocuk Açısından, Program Açısından, Öğretmen açısından, Sınıf Yönetimi Açısından ve Aile Açısından”kategorilerinde ele alınmıştır. Evde Katılım Okulu Programı'ndan sonra ailelerin Evde Katılım Okulu sürecine yönelik görüşleri“Evde Katılım Okulunda Çocuk, Evde Katılım Okulunda Aile ve Evde Katılım Okulu Uygulama Süreci”olmak üzere üç kategori altında incelenmiştir. Evde Katılım Okulu Programı'ndan sonra öğretmenlerle yapılan görüşmelerde öğretmenlerin görüşleri“Evde Katılım Okulunda Öğretmenin Katılım Deneyimleri, Öğretmenin Gözünden Çocukların Katılım Deneyimleri, Öğretmenin Gözünden Ebeveynlerin Katılım Deneyimleri”kategorilerinde ele alınmıştır. Sonuç olarak, çocuk katılımı içeren eğitim ortamlarının çocukların katılım deneyimlerini, yürütücü işlev ve üstbilişsel becerilerini desteklediği tespit edilmiştir. Ayrıca bu programın ailelerin ve öğretmenlerin çocuk katılımı anlayışlarını desteklediği sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

This study aimed at examining the impact of participation-based early childhood education program on the development of children's executive functions and metacognitive skills and depicting the participation experiences of children, researchers, teachers, and families during this process. By employing intervention method, the study was carried out within mixed method design and to determine the participants criterion sampling was adopted. The criterion set for the intervention and control groups is the low understanding of children's participation. Correspondingly, classes with low participation of children were selected as possible participant classes, and as a result of subsequent observations, classes with low children participation levels were determined as intervention and control groups. All the children in the Intervention Group 1 and the Control Group were included in the study, 7 children were selected by lot from each of the 3 classes in the Intervention Group 2, and a total of 21 children were determined as the Intervention Group 2. The Child Participation Training Program (CPTP) developed by Koran (2017) was applied to the teachers of the Intervention Group 1 and Intervention Group 2. In the Intervention Group 1, the researcher and the teacher carried out the study collaboratively, whereas the teachers in the Intervention Group 2 administered the study only by themselves. The“Participatory Child Adventure Program”, which is a participation-based early childhood education program that is constructed in line with the curiosity and interests of the children and in which they are active in the planning and execution of the learning processes, was implemented in the intervention groups. With the start of the Covid 19 Pandemic on March 11, 2020, the“Participation School at Home”online program, which is the second phase of the intervention process, started. Therefore, children and their families were involved in“Participation School at Home”process. During the pandemic, a teacher in the Control Group and Intervention Group 2 left the study and the study continued with the teacher of the Intervention Group 1, 15 children included in this teacher's class and their families, 2 teachers from the Intervention Group 2, and 10 children included in these teachers' class and their families. Before and after the intervention program; the“Preschool Classroom Participation Right Scale”developed by Koran (2017) to evaluate child participation, the“Train Track Task”developed by Bryce and Whitebread (2012) and adapted by Pekince and Avcı (2021) to evaluate metacognitive skills, the“Working Memory Scale (WMS)”developed by Özgür-Yılmaz (2016) to evaluate working memory, the“Flexible Item Selection Task”developed by Jacques and Zelazo (2001) and adapted into Turkish by Şahin (2015) to evaluate cognitive flexibility skills,“Inhibitory Control and Emotion Regulation Task for Preschool Children”developed by Pekince, Şallı-İdare, and Avcı (2021) were used to evaluate inhibitory control and emotion regulation skills. The Mann-Whitney U test was applied to evaluate the participants' pre-test and post-test score differences. The analysis of the study demonstrated that there was a significant difference between the Intervention Group 1 and the Intervention Group 2 scores in the Preschool Classroom Participation Right Scale, in the total score of the Working Memory Scale, in the total score of the subscales of the Verbal Memory, and the total score of the Verbal Short-Term Memory, which is the subdomain of this subscale, and there was a significant difference between these groups in the Digit Recall and Word Recall subscales of the subdomain Verbal Short-Term Memory and the Backward Digit Recall subscale of the subdomain Verbal Working Memory. There was also a significant difference between the Intervention Group 1 and 2 in the subscale Cognitive Flexibility of the Flexible Item Selection Task, and in the subdomain forbidden toys of the subscale Inhibitory Control and subdomain understanding emotions of the subscale Emotion Regulation of the Inhibitory Control and Emotion Regulation Task. After completing the intervention program, semi-structured interviews were conducted individually with the participated teachers and families. Upon implementing the Participatory Child Adventure, teachers' opinions gathered from the conducted semi-structured interviews were categorized as the following: from the perspectives of“Child Participation, Child, Program, Teacher, Classroom Management, and Parents”. After the Participation School at Home, parents' opinions regarding the process of Home Participation School were considered under three categories:“Child in Participation School at Home, Parents in Participation at Home School and Administration Process of Participation at Home School”. On the other hand, the teachers' opinions for Home School Program were considered in the categories of“Teacher's Participation Experiences in Participation at Home School, Children's Participation Experiences from the Teacher's Perspective, and Parents' Participation Experiences from the Teacher's Perspective”. To conclude, it has been determined that learning environments consisting of child participation support children's participation experiences, executive function, and metacognitive skills. Furthermore, it was concluded that this intervention program supports parents' and teachers' understanding of child participation.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    772394

    Türkiye ve Finlandiya erken çocukluk özel eğitim politika belgelerinin karşılaştırılması

    Comparison of early childhood special education policy documents in Turkey and Finland

    NURSEL YEŞİL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MÜGE ŞEN

  2. Tez No

    878895

    Nöroplatisitenin otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda erken çocukluk dönemi ve çocukluk döneminde ergoterapi müdahaleleri ve duyu bütünleme terapisi üzerine etkisi

    Effect of neuroplasticity on occupational therapy interventions and sensory integration therapy in early childhood and childhood children with autism spectrum disorders

    FATMA YAĞMUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    ErgoterapiÜsküdar Üniversitesi

    Nörobilim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TÜRKER TEKİN ERGÜZEL

  3. Tez No

    608794

    The effects of early childhood English language education program on very young learners' vocabulary knowledge and communicative skills

    Okul öncesi İngilizce eğitimi programının çocukların kelime gelişimine ve iletişimsel dil becerilerine etkisi

    BURCU GÜNGÖR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALEV ÖNDER

  4. Tez No

    723132

    Okul öncesi eğitime devam eden 48-66 aylık çocuklara yönelik bilinçli farkındalık (mindfulness) temelli akran ilişkisi programı önerisi

    Proposal for mindfulness based peer relationship program of 48-66 month old children who continue in preschool education

    MERVE YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EBRU AKTAN ACAR

    PROF. DR. RAZİYE BİLGE UZUN

  5. Tez No

    764120

    Erken çocukluk döneminde Fırsat Verici Ebeveynlik Programı'nın etkililiğinin incelenmesi

    Investigation of the effectiveness of the Parental Gateopening Program in early childhood

    ÖZLEM DÖNMEZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OZANA URAL

Geri Dön