Nâyi Osman Dede'ye ait Mîrâciye adlı eserin makamsal yapısının incelenmesi
Analyzing the makam structure of Mîrâciye by Nâyi Osman Dede
- Tez No: 862371
- Danışmanlar: PROF. DR. CENK GÜRAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Müzikleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Osman Dede, neyzenlikteki veya ney icrasında üstün yeteneği sebebiyle“Kutb-ı nâyî”diye tanınmaktadır. Tarih boyunca sadece birkaç neyzene verilen bu unvan, kendisine de verilmiştir. Kendi adıyla anılan nota sistemini bulan Osman Dede, aynı zamanda önemli bir bestekâr ve şairdir. Birçok klasik eser ve Mevlevi ayinlerinin yanı sıra, Türk din musikisi formlarının en büyük ve makamsal açıdan en kapsamlı eseri olarak bilinen Mîrâciye' yi bestelemiştir. Nâyi Osman Dede sözlerini bizzat yazdığı eserini yedi bahir (bölüm) halinde bestelemiştir. Eserde üstün bir mûsikî ve tasavvuf kültürünün, ustalıklı bir sanat anlayışı ile dile getirildiği görülmektedir. Bu eser, musikişinaslarımızca önemli bir eser olarak kabul edilmiş ve 1700-1729 yılları arasında bestelenmiş olabileceği düşünülürse, yaklaşık üç yüz yıldır icra edilmektedir. Bu sebeple incelenen eser, Türk musikisinde bestelendiği dönem ve günümüzün makam tarifi ve uygulamaları açısından benzerlik ve farklılıkları temelinde oldukça büyük önem arz etmektedir. Bu araştırmada;“Miraç”kavramı Kur'an, hadis ve tasavvuf kaynakları çerçevesinde incelenip anlatılmıştır. Ayrıca eser, makamsal açıdan ezgi çekirdekleri analizi ile incelenip beste yapısı makamsal kalıplar üzerinden ifade edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Osman Dede is known as“Kutb-ı nâyî”due to his superior talent in the“ney”instrument. The title has been given to only a few ney players throughout history, and he was one of those who deserved this title. Osman Dede, who invented the notation system named after him, is also an important composer and musical theorist. In addition to many classical works and Mevlevi rituals, he composed the composition called Mîrâciye, known as the largest and most comprehensive work of Turkish Religious Music forms. Nâyi Osman Dede composed his piece in seven parts, the lyrics of which he wrote himself. It is seen that a superior musical work and a masterful understanding of art. It has been accepted and expressed by most of our great musicians. This piece of art has continued to be performed for almost three hundred of years. In this study; The concept of“Miracle”is expressed and explained with the sources of the Quran, Hadith and Sufism. In addition, the work was examined in terms of makam by analyzing the melody cores, and the composition structure was expressed through makam patterns.
Benzer Tezler
- Nâyî Osman Dede'ye âit Mîrâciye'nin, Hopçuzâde Şâkir Çetiner'in okuduğu tavırda notaya alınması ve mevcut Mîrâciye notalarıyla karşılaştırılması
Notation of Nayi Osman Dede's Miraciye with the recitetion style of Hopcuzade Şakir Çetiner and comparison between contemporary
CÜNEYT BAYRAKTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MüzikMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. SAFA YEPREM
- Nayi Osman Dede'nin Hicaz Mevlevi Ayini'nin makamsal analizi
Maqam analyses of Nayi Osman Dede's Hicaz Mevlevî Ayin
PAŞA GÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MüzikYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. EMİNE CEYLAN ÜNAL AKBULUT
- Nâyî Osman Dede'nin Mi'râciyyesi'nin metni, bestesi ve günümüzdeki durumu
The text, composition and current situation of Nâyî Osman Dede's Mi'râciyye
ALEYNA NUR ERNEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN AKAR
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesinde bulunan Y 207/5 numaralı Hamparsum defterinin günümüz nota yazısına çevirimi ve incelenmesi
Transcribing and examination of Y 207/5 no Hamparsum Manuscripts Found in The Rare Books Library in the İstanbul University into today's notation system
MİNE YENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
MüzikHaliç ÜniversitesiTürk Musikisi Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. Z. TÜLİN DEĞİRMENCİ
- Zekai Dede Efendi'ye ait Mevlevi Ayin-i Şerif'lerin makam, usul ve güfte yönünden incelenmesi
Başlık çevirisi yok
NEŞE YEŞİM ALTINEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Sanat Müziği Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. FATMA GÖKDEL