К. сейдакматовдун 'кыргыз тилинин кыскача этимологиялык сөздүгүнө' илимий анализ
К.Seydakmatov'un 'Kırgız Dilinin Kısaca Etimolojik Sözlüğü'nün bilimsel analizi
- Tez No: 862841
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MİRZAT RAKIMBEK UULU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Kırgızca
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Eski çağlardan beri kelimelerin gücü ve kelimelerin anlamları Kırgız ve Türk halklarında büyük rol oynamaktadır. Kırgızlar söze ve sözün anlamına önem veren bir halktır. Bir milletin milli şuurunu ve dünya görüşünü o milletin konuştuğu dilden ve sözcüklerden öğrenebiliriz. Çünkü dil ve söz, milli kültürü taşıyan temel araçlardır. Bir milletin dilini, dilinde kullanılan kelimeleri inceleyerek o milletin kültürünü, bilincini, dünya görüşünü görebiliriz. Aynı şekilde Kırgız Türkçesinde de her kelime kendinde bir tarihi ve kültürü taşımaktadır. Kelimelerin etimolojisini inceleyerek milletin tarihini öğrenebiliriz. Kırgız dilinin önemli eserlerinden biri olan, kelimelerin kökeninin ve tarihinin incelenmesinin sonucunda oluşturulan“Kırgız Dilinin Kısaca Etimolojik Sözlüğü”, dilbilimciler ve bilim adamları arasında çeşitli görüş ve fikirler oluşturmuştur. Bu durum“Kırgız Dilinin Kısaca Etimoloji Sözlüğü”ne ve içindeki kelimelerin etimolojilerinin yorumlanmasına bilimsel açıdan bakmayı sağlamaktadır. Etimoloji alanı Kırgız dil biliminin genç alanlarından biridir. Etimoloji alanındaki tartışmalı konulara odaklanan bu bilimsel çalışmanın, bu alanın daha fazla ilgi görmesine ve gelişmesine katkı sağlayacağına inanıyoruz. Bu bilimsel çalışmada ele alınan konuların, etimoloji alanında ele alınması ve yapılması gereken bilimsel çalışmalara yön ve yol gösterici bir araç olabileceğini düşünüyoruz. Çalışmada“Kırgız Dilinin Kısaca Etimolojik Sözlüğü”nde incelenen öz kelimelerin ve diğer dillerden ödünçlenen kelimelerin etimolojisi ele alındı. Bu kelimeler Kırgız Türkçesindeki ve Türk lehçelerindeki etimolojik çalışmalara dayanarak incelendi. Çalışmanın amacı“Kırgız Dilinin Kısaca Etimolojik Sözlüğü”nde eksiklik ve hata aramak değil, sözlüğe bilim gözüyle bakmak, bilimsel açıdan nasıl bir üstünlük ve eksikliklerin bulunduğunu ortaya koymaktır.“Kırgız Dilinin Kısaca Etimolojik Sözlüğü”bilim alanında da çeşitli tartışmalara neden olmasına rağmen halen bilimsel
Özet (Çeviri)
)rcaKran errepyyre yqypafir, Ccenery MbrHAafi esrepyyncpgy gTr,rMon0n{ffrfbrH xapAaMbr MeHeH arrnnmftdrrs. Ceggepre )r{ypry3YJneff DTI{MOJIOTTflJIhIK nsHfiAesJropAyH xnftrmrurnrHga FTHMoJrorHf,RbrK cffi flfK ryayjrcr, 'oKmprat3 THJTT4HHH Kbrcraqa grl“rMotrorr[f,Jrblr cesgyry'' K. cefigarlraroB mpa6unan rysyJrlrr, 6yn cosayrc lg8S-xunsr xapbrff Kspron. Eyn cosAyx ftbrprbm TlrJrHHr,rH xaJrrbrg gTHMOJrOrHf,irbrK cffiAyry )KaHn Kbrprbr3 THJI HJrr,{MHHAe MasHr{nyy BMreKrepAHH 6upH. Er,rpor 6yn 0e3ryrcryH gfinaHaebrnA& ap KaHAafi ranaru M&egneJrep xapaJrhrn KeJreT. 'Krtpmts T!{JI}IHHH KbrcKaga gTnMoJron4fiJrbrr e63.q1Ty”ap TypAry cbrH-nr.rKHp xcaHa Ko3 KApilrrrapAbrH rropIoHyH,qa domony MeHeH H3uJrnegre ffrbrnrau gMec. Eyn AuccepTar,Ir{rrrhrK Hrrrre 'Knrprrrs THJTHHHH KbrcKaqa STI,IMonorHflJIbIK cCI3q'ry“ Hgllflnogro arrbrHbrrl, cgsAlxre aHaJrHS )KA0ilr,qhr. cergyxre aHaJrHs xyprysyyEs Kbrprbl3 rHJr rlm{MH xaHa rYpl(oJlorulr rapMarhlHAarbl oHyL{yuryynapflbrH SMreKTepn nafiaaJrar{brJrABr. ,{nccepraur{rJrbrK nrn yq HerH3rH 6enianaeu Typar. Fyn y”6erpn es apa naaftIa fierryr*agepre deiryner. Eupran rn 6errymle K. CefiIarcrraaroBgyg offily, trbrrapMarrErJrbrrbr? pMrerrepn K&iltrbrJrran. Eyn 6errynnae K. Cefigaril{aroBAyn surercrepn 6gnnqa KeHHplr MasJrbrMar 6eprrlan. Sxmmr 6e.trFMre vrnuoJrorus 6olom& MaarbrMar 6epnnun, Khrprbrg mJrHHAs FruMoJrorssnbr( cesnytc MaGeJrecH KerspyJrry, dyn MaceJrennu rerepefuuAe HJrrxrso )fiypryryJray. OruoHAoft sne, gKl{HqH denyuae K.CeftgaKMaroBAyH 'Kuprrrs rlur}tHr{H KbroKaqa STHMoJlOrHs.rbIK Ce3,4yry“ oomgqa MaffrblMar 6epnn4ra. Y'ryxuy 6eryr'r4e ”Kuprrn THJTHHTaH KbrcKarra STHMOJIOTHSJIbIK coBAyryHAery“ KeMqlrJrHKffiP, apTblKrrhulhlKbrrap x€Ha ”KntprrB TI{JIltHlrH KbTCKAqA gTr4M0rr0n{f,irbrK ce3gyryn1u“ lrJlrauuftiryyfiyK MaoeJresH Kaparrrbr. Oruon4ofi gJre, 6yn beflyr'rge ”Krrprurs THJTHHHH KbrcKaqa sTr.tMoJrorursJrbrK cggAyryHAery" segAspAyn STEMOnOn{ffJIbIK XAKTaH qeqMeneH}IIIfH' AnAp,&IH rrer{MeJreHHrrIHHAerH MaceneJlep KapaJrAbr. SrnuonorHsrbrK
Benzer Tezler
- Kırgız Türkçesinde isim yapma
Кыргыз тилиндеги атоочтун жасалышы
TATYANA NURİAHMETOVA
Doktora
Kırgızca
2012
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA S. KAÇALİN
DOÇ. DR. MEVLÜT GÜLTEKİN
- КЫРГЫЗ ТИЛИНДЕГИ КЫЙМЫЛДЫК ЫМДОО-ЖАҢСООЛОРДУН УЛУТТУК МҮНӨЗҮ (ЭТНОЛИНГВИCТИКАЛЫК ИЗИЛДӨӨ)
Кırgız kültüründe beden dili: Etnolingvistik araştırma
AYZADA ТINIBEKOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2010
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURUL SAGINBAYEVA
- К-karagenan kopolimerlerin sentezlenmesi ve taşıyıcı sistemlerinin geliştirilmesi
Synthesis of K -karrageenan copolymers and developing of its carrier systems
GÜLCAN GEYİK
- Кыргыздардын улуттук «Бозо» ичимдигинин микрофлорасын изилдөө
Кırgızların ulusal içeceği bоzanın mikroflorasın araştırma
CAZGÜL SEİTKANOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2018
Gıda MühendisliğiKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ANARSEYİT DEYDIEV
- Kolesteatomlu ve kolesteatomsuz kronik otitis media ve nükslerindeki mikrobiyolojik profilin (biyofilm oluşumu, aerob-anaerob bakteriyoloji ve mikoloji) karşılaştırılması
Comparison of microbiologic (in biofilm formation, aerobanaerob bacteriology and micology) profile between recidivist and primary cholesteatomatous and non-cholesteatomatous choronic suppurative otitis media
ZUHAL ZEYBEK SİVAS
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Kulak Burun ve BoğazKütahya Sağlık Bilimleri ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NADİR YILDIRIM