Geri Dön

К. сейдакматовдун 'кыргыз тилинин кыскача этимологиялык сөздүгүнө' илимий анализ

К.Seydakmatov'un 'Kırgız Dilinin Kısaca Etimolojik Sözlüğü'nün bilimsel analizi

  1. Tez No: 862841
  2. Yazar: İNDİRA AMANKOCOEVA
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MİRZAT RAKIMBEK UULU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Kırgızca
  9. Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 96

Özet

Eski çağlardan beri kelimelerin gücü ve kelimelerin anlamları Kırgız ve Türk halklarında büyük rol oynamaktadır. Kırgızlar söze ve sözün anlamına önem veren bir halktır. Bir milletin milli şuurunu ve dünya görüşünü o milletin konuştuğu dilden ve sözcüklerden öğrenebiliriz. Çünkü dil ve söz, milli kültürü taşıyan temel araçlardır. Bir milletin dilini, dilinde kullanılan kelimeleri inceleyerek o milletin kültürünü, bilincini, dünya görüşünü görebiliriz. Aynı şekilde Kırgız Türkçesinde de her kelime kendinde bir tarihi ve kültürü taşımaktadır. Kelimelerin etimolojisini inceleyerek milletin tarihini öğrenebiliriz. Kırgız dilinin önemli eserlerinden biri olan, kelimelerin kökeninin ve tarihinin incelenmesinin sonucunda oluşturulan“Kırgız Dilinin Kısaca Etimolojik Sözlüğü”, dilbilimciler ve bilim adamları arasında çeşitli görüş ve fikirler oluşturmuştur. Bu durum“Kırgız Dilinin Kısaca Etimoloji Sözlüğü”ne ve içindeki kelimelerin etimolojilerinin yorumlanmasına bilimsel açıdan bakmayı sağlamaktadır. Etimoloji alanı Kırgız dil biliminin genç alanlarından biridir. Etimoloji alanındaki tartışmalı konulara odaklanan bu bilimsel çalışmanın, bu alanın daha fazla ilgi görmesine ve gelişmesine katkı sağlayacağına inanıyoruz. Bu bilimsel çalışmada ele alınan konuların, etimoloji alanında ele alınması ve yapılması gereken bilimsel çalışmalara yön ve yol gösterici bir araç olabileceğini düşünüyoruz. Çalışmada“Kırgız Dilinin Kısaca Etimolojik Sözlüğü”nde incelenen öz kelimelerin ve diğer dillerden ödünçlenen kelimelerin etimolojisi ele alındı. Bu kelimeler Kırgız Türkçesindeki ve Türk lehçelerindeki etimolojik çalışmalara dayanarak incelendi. Çalışmanın amacı“Kırgız Dilinin Kısaca Etimolojik Sözlüğü”nde eksiklik ve hata aramak değil, sözlüğe bilim gözüyle bakmak, bilimsel açıdan nasıl bir üstünlük ve eksikliklerin bulunduğunu ortaya koymaktır.“Kırgız Dilinin Kısaca Etimolojik Sözlüğü”bilim alanında da çeşitli tartışmalara neden olmasına rağmen halen bilimsel

Özet (Çeviri)

)rcaKran errepyyre yqypafir, Ccenery MbrHAafi esrepyyncpgy gTr,rMon0n{ffrfbrH xapAaMbr MeHeH arrnnmftdrrs. Ceggepre )r{ypry3YJneff DTI{MOJIOTTflJIhIK nsHfiAesJropAyH xnftrmrurnrHga FTHMoJrorHf,RbrK cffi flfK ryayjrcr, 'oKmprat3 THJTT4HHH Kbrcraqa grl“rMotrorr[f,Jrblr cesgyry'' K. cefigarlraroB mpa6unan rysyJrlrr, 6yn cosayrc lg8S-xunsr xapbrff Kspron. Eyn cosAyx ftbrprbm TlrJrHHr,rH xaJrrbrg gTHMOJrOrHf,irbrK cffiAyry )KaHn Kbrprbr3 THJI HJrr,{MHHAe MasHr{nyy BMreKrepAHH 6upH. Er,rpor 6yn 0e3ryrcryH gfinaHaebrnA& ap KaHAafi ranaru M&egneJrep xapaJrhrn KeJreT. 'Krtpmts T!{JI}IHHH KbrcKaga gTnMoJron4fiJrbrr e63.q1Ty”ap TypAry cbrH-nr.rKHp xcaHa Ko3 KApilrrrapAbrH rropIoHyH,qa domony MeHeH H3uJrnegre ffrbrnrau gMec. Eyn AuccepTar,Ir{rrrhrK Hrrrre 'Knrprrrs THJTHHHH KbrcKaqa STI,IMonorHflJIbIK cCI3q'ry“ Hgllflnogro arrbrHbrrl, cgsAlxre aHaJrHS )KA0ilr,qhr. cergyxre aHaJrHs xyprysyyEs Kbrprbl3 rHJr rlm{MH xaHa rYpl(oJlorulr rapMarhlHAarbl oHyL{yuryynapflbrH SMreKTepn nafiaaJrar{brJrABr. ,{nccepraur{rJrbrK nrn yq HerH3rH 6enianaeu Typar. Fyn y”6erpn es apa naaftIa fierryr*agepre deiryner. Eupran rn 6errymle K. CefiIarcrraaroBgyg offily, trbrrapMarrErJrbrrbr? pMrerrepn K&iltrbrJrran. Eyn 6errynnae K. Cefigaril{aroBAyn surercrepn 6gnnqa KeHHplr MasJrbrMar 6eprrlan. Sxmmr 6e.trFMre vrnuoJrorus 6olom& MaarbrMar 6epnnun, Khrprbrg mJrHHAs FruMoJrorssnbr( cesnytc MaGeJrecH KerspyJrry, dyn MaceJrennu rerepefuuAe HJrrxrso )fiypryryJray. OruoHAoft sne, gKl{HqH denyuae K.CeftgaKMaroBAyH 'Kuprrrs rlur}tHr{H KbroKaqa STHMoJlOrHs.rbIK Ce3,4yry“ oomgqa MaffrblMar 6epnn4ra. Y'ryxuy 6eryr'r4e ”Kuprrn THJTHHTaH KbrcKarra STHMOJIOTHSJIbIK coBAyryHAery“ KeMqlrJrHKffiP, apTblKrrhulhlKbrrap x€Ha ”KntprrB TI{JIltHlrH KbTCKAqA gTr4M0rr0n{f,irbrK ce3gyryn1u“ lrJlrauuftiryyfiyK MaoeJresH Kaparrrbr. Oruon4ofi gJre, 6yn beflyr'rge ”Krrprurs THJTHHHH KbrcKaqa sTr.tMoJrorursJrbrK cggAyryHAery" segAspAyn STEMOnOn{ffJIbIK XAKTaH qeqMeneH}IIIfH' AnAp,&IH rrer{MeJreHHrrIHHAerH MaceneJlep KapaJrAbr. SrnuonorHsrbrK

Benzer Tezler

  1. Kırgız Türkçesinde isim yapma

    Кыргыз тилиндеги атоочтун жасалышы

    TATYANA NURİAHMETOVA

    Doktora

    Kırgızca

    Kırgızca

    2012

    Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Türkoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA S. KAÇALİN

    DOÇ. DR. MEVLÜT GÜLTEKİN

  2. КЫРГЫЗ ТИЛИНДЕГИ КЫЙМЫЛДЫК ЫМДОО-ЖАҢСООЛОРДУН УЛУТТУК МҮНӨЗҮ (ЭТНОЛИНГВИCТИКАЛЫК ИЗИЛДӨӨ)

    Кırgız kültüründe beden dili: Etnolingvistik araştırma

    AYZADA ТINIBEKOVA

    Yüksek Lisans

    Kırgızca

    Kırgızca

    2010

    Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Türkoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BURUL SAGINBAYEVA

  3. К-karagenan kopolimerlerin sentezlenmesi ve taşıyıcı sistemlerinin geliştirilmesi

    Synthesis of K -karrageenan copolymers and developing of its carrier systems

    GÜLCAN GEYİK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    KimyaKırıkkale Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURAN IŞIKLAN

  4. Кыргыздардын улуттук «Бозо» ичимдигинин микрофлорасын изилдөө

    Кırgızların ulusal içeceği bоzanın mikroflorasın araştırma

    CAZGÜL SEİTKANOVA

    Yüksek Lisans

    Kırgızca

    Kırgızca

    2018

    Gıda MühendisliğiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ANARSEYİT DEYDIEV

  5. Kolesteatomlu ve kolesteatomsuz kronik otitis media ve nükslerindeki mikrobiyolojik profilin (biyofilm oluşumu, aerob-anaerob bakteriyoloji ve mikoloji) karşılaştırılması

    Comparison of microbiologic (in biofilm formation, aerobanaerob bacteriology and micology) profile between recidivist and primary cholesteatomatous and non-cholesteatomatous choronic suppurative otitis media

    ZUHAL ZEYBEK SİVAS

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Kulak Burun ve BoğazKütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi

    Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NADİR YILDIRIM