Otizm spektrum bozukluğu olan bireylere saç tıraşı olurken kuaför ile iş birliği yapmayı öğretme
Teaching the skills of collaborating with hairdresser during shaving for individuals with autism spectrum disorder
- Tez No: 862953
- Danışmanlar: PROF. DR. BİNYAMİN BİRKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Saç Tıraşı Olma, Kuaför, Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), Şekil Verme, Haircut, Hairdresser, Autism Spectrum Disorder (ASD), Shaping
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Biruni Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), sınırlı ilgi alanları ve ritüelistik davranışların görüldüğü, iletişimde ciddi problemlerin meydana geldiği ve sosyal etkileşimde bozulmaların ön planda olduğu yaşam boyu devam eden nörogelişimsel bozukluk olarak açıklanmaktadır. OSB yaşam boyu devam eden sağlık gelişimsel zorluklarla ilişkilidir. OSB'li bireylerin duyusal hassasiyetlerinin oluşu kuaför malzemelerine veya doğrudan saç kesimine de etki etmektedir. Öz-bakım becerileri kazandırılırken ortaya çıkan problem davranışlar beceriyi ortaya koymada engel olabilmektedir. Kuaför ortamında oldukça yoğun duyusal uyarılar olması, OSB'li bireyin huzursuz hissetmesine, problem davranışı göstermesine ya da o ortama girmek istememesi gibi farklı şekillerle ortaya çıkmaktadır. Kuaför ziyaretlerinin OSB'li bireylere uygun sakin bir ortam olabilmesi gibi çeşitli farklı teknikler geliştirilse de toplum içerisinde de normal gelişim gösteren bireyler gibi OSB'li bireylerin de bu becerileri gerçekleştirmesi gerekmektedir. Bu araştırmanın amacı OSB'li bireylere saç tıraşı olurken kuaför ile iş birliği yapma becerilerinin öğretimidir. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden değişen ölçütler modeli kullanılmıştır. Öğretim sürecinde OSB'li bireylerde kullanılan kanıta dayalı uygulamalardan biri olarak kabul edilen şekil verme öğretim yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada toplumsal alanlarda problem davranışlar sergileyen OSB'li üç katılımcı yer almıştır. Araştırmada öğretim süreci incelendiğinde katılımcıların ortalama 70 öğretim oturumu sonunda öğretimi hedeflenen beceriyi edindikleri ve devamında genelleme ve izleme oturumlarında da başarılı performans sergiledikleri görülmüştür. Uygulama sonrasında araştırmanın sosyal geçerliliğini değerlendirmek amacıyla alınan ebeveyn görüşleri de gerçekleştirilen uygulamanın etkili olduğu yönündedir.
Özet (Çeviri)
Autism Spectrum Disorder (ASD) is described as a lifelong neurodevelopmental disorder in which limited interests and ritualistic behaviors are observed, serious problems occur in communication, and impairments in social interaction are at the forefront. The sensory sensitivities of individuals with ASD also affect hairdresser materials or direct hair cutting. Problem behaviors that occur while teaching self-care skills can hinder the ability to demonstrate the skill. The presence of intense sensory stimulation in the hairdresser environment causes the individual with ASD to feel restless, show problem behavior, or not want to enter that environment. Although various different techniques have been developed, such as making hairdresser visits a calm environment suitable for individuals with ASD, individuals with ASD need to perform these skills just like normally developing individuals in society. The purpose of this research is to teach individuals with ASD the skills of cooperating with the hairdresser when getting a haircut. In the research, the changing criterion design, one of the single-subject research methods, was used. During the teaching process, the shaping teaching method, which is considered one of the evidence-based practices used in individuals with ASD, was used. Three participants with ASD who exhibited problem behaviors in social areas took part in the study. When the teaching process was examined in the study, it was seen that the participants acquired the targeted skill after an average of 70 teaching sessions and subsequently showed successful performance in the generalization and follow-up sessions. Parental opinions taken after the application to evaluate the social validity of the research also indicate that the application was effective.
Benzer Tezler
- Otizm spektrum bozukluğu olan bireylere tanımadığı kişilere uygun şekilde cevap verme becerilerinin öğretimi
Teaching individuals with autism to respond appropriately to strangers
MUHAMMED GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBiruni ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİNYAMİN BİRKAN
- Otizm spektrum bozukluğu olan bireylere sosyal beceri kazandırmada sosyal öykü ve müzikli sosyal öykü uygulamalarının etkililik ve verimliliklerinin karşılaştırılması
The comparison of the efficiency and effectiveness of social history and musical social story on social skill development of autism spectrum disordered individual
BANU GEBOLOĞLU
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN SERDAR ÇAKIRER
YRD. DOÇ. YAHYA ÇIKILI
- Otizm spektrum bozukluğu olan bireylere yönelik eğitim teknolojisi alanında yapılan çalışmalar: Sistematik bir derleme
Studies on educational technology for individuals with autism spectrum disorders: A systematic review
İREM ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA SERKAN GÜNBATAR
- Otizm spektrum bozukluğu olan bireylere sosyal beceri öğretiminde sosyal öykü ve karikatür sohbetleriyle öğretim uygulamalarının karşılaştırılması
The comparison of intervention social story and comic strip conversations on teaching social skills to children with autsim spectrum disorders
GALİBİYE ÇETREZ ARICAN
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiEngelli Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEŞİM FAZLIOĞLU
DOÇ. DR. EMİNE ERATAY
- Otizm spektrum bozukluğu olan bireylere fen öğretiminde teknoloji destekli öğretim ve uygulamaların etkililiği: Scratch örneği
Technology-assisted education and applications in science teaching to individuals with autism spectrum disorder: Scratch example
HACER AKDENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERYA GENÇ TOSUN