Otizm spektrum bozukluğu olan bireylere Matematik becerilerinin öğretimi: Tek-denekli araştırmalarda betimsel ve meta analiz
Teaching Math skills to individuals with asd: A descriptive and meta analysis in single subject research designs
- Tez No: 463447
- Danışmanlar: PROF. DR. ELİF TEKİN İFTAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Otizm spektrum bozukluğu, Matematik, Tek-denekli araştırma, Meta-analiz, Bilimsel dayanaklı uygulamalar, Autism spectrum disorder, Mathematics, Single-subject research, Meta-analysis, Evidence-based practices
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Zihinsel Engelliler Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Matematik becerileri günlük yaşamda sıklıkla karşılaşılan ve diğer akademik becerilerin ediniminde önemli rol oynayan bir beceri öğretim alanıdır. Otizm spektrum bozukluğu olan bireyler matematik becerilerini edinmede zorlanmakta ve başarısızlıklar sergileyebilmektedirler. Alanyazın incelendiğinde, otizm spektrum bozukluğu olan bireylerin matematik becerilerini geliştirmeye yönelik az sayıda çalışma yürütüldüğü görülmektedir. Bu çalışmalarda kullanılan öğretim uygulamalarının bilimsel dayanaklı uygulamalar olup olmadıklarına yönelik bir değerlendirme gereksinimi söz konusudur. Bu çalışmada tek-denekli araştırma metodolojileriyle tasarlanmış olan otizm spektrum bozukluğu olan bireylere matematik becerilerinin öğretimini hedefleyen çalışmaların Horner ve meslektaşlarının 2005 yılında geliştirdikleri“Tek-denekli Araştırmalar Niteliksel Ölçüleri”açısından değerlendirilmesi ve kapsamlı bir betimsel analizinin yapılması hedeflenmiştir. Ayrıca, meta analiz yoluyla bu uygulamaların bilimsel dayanaklı uygulamalar olup olmadıkları değerlendirilmiştir. Konuyla ilgili çalışmalara ulaşmak amacıyla (Ocak) 1980 – (Ocak) 2017 yılları arasında yayımlanmış çalışmalara ulaşabilmek için elektronik ortamda alanyazın taraması yürütülerek 49 çalışmaya ulaşılmıştır. Araştırmalar dahil etme ve dışlama ölçütleri açısından değerlendirilerek 26 çalışma analizlere dahil edilmiştir. Bu çalışmalar, sırasıyla, (a) Horner ve meslektaşlarının 2005 yılında geliştirdikleri“Tek-denekli Araştırmalar Niteliksel Ölçüleri”açısından incelenerek“kabul edilebilirlik”ölçütlerini karşılayan çalışmalar belirlenmiş, (b) 26 çalışma çeşitli değişkenler (örn., demografik değişkenler, yöntem özellikleri ve sonuçlarına ilişkin değişkenler) açısından değerlendirilerek kapsamlı bir betimsel analiz yapılmış, (c)“kabul edilebilirlik”ölçütünü karşılayan çalışmalar için örtüşmeyen veri yüzdesi ve Tau-U hesaplama teknikleri ile etki büyüklükleri hesaplanmış ve (d) elde edilen bulgular ışığında matematik becerilerinin öğretiminde kullanılan uygulamaların bilimsel dayanaklı olup olmadıklarına ilişkin değerlendirmeler yapılmıştır. Bulgular, 10 çalışmanın“kabul edilebilirlik”ölçütünü karşıladığını göstermektedir. Bu çalışmaların etki büyüklükleri incelendiğinde görsel sunum temelli ve strateji temelli uygulamaların OSB olan bireylere çeşitli matematik becerilerinin öğretiminde umut vaat eden uygulamalar olduğu görülmüştür. Bulgular alanyazın dikkate alınarak tartışılmış ve uygulamacılara ve araştırmacılara yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Individuals come across math skills during daily life often and these skills also have an important role in teaching other academic skills. However, individuals with autism spectrum disorder have problems in acquiring math skills and they usually experience failure. There is a scarce in research investigating teaching math skills to individuals with autism spectrum disorder. In addition to that, there is a need to identify the evidence-based practices in teaching math skills to individuals with autism spectrum disorder. This study was planned to examine single-subject research studies aiming to teach math skills to individuals with autism spectrum disorder. First, research studies have been evaluated whether they meet the“Quality Indicators for Single-Subject Research”developed by Horner et al (2005). Then, a comprehensive descriptive review has been conducted to examine demographics, procedural variables, and outcomes of the study. Last, effect sizes of these studies have been analyzed to reveal which one could be considered as an evidence-based practice. The researcher conducted a comprehensive electronic and hand literature search from (January) 1980 to (January) 2017 and located 49 research studies aiming to teach math skills to individuals with autism spectrum disorder. Then these studies were reviewed in terms of exclusion and inclusion criteria and 26 research studies have been accepted for further analysis. These studies were examined (a) by using Horner et al.'s (2005) quality indicators to evaluate their methodological quality and find out the studies that meet“acceptable criteria”indicated by them, (b) to conduct a comprehensive analysis on demographics, procedural variables, and outcomes of the studies. In addition to that percentage of nonoverlapping data (PND) and Tau-U analysis have been conducted to find out effect sizes of the studies and whether the interventions used for teaching math skills could be accepted as evidence-based practice. Findings have shown 10 out of 26 research studies have met the“acceptable criteria”indicated by Horner et al (2005) and effect size analyses revealed that visual representation and strategy-based interventions could be considered as promising practices for teaching math skills to individuals with autism spectrum disorder.
Benzer Tezler
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda nesneleri sayma becerisinin öğretiminde insansı robot aracılı öğretim uygulamasının geliştirilmesi
Development of a humanoid robot assisted instruction application for teaching counting objects in children with autism spectrum disorder
TUĞBA ÇAKMAK EKİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZÜLFÜ GENÇ
- Otizm spektrum bozukluğu olan bir ortaokul öğrencisine matematiksel problem çözme stratejilerinin öğretimi
Teaching mathematical problem-solving strategies to a middle school student with autism spectrum disorder
MERVE GÖRMEZ CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU ÜNAY
- Tablet bilgisayar uygulamalarını kullanarak hazırlanmış etkinlik çizelgelerinin otizm spektrum bozukluğu gösteren bireylerin serbest zaman becerilerine etkisinin incelenmesi
Examining the effect of lesiure skills with prepared activity schedule by using tablet applications on individuals with autism spectrum disorders
ÜNVER DİREM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN SARI
- Otizm spektrum bozukluğu olan bireylere sözel matematik problemi çözme becerisinin kazandırılmasında şema yaklaşımının etkililiği
The effectiveness of schema-based approach on the gaining mathematical word problem solving skills of the individuals with autism spectrum disorder
CANER KASAP
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN ERGENEKON
- Otizm spektrum bozukluğu tanısı olan bireylerin ebeveynleriyle tipik gelişim gösteren bireylerin ebeveynlerinin otizmle ilgili farkındalıkları
Autism awareness of the parents of individuals diagnosed with autism spectrum disorder and the parents of typically developing individuals
HALİL İBRAHİM BOZDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Sağlığıİstanbul Medipol ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZMİYE EVRA GÜNHAN ŞENOL