19. yüzyılın ikinci yarısında İskenderun Limanı'nın oluşumu
The formation of Alexandretta (Iskenderun) Port in the second half of the nineteenth century
- Tez No: 863902
- Danışmanlar: PROF. DR. MAHİR AYDIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: İskenderun, Liman, İskele, Halep, Konsolos, Deniz Taşımacılığı, Alexandretta, Port, Pier, Aleppo, Consul, Marine Transportation
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 188
Özet
“19. Yüzyılın İkinci Yarısında İskenderun Limanı'nın Oluşumu”tezimizin konusunu kapsamaktadır. İskenderun, 16. yüzyıldan itibaren Avrupalılar için ticaret açısından giderek önem kazanmaya başlamıştır. İskenderun'un coğrafi olarak sahip olduğu pek çok avantaj, Halep'e olan yakınlığı gibi sebeplerle Avrupalıların bu bölgedeki ticaret için özellikle İskenderun Körfezi'ni kullanmaya başlamaları ve gemilerini burada demirlemeyi tercih etmeleri, bu bölgede hareketliliğe ve sonuç olarak İskenderun'un bazı önemli gelişmelere sahne olmasına sebep olmuştur. Bulunduğu coğrafi konum ve iktisadi özellikleri İskenderun'un tarih boyunca pek çok uygarlığa sahne olmasına sebep olmuş, Osmanlılar dönemi boyunca da Müslüman ve gayrimüslim nüfusun birlikte yaşadığı bir bölge olarak karşımıza çıkmıştır. Bölgenin gerek ticari gerek kültürel özellikleri sebebiyle Osmanlı Devleti'nin son dönemlerine kadar yabancı tüccarların ve çeşitli ülkelerin ilgi alanı içinde kalmaya devam etmiştir. Arap yarımadasının eşiği sayılan Halep'e olan yakınlığı ile daima ticaretin geçiş kapısı konumunda olmuştur. Bölgedeki ekonomik amaçlar doğrultusunda burada pek çok iskele inşa edilemeye ve bölge ticarete daha elverişli hale getirilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla hazırlanan tez, giriş bölümünün ardından gelen üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, genel olarak bölgenin coğrafi yapısı, genel özellikleri, tarihi süreçteki önemi bilgileri yer almaktadır. Birinci bölümde liman için kullanılacak iskelelerin inşa edilmesi süreçleri, bu iskelelerin neden gerekli olduğu ve inşasında yaşanılan zorluklar anlatılmıştır. İkinci bölümde, limanda gerçekleşen faaliyetlere ve limanın yapılanmasına değinilmiştir. Son bölümde ise limanda gerçekleşen ticari faaliyetler ve yer almıştır. Araştırmada elde edilen bazı veriler, tablo ve grafiklerle de desteklenmeye çalışılmıştır. İskenderun Limanı'nı anlatan kaynak sayısı oldukça azdır. Konuya değinen kaynaklar da özet halinde ve birbirinin tekrarı niteliğindedir. Bu nedenle literatürden daha çok konunun birebir birinci elden kaynağı olan arşiv belgelerinden yararlanılmıştır ve çalışma büyük ölçüde Osmanlı Arşivi belgelerine dayanılarak yapılmıştır. Arşiv belgeleri dışında dönemle ilgili yazarların kitap, kaynak inceleme eserleri ve makalelerinden de faydalanılmıştır.
Özet (Çeviri)
The present thesis concerns“The Formation Of Alexandretta in the Second Half of the 19th Century.”Alexandretta started to gain gradual commercial importance for Europeans from the 16th century onwards. Several geographical advantages, as well as its proximity to Aleppo, caused the Europeans to use the Gulf of Alexandretta for regional commerce and especially for anchoring their ships there, thus resulting in mobility in the region and yielding important advances in Alexandretta. Alexandretta became the cradle of civilizations thanks to its geographical status and economical features throughout the history, along with the fact that Muslim and non-Muslim populations co-existed during the Ottoman sovereignity. Commercial qualifications, as well as cultural characteristics, of the region caused Alexandretta to stay in the zone of interest of foreign merchants and various countries. Being proximal to Aleppo, the threshold of the Arabic peninsula, it had constantly been an entry point for commercial relations. Regarding the economic purposes and for qualifying the region more for commerce, several docks were constructed in the region. The thesis, aimed at the study of the aforementioned facts, consists of three main parts following the Introduction. In the Introduction, general information concerning the geographical structure, general characteristics, and the historial importance of the region are given. The first part of the thesis deals with the construction processes of the docks used for the construction of the Port of Alexandretta, the relevances of them, and the challenging difficulties in their constructions. The second part of the thesis concerns the services and the settlement of the Port of Alexandretta. Underpinning data so-obtained are provided with tables and charts. Resources relevant to the Port of Alexandretta are quite a few and as such they are mainly in the form of summaries that are repetitions of each other. Due to this nature of the resources, primary archive data collected from the Ottoman Archives is used and the thesis is mainly based on them. Apart form these, books, papers, and works reviewing the resources are also benefitted.
Benzer Tezler
- Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)
Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period
AHMET MEHMET KİPMEN
- Transformation of Iskenderun historic urban fabric from mid 19th century to the end of the French mandate period
İskenderun tarihi kent dokusunun 19. yüzyıl ortasından Fransız mandası döneminin sonuna kadarki dönüşümü
CANAN NALÇA
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Mimarlıkİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüMimari Restorasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA NURŞEN KUL ÖZDEMİR
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERT NEZİH RİFAİOĞLU
- Phaselis antik kenti ve teritoryumu
The ancient city Phaselis and its territorium
NİHAL TÜNER ÖNEN
Doktora
Türkçe
2008
Eski Çağ Dilleri ve KültürleriAkdeniz ÜniversitesiEskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ADAK
- Türkiye'de serbest bölge girişimleri ve Çukurova bölgesinde bir uygulama
Başlık çevirisi yok
SELAHATTİN BEYAZ
- Yüksek fırın curufunun betonun mekanik özelliklerine etkisi
Başlık çevirisi yok
ÖZGÜR ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
İnşaat MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesiİnşaat Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. FEVZİYE AKÖZ