Türkiye'de imalat sanayinde bölgesel çeşitlenme üzerine nicel bir analiz
A quantitative analysis on regional diversification in Türkiye manufacturing industry
- Tez No: 864277
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZER KARAKAYACI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Konya Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 198
Özet
Bölgelerin neden yeni büyüme yolları geliştirmeye ihtiyaç duydukları ve bu süreci gerçekleştirirken sahip oldukları becerilerin nasıl bir etkisi olduğu konuları merak uyandırmaktadır. Bu çerçevede, tez çalışması son dönemlerde artan ilgiye maruz kalan ve bölgesel gelişmenin kilit faktörü olan bölgesel çeşitlenmeyi ortaya çıkaran yerel yetenekler ve becerilerin Türkiye imalat sanayi coğrafyasındaki etkilerini incelemeyi öncelemiştir. Bölgelerin mevcut bilgi, beceri ve uzmanlıklarının yeni beceri, bilgi ve bakış açılarıyla yeniden birleştirildiği evrimsel bir süreç olan bölgesel çeşitlenme, ekonomik büyümeyi yeni pazar olanakları, istihdam artışı ve verimlilik bağlamında etkilemekte, aşırı uzmanlaşma ve bölgesel kilitlenmenin aşılmasına katkı sağlamaktadır. Bu bağlamda, çalışmada ekonomik coğrafya ve bölge planlama yazınındaki tartışmalara odaklanan bir bakış benimsenmiştir. Türkiye'de İBBS Düzey 3 bölgeleri imalat sanayinde yürütülen çalışmada,“imalat sanayinde yaşanan bölgesel çeşitlenme düzeylerinin ve bölgesel çeşitlenmede etkili olan dinamiklerin belirlenmesi”amaçlanmaktadır. Bu çerçevede, ekonomik ve ekonomik olmayan unsurların, bölgelerin ekonomik faaliyetlerdeki çeşitlilik düzeyine etkilerinin belirlenmesi amacıyla nicel veri analizlerine başvurulmuştur. İl bazında, 2004-2012-2021 yıllarına ilişkin çeşitli istatistiki verilerle analizler gerçekleştirilmiştir. Çeşitlenme çalışmalarında sıklıkla kullanılan entropi yöntemiyle 81 ilin çeşitlenme düzeylerini belirlerken; korelasyon ve karar ağacı yöntemleri ile bölgesel çeşitlenme üzerinde etkili olan unsurlar belirlenmiştir. İllerin çeşitlilik tahmini için eğri tahmin analizi ve kümelenme analizi kullanılmıştır. Analiz bulguları, bölgelerin yeni ekonomik faaliyetlere çeşitlenmesinin rekabet düzeyi ve gelişmişlik ile doğrudan ilişkili olduğunu göstermektedir. Tez çalışması, Ar-Ge yatırımları, GSYH, ihracat ve ithalat gibi ekonomik faktörlerle sosyal ve beşerî sermaye düzeyi, yenilikçi yapı gibi dinamiklerin çeşitlenme düzeyinin belirlenmesinde önemli etkilere sahip olduğunu göstermektedir. Bu yönüyle, bölgesel çeşitlenme çalışmalarına katkı sunmakta ve bölgesel politikalar için yol gösterici olmaktadır. Ancak bu unsurlar bölgelerin kendi dinamik yapılarıyla ilişkilendirildiğinde bölgesel çeşitlenme açısından farklı etkilere neden olabileceği söylenebilir.
Özet (Çeviri)
It raises worry about why regions need to develop new growth paths and what impact their skills have in carrying out this process. In this context, the thesis prioritizes examining the effects of local ability and skills on the Turkish manufacturing industry geography, which have been subject to increasing interest in recent years and reveal regional diversification, which is the key factor of regional development. Regional diversification, which is an evolutionary process in which regions are recombined with new skills, knowledge and perspectives defined by existing knowledge, skills, and expertise, affects economic growth in the context of new market opportunities, employment increase and productivity, is an important element in overcoming regional lock-in and overspecialization. In this context, an approach focusing on the discussions in economic geography and regional planning literature has been adopted. The study carried out in the manufacturing industry of NUTS 3 regions in Türkiye aims to“determine the levels of regional diversification in the manufacturing industry and the local factors affecting regional diversification”. In this context, quantitative data analyzes were used to determine the effects of economic and non-economic factors on the diversity level of economic activities in the regions. Analyzes were carried out on a provincial basis with various statistical data for the years 2004-2012-2021. While determining the diversification levels of 81 provinces with the entropy method, which is frequently used in diversification studies, factors affecting regional diversification were determined using correlation and decision tree methods. Curve estimation analysis and cluster analysis were used to estimate the diversity of the provinces. Analysis findings show that the diversification of regions into new economic activities is directly related to the level of competition and development. The thesis study shows that economic factors such as R&D investments, GDP, exports and imports, and dynamics such as social and human capital level and innovative structure have significant effects on determining the level of regional diversification. In this respect, it contributes to regional diversification studies and provides guidance for regional policies. However, when these elements are associated with the regions' own dynamic structures, it can be said that they may cause different effects in terms of regional diversification.
Benzer Tezler
- Küçük ve orta boy işletmeler ve bölgesel kalkınma: Türkiye örneği
Small and medium size enterprises and regional development: The case of Turkey
NAZMİYE BALTA
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FULİN BÖLEN
- Türkiye imalat sanayiinde sektörel kümelenme ve rekabet gücü: Seçilmiş bölgeler için bir analiz
Sectoral clustering and competitiveness in Turkish manufacturing industry: An analysis for the selected regions
HAYRİYE İMER
- Regional variation in new firm formation in Turkey: Cross-section and panel data evidence
Türkiye'de yeni firma oluşumunda bölgesel farklılıklar: Yatay kesit ve panel veri sonuçları
MİYASE YEŞİM KÖKSAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
EkonomiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEkonomi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ESMA GAYGISIZ
- Spatial patterns of the turkish manufacturing industry in the context of economic integration: An analysis for the post 1980 period
Türkiye imalat sanayiinin ekonomik entegrasyon kapsamında mekansal örüntüleri: 1980 sonrası dönemin analizi
PINAR FALCIOĞLU
- Türkiye'nin imalat sanayinde sektörel ve bölgesel kümelenmelerin dışsallık etkileri
Spillover effects of sectoral and regional clusters in manufacturing industry of Turkey
SELDA YÜCER
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
EkonomiAbant İzzet Baysal Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEYİT KÖSE