Feminist sosyal hizmet bağlamında 'Makbul' anne ideolojisinin dışında bırakılan kadınların deneyimleri
The experiences of women excluded from the 'İdeal' mother ideology in the context of feminist social work
- Tez No: 864289
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZLEM CANKURTARAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyal Hizmet, Social Work
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Ataerkil toplumda kadınlar yalnızca kadın olmalarından ötürü kimliksizleştirme ile karşı karşıya bırakılmakta; kadınların kimlik kazanımı önce eş sonra anne kimliğini elde etmesiyle değer kazanmaktadır. Araştırmanın amacı heteroseksist ataerkil yapının içine sıkışmış kadınların“makbul anne”söylemleri içerisinde topluma“faydalı”çocuklar yetiştirmek için kendi yaşamlarını feda etmelerini içerirken çocuğunun marjinalize edilmesinden ötürü yaşadığı baskılanmayı, suçlanmayı ve yaşadığı deneyimleri ortaya çıkarmaktır. Amaca yönelik olarak araştırma kapsamında 12 LGB ebeveyni anne ile görüşülmüştür. Görüşmeler yarı yapılandırılmış görüşme formu ile sürdürülmüş; annelik kurumunun nasıl inşa edildiği, annelik deneyimleri, baskıyı deneyimleme ve baskı ile baş etme süreçleri anlaşılmaya çalışılmıştır. Annelerle yapılan görüşmeler deşifre edilerek MAXQDA programı ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda 3 ana tema belirmiştir: (1) Anneden Çocuğa Miras: Makbul Annelik, (2) Makbul Anneliğin Sarsılışı (3) Anneliğin Yeniden İnşası. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, toplumsal cinsiyet rollerinden kaynaklı bakım sorumluluğunun yalnızca annede olmasının kadınlarda yetersizlik ve baskı yarattığı görülmüştür. LGB öznelerin annelerine açılmasıyla anneler kendilerini suçlamaya ve sorgulamaya başlamaktadırlar. Bu süreçte kadınlar sessizleşmekte, yalnızlaşmakta ve suçlanmaktan çekinmektedirler. Kendilerine yönelttikleri sorgulama ve suçlamalara ek olarak şok, inkâr, korku gibi çeşitli duyguları deneyimleyerek bu duygularla baş etmeye çalışmaktadırlar. Eşlerine açılmaktan korkma, açılmak için uygun zamanı bekleme gibi düşünceler sonucunda eşlerindense stratejik seçimlerle suçlanmayacaklarına inandıkları kişilere açılabilmektedirler. İlk açılmanın hafiflemeyi beraberinde getirmesiyle anneler destek arayışlarını arttırabilmekte ve LGBTİ+ aile dernekleriyle tanışabilmektedirler. Derneklerden akran desteği ve profesyonel destek alarak duygusal sağaltım, bilinçlenme, güçlenme gibi pratikleri deneyimleyerek yalnız olmamanın bilgisi ile kendilerine yönelttikleri suçlama yok olmaya başlamaktadır. Kadınlar destek alırken açılma pratikleri sürmekte ve eş, akrabalar gibi çeşitli kişilere de açılabilmektedirler. Ayrıca güçlendikleri dayanışma pratiğine destek sunarak aktivizm yürütebilmektedirler. Bu araştırmanın sonucunda annelik kurumunu oluşturan, toplumsal cinsiyet rollerini pekiştiren ataerkil ideolojinin dönüşebilmesi amacıyla feminist sosyal hizmet bakış açısı kapsamında eğitim müfredatına ve sosyal hizmet uzmanlarının uygulamalarına dair öneriler geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In a patriarchal society, women are subjected to identity erasure simply for being women; the acquisition of identity by women gains value only through obtaining the roles of wife and mother. The aim of the research is to uncover the oppression, blaming, and experiences of marginalization faced by women trapped within the heterosexist patriarchal structure, as they sacrifice their own lives to raise“useful”children for society within the discourse of the“acceptable mother,”while their children are marginalized. To achieve this goal, 12 LGB parents were interviewed. The interviews were conducted using a semi-structured interview format, aiming to understand how the institution of motherhood is constructed, motherhood experiences, experiences of oppression, and coping processes. The interviews with mothers were transcribed and analyzed using the MAXQDA program. As a result of the analysis, three main themes emerged: (1) Inheritance from Mother to Child: Acceptable Motherhood, (2) Disruption of Acceptable Motherhood, (3) Reconstruction of Motherhood. The study's findings show that pressure and feelings of inadequacy arise when women are solely responsible for providing care because of gender roles. As LGB individuals open up to their mothers, mothers begin to blame and question themselves. During this process, women become silent, isolated, and hesitant to be blamed. In addition to questioning and blaming themselves, they try to cope with various emotions such as shock, denial, and fear. Due to thoughts such as fear of opening up to their spouses and waiting for the right time to come out, they may choose to confide in individuals whom they believe will not blame them strategically. With the relief brought by the first disclosure, mothers may seek support and get acquainted with LGBTI+ family associations. By receiving peer support and professional assistance from these associations, they begin to experience emotional healing, awareness, and empowerment practices, thereby diminishing self-blame with the knowledge of not being alone. While seeking support, women continue the practice of coming out and may confide in various individuals such as spouses and relatives. Moreover, they may engage in activism by providing support to the solidarity practice in which they have become empowered. As a result of this research, recommendations have been developed regarding the curriculum of education within the framework of feminist social work perspective and the practices of social work professionals in order to transform the patriarchal ideology that constitutes the institution of motherhood and reinforces societal gender roles.
Benzer Tezler
- 'Kimsenin Müslüman Kadınları' Müslüman kadınların alternatif medya platformları aracılığıyla karşı kamusal alan oluşturmaları: Türkiye ve Almanya örneği
'Nobody's Muslim Women' construction of Muslim women's counter public sphere through alternative media platforms: The case of Turkey and Germany'
SÜMEYRA SOYDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM DANACI YÜCE
- Feminist sosyal hizmet bağlamında kırsal kadın yoksulluğunun değerlendirilmesi
Assessment of rural women's poverty in the context of feminist social work
HÜRÜ AKALIN SOLMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sosyal HizmetBandırma Onyedi Eylül ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECEP YILDIZ
- Feminist sosyal hizmet perspektifinden evlat edinme süreci: Ebeveyn deneyimleri
The adoption process from a feminist social work perspective: Parental experiences
SABİHA RANA DAYIOĞLU OYMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sosyal HizmetManisa Celal Bayar ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE GÖNÜLLÜ ATAKAN
- Kadına şiddetle mücadele eden sivil toplum kuruluşlarının feminist sosyal hizmet bağlamında incelenmesi
Examination of non-governmental organizations combating violence against women in the context of feminist social work
SELİN METİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sosyal HizmetAkdeniz ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDA TOPGÜL
- Türkiye'de kadın hareketinin 1990-2020 arasındaki taleplerinin feminist sosyal hizmet bağlamında incelenmesi
An examination of the demands of the women's movement in Turkey between 1990-2020 in the context of feminist social work
ÇAĞLA HARPUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sosyal HizmetHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REYHAN ATASÜ TOPCUOĞLU