Gölbaşı Havzası'nda (Adıyaman) doğal ortam değişimleri ve geleceğe yönelik projeksiyonlar
Natural environment changes and future projections in the Gölbaşı Basin (Adıyaman)
- Tez No: 864481
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ UZUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 338
Özet
Çalışmanın amacı, Gölbaşı Havzası'nın doğal ortam değişimlerini incelemek ve geleceğe yönelik tahminlerde bulunmaktır. Bu kapsamda arazi kullanımı, iklim ve vejetasyondaki değişimler incelenmiştir. Tez kapsamında arazi çalışmaları ve görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Veriler, uydu görüntüleri ve ortofotolar ilgili kurumlardan ve çeşitli internet sitelerinden temin edilmiştir. Analizlerin gerçekleştirilmesi ve görselleştirilmesinde uzaktan algılama, coğrafi bilgi sistemleri ve istatistik yazılımlarından yararlanılmıştır. Arazi kullanımının zamansal değişimi uydu verilerinden faydalanılarak kontrollü sınıflandırma ile gerçekleştirilmiştir. İklim elemanlarındaki değişim trend ve kuraklık analizleriyle incelenmiştir. İklim elemanlarının gelecekteki değişimleri RCP4.5 ve RCP8.5 senaryolarına göre öngörülmüştür. Havza jeolojik özellikleri nedeniyle depremlerden oldukça fazla etkilenmiştir. Sahada 36 yılda en fazla beşeri alanlar artmıştır. En fazla alansal daralma %42 oranında turbalık alanlarda gerçekleşmiştir. Bitki çeşitliliği açısından zengin olan havzada 67 familyaya ait 307 takson teşhis edilmiştir ve taksonların 18'inin endemik olduğu belirlenmiştir. Havzada gözlem döneminde ortalama sıcaklıklarda artış görülmüştür. İklim senaryolarına göre gelecek 30 yılda ortalama sıcaklığın 1 ila 1,8 °C artması, donlu gün sayılarının azalması ve vejetasyon devresinin uzaması beklenmektedir. Sahada yıllık ve sonbahar yağışlarında azalma eğilimi olduğu ve kuraklığın arttığı gözlenmiştir. Gelecekte toplam yağışın %4 ila %7 oranında azalması beklenmektedir. İklim senaryolarına göre yakın gelecekte kurak ve yağışlı dönemlerin uzaması, kuraklık şiddetinin artması öngörülmektedir. İklim değişimine bağlı olarak artan sıcaklıklar, uzayan ve şiddetlenen kuraklıklar, vejetasyon devresinin erken başlamasına, hasat süresinin kısalmasına, tarım ürünlerinin su ihtiyacının ve havzadaki su kullanımının artmasına ve bazı ürünlerde verimin azalmasına neden olabilir. İklim değişiminin olumsuz etkilerinden korunmak ve sahanın sürdürülebilir kullanımını sağlanmak için sulak alan ve su yönetim planları ile tarımsal üretim planlarının hazırlanması ve uygulanması önerilmektedir. Bu çalışmanın havzanın yönetim planlarının hazırlanmasında ilgili kurumlara katkı sağlaması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
The study aims to examine the natural environment changes of the Gölbaşı Basin and to make predictions. In this context, changes in land use, climate, and vegetation were examined. Field studies and interviews were conducted within the scope of the thesis. Data, satellite images, and orthophotos were obtained from relevant institutions and various websites and used. Remote sensing, geographic information systems softwares were used to perform and visualize the analyses. The temporal changes in land use were determined through supervised classification using satellite data. The change in climate elements was carried out by trend and drought analysis. Future changes in climate were projected based on RCP4.5 and RCP8.5 scenarios. The basin was significantly affected by earthquakes due to its geological features. In the field, settlements have increased in the last 36 years, with the most significant reduction occurring in peatland areas at a rate of 42% in the 47 years. The basin, rich in plant biodiversity, has been identified with 67 families and 307 taxa, of which 18 are endemic. Average temperatures increased in the basin during the observation period. According to climate scenarios, an increase in average temperature by 1 to 1.8 °C, a decrease in frost days, and vegetation period are expected in the next 30 years. Annual and autumn precipitation has decreased in the basin and drought has increased. Total precipitation is expected to decrease by 4% to 7% in the future. According to climate scenarios, it is predicted that dry and rainy periods will lengthen and the severity of drought will increase. Increasing temperatures and prolonged and intensified droughts due to climate change may cause the vegetation period to start early, the harvest period to shorten, the water need of agricultural products and water use in the basin to increase, and the productivity of some products to decrease. To mitigate the negative effects of climate change and ensure sustainable use of the area, it is recommended to prepare and implement wetland and water management plans, as well as agricultural production plans. It is expected that this study contribute to the relevant institutions in the preparation of management plans for the basin.
Benzer Tezler
- Investigation of late holocene period vegetation and climatic changes of Gölbaşi basin based on palynological analysis
Gölbaşı havzasının geç holosen dönemi vejetasyon ve iklim değişimlerinin palinolojik analizler ile araştırılması
DİLA DOĞA GÖKGÖZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DEMET BİLTEKİN
PROF. DR. KÜRŞAD KADİR ERİŞ
- Determination of geohydrological characteristics of pliocene deposits in Gölbaşı basın
Başlık çevirisi yok
S. SHWKAT DOĞRAMACI
Yüksek Lisans
İngilizce
1993
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLTEKİN GÜNAY
- Evaluation of the best management practices to control agricultural diffuse pollution in lake mogan watershed with swat model
Mogan gölü havzasında tarımsal yayılı kirliliğin kontrolü için en iyi yönetim uygulamalarının swat modeli ile değerlendirilmesi
ZEYNEP ÖZCAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Çevre MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE ALP
DOÇ. DR. ELÇİN KENTEL ERDOĞAN
- Mogan ve Eymir (Ankara) gölleri arasındaki hidrojeolojik birimlerin nitrat ve fosfat kirletici taşınım parametrelerinin belirlenmesi
Determination of nitrate and phosphate contaminant transport parameters of the hydrogeologic units between Mogan and Eymir lakes (Ankara)
EYLEM YURTSEVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EKMEKÇİ
- Doğu akdeniz bölgesinde yer alan sulak alanlarda oluşan toprakların özellikleri, verimlilik düzeyleri ve sorunları
Soil characteristics, efficiency levels and problems of wetlands in the eastern mediterranean region
AHU ALEV ABACI BAYAN
Doktora
Türkçe
2016
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR YILMAZ