Geri Dön

Ahmed Yesevî, Yunus Emre ve Şah İsmail Hatâyî'nin şiirlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi

Comparative analysis of the poems of Ahmed Yesevi, Yunus Emre and Shah Ismail Hatayi

  1. Tez No: 864482
  2. Yazar: VOLKAN KARA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ KAFKASYALI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Karşılaştırmalı Edebiyat, Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Comparative Literature, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 259

Özet

Türk tasavvuf edebiyatı, Türk edebiyatının en mühim cereyanlarından biridir. 12. yüzyıldan itibaren tekkeler çevresinde gelişen bu edebiyat İslamiyet öncesi Türk kültürü, âdeti, inanışı ve geleneklerini İslam dininin getirdiği uhrevi düşünce ile harmanlamıştır. Ahmed Yesevî, Yunus Emre ve Şah İsmail Hatâyî Türk tasavvuf edebiyatının tesiri yüksek şairlerindendir. Bu çalışmanın amacı Yesevî, Yunus ve Hatâyî'nin şiirlerini muhteva açısından karşılaştırarak ortak, benzer ve farklı yönlerini tespit etmektir. Şiirlerin karşılaştırmalı bir şekilde incelenmesi, hem bu edebiyat cereyanının müstakil mevcudiyetini anlamlandırmayı, hem de müşterek meselelerin gün yüzüne çıkarılmasını amaç edinmektedir. Bu bağlamda çalışmanın ilk bölümünde tezde kullanılan karşılaştırmalı edebiyat metodunun ortaya çıkış süreci ve Türk edebiyatına intikali ile şuan ki durumu hakkında bilgi verilmiş, daha sonra da bu metodun nasıl uygulandığı izah edilmeye çalışılmıştır. İkinci bölümünde Türk tasavvuf edebiyatının hüviyetini kavrayabilmek adına tasavvuf ve edebiyat kavramları üzerinde durulmuş ve bu kavramların birleşiminden doğan edebiyatın oluşum süreci ve tarihçesinden bahsedilmiştir. Daha sonra Türk tasavvuf edebiyatının umumi şekil özellikleri kısaca ele alınmıştır. Üçüncü bölümde Ahmed Yesevî, Yunus Emre ve Hatâyî'nin yaşamları müstakil olarak ele alınmış, sanatları üzerinde durulmuş ve devirlerindeki sosyal ve siyası durum irdelenmiştir. Dördüncü bölümde ise bu şairlerin şiirleri önceden belirlenmiş ölçütler çerçevesinde karşılaştırılarak bu ölçütlerin ortak, benzer ve farklı yönleri ortaya çıkarılmıştır.

Özet (Çeviri)

Turkish Sufi literature is one of the most important currents of Turkish literature. The literature, which has delevoped around lodges since the 12th century, has blended pre-Islamic Turkish culture, customs, beliefs and traditions with the otherwordly thought brought by the religion of Islam. Ahmed Yesevî, Yunus Emre and Shah İsmail Hatayi are poets with high influence of Turkish Sufi literature. The aim of this study is to compare the poems of Yesevî, Yunus and Hatayî in terms of content and to determine their common, similar and different aspects. The comparative analysis of the poems aims both to make sense of the independent existence of this literary current and to bring the common issues to light. In this context, in the first part of the study, information was given about the emergence of the comparative literature method used in the thesis, its transfer to Turkish literature and its current situation, and then it was tried to explain how this method was applied. In the second part, in order to understand the identity of Turkish Sufi literature, the concepts of sufism and literature are emphasized and the formation process and history of literature arising from the combination of these concepts are mentioned. Then, the general form features of Turkish Sufi literature are briefly discussed. In the third part, the lives of Ahmed Yesevî, Yunus Emre and Hatayi are discussed individually, their arts are emphasized and the social and political situation in their era is examined. In the fourth part, the poems of these poets were compared within the framework of predetermined criteria and the common, similar and different aspects of these criteria were revealed.

Benzer Tezler

  1. 13. ve 15. yüzyıllar arası halk şiirinde gelenek ve eğitim

    Tradition and education in folk poetry between 13th and 15th centuries

    AHMET ZEKİ GÜVEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    YRD. DOÇ. MEHMET YARDIMCI

  2. Âşık Paşa'nın Garib-nâme adlı eserinde tasavvufî görüşleri

    Âşik Paşa's sufî views in his work named Garib-nâme

    SÜMEYYE KARAKUŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    DinKırşehir Ahi Evran Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. HÜSEYİN KURT

  3. A thematic comparison of metaphysical poetry and sufi literature

    Metafizik şiir ve tasavvuf edebiyatının tematik karşılaştırılması

    AYŞEGÜL TEKELOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2008

    İngiliz Dili ve EdebiyatıDumlupınar Üniversitesi

    İktisat Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM ÖZEN

  4. Bir Bektâşi Cöngü üzerinde tetkik

    A research on the collection of folk poems of the Bektaşi

    DİLÂRA AKBULUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Halk Bilimi (Folklor)Cumhuriyet Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. DOĞAN KAYA

  5. Türk dünyasında inanç turizmi: Ahmed Yesevi Türbesi ve Türkistan örneği

    Faith tourism in the Turkish world: The tomb of Ahmed Yesevi and the case of Türkistan

    GULDANA BOLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    TurizmEge Üniversitesi

    Turizm Rehberliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERAP ÖZDÖL KUTLU