Geri Dön

İslam hukuku açısından hâkimin takdir yetkisi

The judge's discretionary power under Islamic law

  1. Tez No: 864828
  2. Yazar: MUSTAFA ARASOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ İHSAN PALA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 192

Özet

Bu tez ile çağdaş Türk hukukunda kullanılan hâkimin takdir yetkisi kavramının içerik olarak İslam hukuk sisteminde karşılığının ne olduğunu bilimsel yöntemlerle araştırarak ortaya koymak amaçanmıştır. Bu sebepten dolayı çalışmamızda mukayeseli bir yöntem izlenmiştir. Giriş, üç bölüm ve sonuçtan oluşan tezimizin giriş kısmında konunun önemi, amacı, sınırları ve kaynakları gibi temel bilgiler verilmiş, ardından birinci bölümde çağdaş Türk hukuku ve İslam hukukuna göre mahiyeti, kapsamı ve sınırları açısından hakimin takdir yetkisi kavramı incelenmiştir. İkinci bölümde İslam hukukunda yargılama evreleri ve bu evrelerde hakimin takdir yetkisinin kullanıldığı durumlar incelenmiş, üçüncü bölümde, hakimin takdir yetkisinin ve verdiği hükümlerin denetimi konusu incelenmiştir. Tezimizde ulaştığımız sonuçlara göre, çağdaş Türk hukukunda kullanılan hakimin takdir yetkisi kavramıyla ifade edilen içerik, mahiyeti itibariyle bir tür içtihat olup, bu içerik İslam hukukunda da bulunmakta ve bu içerik“ictihadü'l-kâdî”,“nazarü'l-kâdî”,“re'yü'l-kâdî”gibi kavramlarla ifade edilmiştir. Nitekim kaynağı itibariyle evrensel olma özelliğine sahip olan içtihat hukuku da denilen İslam hukuku, dinamikliğini ve sürekliliğini, merkezinde bulunan içtihat mekanizması ve içtihadî faaliyetlerle sağlamaktadır. Hakimin takdir yetkisi kavramını içerik olarak İslam hukukunda bulunduğunun ispatı, yargılama sırasında yapılan uygulamalardır. Nitekim İslam hukukunda yargılamanın bütün evrelerindeki ilgili uygulamalar, İslam hukukunda hâkime tanınan geniş bir takdir yetkisinin bulunduğunun en büyük ispatıdır.

Özet (Çeviri)

The aim of this thesis is to investigate the content of the concept of the judge's discretionary power used in contemporary Turkish law in the Islamic legal system by using scientific methods. For this reason, a comparative method was followed in our study. In the introduction part of our thesis, which consists of an introduction, three chapters and a conclusion, basic information such as the importance, purpose, limits and sources of the subject is given, and then in the first chapter, the concept of the judge's discretionary power is examined in terms of its nature, scope and limits according to contemporary Turkish law and Islamic law. In the second chapter, the phases of trial in Islamic law and the situations in which the judge's discretionary power is used in these phases are examined, and in the third chapter, the issue of the supervision of the judge's discretionary power and the judgments given by the judge is examined. According to the results we have reached in our thesis, the content expressed by the concept of the judge's discretionary power used in contemporary Turkish law is a kind of ijtihad in its nature, and this content is also found in Islamic law and this content is expressed by concepts such as“ictihad al-kādī”,“nazar al-kādī”,“re'yü'l-kādī”. As a matter of fact, Islamic law, which is also called the law of jurisprudence, which has the feature of being universal in terms of its source, ensures its dynamism and continuity through the jurisprudential mechanism and jurisprudential activities at its center. The proof that the concept of the judge's discretionary power is present in Islamic law is the practices during the trial. As a matter of fact, the relevant practices in all stages of the trial in Islamic law are the biggest proof that there is a wide discretionary power granted to the judge in Islamic law.

Benzer Tezler

  1. Kur'ân ve sünnete göre ceza yargılamasında ispat vasıtaları

    The means of proof in criminal trial accoirding the Quran and the sunnah

    MELEK ŞAHİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULAZİZ BAYINDIR

  2. El-'Ukûbâtü't-ta'zîriyyetü ve Sultatü'l-kâdî fî takdîriha fi'l-fıkhi'l-İslamî

    The discretion punishments and the judge's authority to estimate them in Islamic jurisprudence

    DLER HAMA KAKA BRA

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2020

    DinFırat Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ERDEM

  3. İdari yargıda hakimin takdir yetkisi

    Judge's discretion power in administrative justice

    HULÜSİ ALPHAN DİÇKOL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    HukukMarmara Üniversitesi

    Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TURAN YILDIRIM

  4. İslam'da boşanmanın çocuklar üzerindeki hukuki sonuçları

    The legal result of divorce on children from Islamic perspectivive

    CANAN TATAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERVET BAYINDIR

  5. Anonim ortaklıklarda organ eksikliği davası (TTK m. 530)

    Organ lack lawsuit in joint stock companies (TCC art. 530)

    ALİ ALTAN MİRİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TOLGA AYOĞLU