Geri Dön

Kentsel kıyılarda sürdürülebilir yerin oluşturulmasına yönelik katılımcı bir model önerisi: Kabataş- Karaköy kıyı şeridi

A participatory model proposal for sustainable place-making in urban waterfronts: Kabataş- Karaköy waterfront

PDF İndir

  1. Tez No: 865217
  2. Yazar: MERYEM MELİS CİHAN YAVUZCAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ELMİRA AYŞE GÜR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 397

Özet

Tez çalışması, İstanbul'daki kıyı alanlarında yaşanan sorunlardan yola çıkmaktadır. Deniz İstanbul kimliğinin önemli bir parçası olmasına rağmen, su kıyılarında gerçekleşen projelerde suyla ilişkili çevreyi ve kamusal kullanımları geliştirecek yaklaşımlar ikinci planda kalmaktadır. Bu projeler parçacıl ve rant odaklı süreçlerin bir parçasıdır ve genellikle şeffaf olmayan, kentlilerin söz hakkı ve bilgisi dışında gerçekleşen süreçlerdir. Tezin amacı, deniz ve kent arasında geçirgen bir arayüz olarak kıyının özgün yapısını güçlendiren, çevresindeki kentsel yerleşimler ve mevcut sosyal yapı ile bağlantı kuran, kentlinin yaşam kalitesini artırmayı hedefleyen, aynı zamanda sürecin farklı paydaşları arasında oluşması gereken iletişim ve müzakere ilişkilerini irdeleyen sürdürülebilir-katılımcı bir kentsel tasarım modelinin üretilmesidir. Tez içerisinde 'Su kıyılarının kent ve kentli ile etkileşiminin güçlendirildiği projelerin nasıl elde edilebilir?', 'Kıyı, özgün kimliği korunarak ve sürdürülebilir bir şekilde nasıl dönüştürülebilir?' ve 'Bu amaçlar ile yapılacak kentsel projeler katılımcı yaklaşımlar ile nasıl geliştirilebilir ve nasıl bir süreç modeline ihtiyaç duyar?' sorularına cevap aranmaktadır. İlk olarak, kıyı projelerini oluşturan süreci anlayabilmek için kıyıyı bir yer olarak tanımlayan özelliklerini, kıyı projelerini şekillendiren dinamikleri ve problemleri ortaya koyan bir teorik bir çerçeve çizilmiştir. Sonra, kıyının sürdürülebilir bir yer olarak dönüşümüne dair stratejiler ve katılımcı yaklaşımların teorik arka planını sunulmuştur. Dördüncü bölümde, dünyadan örnekler seçilerek teorik çerçevenin mekânsal uygulamada nasıl şekillendiği incelenmiştir. Kıyının nasıl geliştirilmesi gerektiğine dair kentsel tasarım kriterleri ve sürecin yürütülmesine yönelik kriterler bu çalışmalar sonucunda ortaya konmuştur. Çalışmanın son aşamasında alan çalışması yöntemi tercih edilmiştir. Arşiv taraması, gözlemler, anketler ve görüşmeler bu çalışma için tercih edilen teknikler olmuştur. Alan çalışması için Kabataş-Karaköy kıyı şeridindeki iki proje seçilmiştir: Kabataş Aktarma Merkezi ve Meydan Düzenlemesi projesi ve Galataport projesi. Bu iki örnekte kıyıda suyla ilişkili çevreyi düzenlemeye yönelik yaklaşımlar ve sürecin yürütülmesine yönelik yaklaşımlar incelenmiştir. Anket ve görüşmeler yoluyla farklı paydaşların projeye dair görüşleri arasındaki farklılıklar ortaya konmuştur. Projelerin kentsel ve mekânsal tasarımı kamusal erişim ve kamusal alanlar, kentsel süreklilik ve bütünleşme, kıyı kimliği ve kültürel miras, suyla uyumlu işlevsellik ve sürdürülebilirlik kriterleri üzerinden değerlendirilmektedir. Sürece yönelik irdelemelerde karar-verme sürecine etki eden aktörler ve süreç dışında kalan aktörlerin dâhil olma biçimleri, aktörler arasındaki ilişkiler ve süreci şekillendiren mevcut dinamikler analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda kentsel kıyının sürdürülebilir bir yer olarak dönüşümüne olanak tanıyacak katılımcı süreç modeli sunulmuştur. Sadece halkı değil, süreci geliştirebilecek, sivil toplum örgütlerini, akademiyi ve birçok disiplinden farklı uzmanı ve sanatçıyı sürece dâhil edebilecek bir süreç önerilmiştir. Kıyıya dair yasal çerçevenin düzenlenmesi ve katılım olanaklarının tanımlanması proje öncesinde gerekli zemini hazırlayan ilk aşamadır. İkinci aşamada, kıyıya dair bütüncül bir vizyon ve bölgelere özelleşmiş hedeflerin tanımlandığı aşamadan, tasarım ve en son uygulama aşamasına kadar çeşitli aktörlerin o aşamalara uygun katılım biçimlerini ve o aşamalarda verilen kıyıya dair kararların belirtildiği bir süreç modeli sunulmuştur. Üçüncü aşama mekânın fiziksel inşası tamamlandıktan sonraki kullanım ve yönetim süreçlerini tanımlamıştır. Bu aşama, özellikle devam eden yerin toplumsal inşasını vurgulamaktadır.

Özet (Çeviri)

The thesis questions how the waterfront areas in Istanbul should be transformed. Although the sea is an important part of Istanbul's identity, approaches to improve the water-related environment and public uses are secondary in the projects that take place on the waterfront. These projects are part of fragmented and rent-oriented processes, which are often non-transparent, and take place without the city dwellers' say or knowledge. This thesis examines the creation of a sustainable urban waterfront. It delves into the integration of participatory processes into urban waterfront design as a method emphasizing active, reciprocal dialogue among diverse stakeholders. This approach seeks to involve them in decision-making through multifaceted interactions and collaborative efforts throughout the entire process. The interconnection between sustainability and participation addresses two key aspects: decreasing the discontinuity resulting from a purely physical approach and resolving conflicts across different dimensions of sustainability. The production of place involves the social production of place as much as the shaping of the physical environment. A space becomes a place through the social and economic activities associated with it and the meanings individuals generate in their daily lives. Approaches solely concentrating on shaping the physical environment often lead to discontinuity by overlooking the intricate relationships between society and place. Exploring the existing community and urban life, identifying its problems and opportunities, and shaping the process using the resources of the place offers an opportunity to ensure continuity. Secondly, projects must balance environmental, social, and economic factors in order to be sustainable. Waterfront projects, like other spatial transformations, generate specific conflicts between these different dimensions. Conflicts between public and private interests, global capital and local place identities, natural and built environments are particularly strong. It is important to resolve these conflicts, or at least to transfer them to places in a balanced way that strengthens all three dimensions through the search for social consensus. The coast is both a limited and a public resource by nature, and approaches that can ensure the public benefit and the balance of protection and utilization of environmental resources are very important. To achieve this, various stakeholders advocating different dimensions of sustainability should be included in the process. This thesis begins by establishing a theoretical framework that sets out the identifying characteristics of the waterfront as a place and examines the dynamics that influence waterfront projects. Then, strategies for the transformation of the waterfront as a sustainable place are discussed through the literature. Emphasis is placed on empowering local communities, investigating and enhancing urban and environmental cycles, integrating local knowledge into urban space production, and resolving conflicts inherent in diverse dimensions of sustainability. Notably, attention is drawn to participatory approaches as a methodology and the importance of local community participation is emphasized. The next section looks at global examples to examine how this theoretical framework manifests in spatial practice. Through these explorations, the thesis formulates urban design criteria and outlines execution strategies for enhancing urban waterfronts. In the final stage of this study, the case study method was employed, utilizing archival research, observations, questionnaires, and interviews. Two projects along the Kabataş-Karaköy coastline were chosen as cases: Kabataş transfer center and square arrangement project, and Galataport project. These diverse projects provide an opportunity to establish a comprehensive framework for urban waterfront projects. The first project examines a medium-scale process initiated by local governments, while the second project scrutinizes a large-scale process involving privatization. Both projects are analyzed concerning their approaches to shaping the water-related environment. Key aspects include public access and spaces, urban continuity and integration, coastal identity and cultural heritage, water-compatible functionality, and sustainable practices. Process-oriented analysis explores the forms of involvement of actors influencing the decision-making process and stakeholders affected by the outcomes, the relationships between stakeholders and the existing dynamics shaping the process. Moreover, the participatory initiatives undertaken during a phase of the Kabataş project provide valuable insights for the implementation of participatory approaches in Turkey. In the conclusion, a participatory process model is presented to enable the transformation of the urban waterfront as a sustainable place. The model underlines the integration of participatory processes that emphasize active and mutual dialogue between different stakeholders throughout urban waterfront design processes. It proposes a comprehensive approach that involves not only the public but also civil society organizations, academia, and a diverse array of experts and artists capable of enhancing the process. The initial phase involves organizing the legal framework for the coast and defining opportunities for participation. The second phase unfolds as a process model, starting with the formulation of a holistic vision for the waterfront and place-specific objectives. It progresses from the design phase to the final implementation phase, detailing the appropriate forms of participation for the various actors and specifying the coastal decisions made at each stage. The third stage focuses on post-construction use and management processes, particularly highlighting the ongoing social construction of place.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    100717

    Turizmin çevresel etkilerinin değerlendirilmesi ve çevre duyarlı sürdürülebilir turizm modeli

    Environmental impact assesment of tourism and environment sensitive sustainable tourism model

    FUAT GÜNDÜZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    DOÇ.DR. GÜLDEN ERKUT

  2. Tez No

    129482

    İstanbul ilinde Maltepe-Kartal ve Kumcular-Pendik arası dolgu alanlarının peyzaj planlama açısından irdelenmesi

    Study in regard of landscape planning of the shore filling areas between Kumcular-Pendik and Maltepe-Kartal of the city Istanbul

    BETÜL ATAKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Peyzaj Mimarlığıİstanbul Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TEVFİK HAKAN ALTINÇEKİÇ

  3. Tez No

    571281

    Şanlıurfa ili Germuş Surp Asdvadzadzin Kilisesi koruma projesi

    Conservation project of 'Germus Surp Asdvadzadzin Church' in Şanlıurfa

    İSRAFİL KIRMIZI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZEYNEP ERES ÖZDOĞAN

  4. Tez No

    606487

    Kıyı dolgu alanlarının kullanım biçimi açısından değerlendirilmesi: İstanbul tarihi yarımada örneği

    Evaluation of urban use in coastal land fill areas: İstanbul historical peninsula case

    ŞENAY ŞAŞKO

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET OCAKÇI

  5. Tez No

    103860

    İzmir Körfezi'nde sürdürülebilir gelecek için kıyı yönetimi

    Coastal management in İzmir bay for a sustainable future

    GÖKHAN TENİKLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Kamu YönetimiDokuz Eylül Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZERRİN TOPRAK KARAMAN

Geri Dön