Geri Dön

Yükseköğretim kurumlarında akademik ve sosyal konumların kurulumu ve sürdürülmesi

Establishing and sustaining academic and social positions in higher education institutions

PDF İndir

  1. Tez No: 865635
  2. Yazar: ORHAN KAHYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CEMAL ERGİN EKİNCİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 339

Özet

Son yıllarda üniversiteler, belirgin bir değişim ve dönüşüm sürecinden geçmektedir. Bu süreç, yükseköğretimin yeniden yapılandırılmasıyla sonuçlanmakta ve genellikle tartışma ve müzakereden yoksun gerçekleşmektedir. Bu değişim ve dönüşüm, üniversitelerin baş aktörlerinden akademisyenleri de yakından ilgilendirmekte, dolayısıyla akademisyenlerin akademik habitusa ilişkin değişim ve dönüşümde nasıl konum aldıkları, değişim ve dönüşüm pratiklerini anlamak açısından önemli görülmektedir. Çalışmada bu süreçleri daha detaylı ortaya koymak için dünyada ve Türkiye'de üniversite tarihi ve geçmişten günümüze akademisyenlerin konumu ortaya konulmuştur. Bu çerçevede araştırmanın temel amacı öğretim elemanlarının çalıştıkları kurumlardaki sosyal ve akademik konumlarının kurulum ve sürdürüm süreçlerini simgesel etkileşimcilik ve konum kuramı bağlamında incelemektir. Bu çalışma ile akademik konumda etkili olan strateji, pratik ve mekanizmaların neler olduğu ve nasıl anlamlandırıldıkları ortaya konularak neoliberal bir dönüşümün içinde olan üniversitedeki akademisyenlerin ne gibi ayakta kalma ve kariyerde yükselme stratejileri ve taktiklerini seferber ettikleri, ne gibi eylemlerle amaçlarını gerçekleştirmeye çalıştıkları, özetle akademik ve sosyal konum kurulumu ve sürdürümü süreçleri ele alınmaktadır. Araştırma karma yöntem araştırması olarak desenlenmiştir. Bu kapsamda sıralı keşfedici desenin ilke ve teknikleri uygulanmıştır. Araştırmanın nitel boyutu durum çalışması, nicel boyutu ise tarama çalışması olarak ele alınmıştır. Araştırmanın nitel verileri Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesinde (MSKÜ) görevli öğretim elemanlarından oluşturulan çalışma grubundan (n=15) derinlemesine görüşmeler yapılarak elde edilmiştir. Nicel veriler ise ADIM üniversiteleri içerisinde Ege Bölgesinde yer alan, 1992'de kurulmuş olan, fen, eğitim, sosyal ve sağlık bilimleri alanlarından kurulumunu tamamlayarak mezun vermiş fakülteleri olan Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi ve Pamukkale Üniversitesi'nde görevli öğretim elemanları evreninden seçilen öğretim elemanlarından oluşturulan örnekleme (n=392) uygulanan anket aracılığıyla elde edilmiştir. Nitel verilerin analizinde kolaylık sağlaması için nitel araştırmalarda verilerin derlenmesinde kullanılan MAXQDA 2020 yazılımı kullanılmıştır. Nitel verilerin analizi tematik içerik analizi tekniğiyle analiz edilmiştir. Araştırmanın nicel verilerinin analizinde yüzde, frekans ve ortalamalar kullanılmıştır. Araştırmanın bulgular bölümünde öğretim elemanlarının çalıştıkları kurumlardaki sosyal ve akademik konumlarının kurulum ve sürdürüm süreci, bu süreçlerde kullanılan strateji ve mekanizmalar, karşılaşılan güçlükler ve bu güçlüklerle baş etme süreçlere ve öğretim elemanlarının akademik ve sosyal konum kurulum ve sürdürüm süreçlerini anlamlandırmalarına ilişkin bulgulara yer verilmiştir. Ayrıca nicel veriler aracılığıyla elde edilen bulgular sayesinde akademik ve sosyal konumların kurulumunda ve sürdürümünde ortaya çıkan strateji ve mekanizmalar ile güçlükle ve bu güçlüklerle baş etme süreçlerine ilişkin yaygınlık durumu ortaya konulmuştur. Sonuç olarak öğretim elemanlarının akademik ve sosyal konumların kurulumunda danışmanlarıyla olan ilişkileri, uluslararası etkiler, kadroya kabul edilme, akademisyen olma hikayeleri, akademik yetkinliğin bilgi olarak görülmesi, örnek alınan kişiler, danışmanın beklentilerine uyum sağlama ve tez konusu belirleme süreçlerinde bir takım strateji ve mekanizmaları çeşitli şekillerde ve etki büyüklüklerinde işe koştukları bulunmuştur. Öte yandan öğretim elemanlarının akademik ve sosyal konumların kurulum sürecinde sosyal çevre, bölüm dinamikleri, cinsiyete bağlı kalıp yargılar, otorite ve güç mesafesi, idari personelle iletişim, usulsüzlük ve adil olmayan uygulamalar, yönetici danışmanın olması, mobbing ve doku uyuşmazlığı konularında çeşitli şekillerde ve etki büyüklüklerinde güçlüklerle karşılaştıkları ortaya konulmuştur. Bu güçlüklerle baş etme sürecinde ise ağ oluşturmanın ve tavsiyeleri dikkate almanın, kişisel motivasyonun, referansların, danışmana teslim olmanın ve akademik üretkenliğin çeşitli şekillerde ve etki büyüklüklerinde işe koşulduğu bulunmuştur. Öğretim elemanları akademik ve sosyal konumların sürdürüm sürecinde network ve sosyal çevre için birtakım işler yürüttükleri, uygun iletişim stratejileri kullandıkları, normlara uyum sağlamak için çeşitli stratejiler izledikleri, itaat ettikleri ve unvanların tahakkümünü çeşitli şekillerde ve etki büyüklüklerinde işe koştukları bulunmuştur. Bununla birlikte akademik ve sosyal konumların sürdürümünde akademisyenlerin hiyerarşi ve güç dinamikleriyle, iş yükü ve evrak işleriyle, unvan çatışmalarıyla, kurumsal yönetim ve karar alma süreçleriyle“evin küçük çocuğu olmayla”, gücü sahiplenme ve elinden bırakmamayla, kadro sorunlarıyla ve yayın süreçleriyle ilişkili çeşitli şekillerde ve etki büyüklüklerinde güçlükler yaşadıkları ortaya konulmuştur. Bu güçlüklerin üstesinden gelmek için akademik çalışmalar, itaat etmeme- direnç gösterme, yurt dışı etkisini kullanma ve siyasi yakınlığın kullanılması gibi pratiklerin çeşitli şekillerde ve etki büyüklüklerinde işe koşulduğu bulunmuştur. Öğretim elemanları çalıştıkları kurumlardaki sosyal ve akademik konumlarının kurulumunu ve sürdürümünü üniversite ideali üzerinden, kurum kültürü üzerinden, toplumsal konum üzerinden ve akademik faaliyetlere önem atfetme yoluyla anlamlandırmaktadırlar. Elde edilen sonular sembolik etkileşimcilik kuramı çerçevesinde tartışılmıştır.

Özet (Çeviri)

In recent years, universities have been undergoing a significant process of change and transformation. This process results in restructuring of higher education and is generally devoid of discussion and negotiation. This change and transformation are also closely related to academics, one of the main actors of universities, and therefore, how academics are positioned in the change and transformation of academic habitus is important in understanding the practices of change and transformation. In this study, to reveal these processes in more detail, the history of universities in the world and in Türkiye and the position of academics from the past to the present have been put forward. In this framework, the main purpose of the study is to examine the processes of establishment and sustenance of the social and academic positions of academic staff in the institutions they work within the context of symbolic interactionism and position theory. By revealing what strategies, practices and mechanisms are effective in academic position and how they are made sense of, this study examines what kind of survival and career advancement strategies and tactics are mobilized by academics in a university in a neoliberal transformation, what kind of actions they try to realize their goals, in short, the processes of academic and social position construction and maintenance. The research is designed as a mixed method research. In this context, the principles and techniques of sequential exploratory design were applied. The qualitative dimension of the research is considered as a case study and the quantitative dimension as a survey study. The qualitative data of the study were obtained from the study group (n=15) consisting of academic staff working at Muğla Sıtkı Koçman University (MSKÜ) through in-depth interviews. Quantitative data were obtained through the administration of a questionnaire developed to a sample (n=392) of academic staff specified from the population of academic staff employed at Aydın Adnan Menderes University, Afyon Kocatepe University, Kütahya Dumlupınar University, Manisa Celal Bayar University, Muğla Sıtkı Koçman University, Manisa Celal Bayar University, Muğla Sıtkı Koçman University and Pamukkale University, which are located in the Aegean Region within the ADIM universities, established in 1992, with faculties that have completed their establishment and graduated from the fields of science, education, social and health sciences. MAXQDA 2020 software, which helps to infer data in qualitative research, was used to facilitate the analysis of qualitative data. Qualitative data were analyzed using thematic content analysis technique. Percentage, frequency, and averages were used to analyze the quantitative data. In the findings section of the study, findings related to the process of establishing and sustaining the social and academic positions of academic staff in the institutions where they work, the strategies and mechanisms used in these processes, the difficulties encountered and the processes of coping with these difficulties, and the academic staff's making sense of the processes of establishing and maintaining academic and social positions are included. In addition, through the findings obtained through quantitative data, the prevalence of strategies and mechanisms emerging in the establishment and maintenance of academic and social positions and the prevalence of difficulties and coping with these difficulties were revealed. As a result, it was found that academic staff employed a number of strategies and mechanisms in various ways and with varying effect sizes of influence in the processes of establishing academic and social positions in their relationships with their advisors, international influences, being accepted to the staff, stories of becoming an academic, academic competence as knowledge, role models, adapting to the expectations of the advisor and determining the thesis topic. On the other hand, it was found that academic staff encountered difficulties in various ways and with various effect sizes in the process of establishing academic and social positions in terms of social environment, departmental dynamics, gender stereotypes, authority and power distance, communication with administrative staff, irregularities, and unfair practices, having a supervisor with administrative tasks, mobbing and tissue mismatch. In the process of coping with these challenges, networking and taking advice into account, personal motivation, references, submission to the advisor, and academic productivity were found to be employed in various ways and effect sizes. In the process of sustaining academic and social positions, academics were found to carry out some work for the network and social environment, use appropriate communication strategies, follow various strategies to comply with norms, obey, and utilize the domination of titles in various ways and effect sizes. In addition, it has been revealed that in the maintenance of academic and social positions, academics experience difficulties in various ways and effect sizes of influence related to hierarchy and power dynamics, workload and paperwork, title conflicts, institutional administration and decision-making processes,“being the little child of the house”, embracing and holding on to power, tenure problems and publication processes. To overcome these difficulties, it was found that practices such as academic studies, disobedience-resistance, using international influence and using political affinity were employed in various ways and at various effect sizes. Academics make sense of the establishment and sustenance of their social and academic position in the institutions they work in through the university ideal, institutional culture, social position and attributing importance to academic activities. The results obtained are discussed within the framework of symbolic interactionism theory.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    291420

    Vakıf yükseköğretim kurumlarının mali özerkliği ve vergilendirilmesi

    Financial autonomy and taxation of private higher education institutions

    HANDAN İLAĞA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    MaliyeMarmara Üniversitesi

    Maliye Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AHMET BUMİN DOĞRUSÖZ

  2. Tez No

    891612

    Yükseköğretim kurumlarında uluslararası öğrenci kazanımı sırasında marka algısının değerlendirilmesi- bir vakıf üniversitesi örneği

    Evaluation of brand perception during international students' acquisition in higher education institutions - a foundation university example

    HİLAL EROĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Medipol Üniversitesi

    İşletme Yönetimi Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET SAİM AŞCI

  3. Tez No

    112906

    Yüksek öğretim kurumlarında çalışan personelin hukuki statüsü ve yargı denetimi

    The Legal status of academic staff in higher educational institutions and judicial control

    SEMRA MARMARA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriDokuz Eylül Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. FEVZİ DEMİR

  4. Tez No

    741360

    Yükseköğretim kurumları işbirliğinde meydana getirilen buluşlarda yapılan sözleşmeler ve hak sahipliği olgusu

    Inventions créées dans des contrats avecla coopération d'établissementsd'enseignement supérieur et le fait de lapropriété des inventions

    ÖMER FARUK ŞENGÖR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FÜLÜRYA YUSUFOĞLU BİLGİN

  5. Tez No

    756953

    A proposal for emi lecturers' professional development program in Turkish higher education

    Türkiye'de yüksek öğretimde görev yapan ide öğretim görevlilerine yönelik bir mesleki gelişim programı önerisi

    MEHMET BİRGÜN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YASEMİN KIRKGÖZ

    DOÇ. DR. BERNA BULĞURCU

Geri Dön