Sanayi alanlarının çevresel değerlendirmesine yönelik ulusal ölçekte bir öneri: EcoINP modeli
A national scale model proposal for environmental assessment of industrial areas: EcoINP model
- Tez No: 865803
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SANİYE KARAMAN ÖZTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 232
Özet
Sanayinin gelişmesi ile insanların dünyaya etkisi üst düzeylere çıkmış, bu da çevre açısından olumsuzlukları beraberinde getirmiştir. Eko Endüstriyel Parklar (EEP) ile endüstri kaynaklı çevre sorunlarının önüne geçilmekte, ayrıca döngüsel ekonomiye de katkı sağlanmaktadır. Ancak, uluslararası ölçekte endüstriyel ekoloji değerlendirmesi ile ilgili araştırmaların bulunmasına ve bazı modellerin geliştirilmesine rağmen bu modeller yerel verileri dikkate almakta, gelişmekte olan ülkelere uyarlanamamaktadır. Bu bağlamda, Türkiye'de Organize Sanayi Bölgelerinin (OSB) ve EEP olarak belirtilen alanların çevresel değerlendirmesinde kullanılan bir değerlendirme modeline rastlanılmamaktadır. Tez çalışmasında ulusal ölçekte OSB ve EEP olarak adlandırılan alanlar için çevresel bir değerlendirme modelinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çevresel amaç ve hedeflere bağlı olarak belirlenen kategori, alt kategori ve göstergeler öncelikle uluslararası araştırmalar ve çevresel değerlendirme sistemleri esas alınarak taslak olarak geliştirilmiştir. Taslak ölçütler ön uzman anket değerlendirmesi ile test edilmiştir. Modelin temelini oluşturan bu kategori, alt kategori ve göstergelerin revize edilmesine, genişletilmesine ya da daraltılmasına olanak tanıyan uzman görüşlerinin sistematik yöntemle temin edildiği iki aşamalı Delphi yöntemi kullanılmıştır. İlk anket süreci sonucunda revizeler yapılmış, revize edilmiş ikinci Delphi anketleri istatistiksel veriler ile hazırlanıp aynı uzman gruba gönderilmiştir. Elde edilen veri analizleri sonucunda modele yönelik 9 ana kategori, 26 alt kategori ve 97 gösterge geliştirilmiştir.“EcoINP”olarak adlandırılan modelin sınanmasında anket yöntemiyle ulaşılan veriler, istatistik programı SPSS ile analiz edilmiştir. Uzman değerlendirmesine bağlı olarak OSB ve EEP'lerin sürdürülebilirlik seviyelerine göre beş kademeli bir derecelendirme geliştirilmiştir. İstatistiksel yöntemler modelin uygunluğunu ve güvenilirliğini ortaya koymuştur. Geliştirilen model, sanayi bölgelerinin mevcut durumlarının sürdürülebilir olma seviyelerinin belirlenmesinde, kısa veya uzun vadede geliştirmeleri gereken kategori ve göstergelerinin tespit edilmesinde kullanılabilecektir. Ayrıca, modelin yeni tasarlanacak EEP'ler için rehber olabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
As a result of industrial developments, the human impact on the World has reached its peak, thus bringing environmentally negative consequences. Eco-industrial parks (EIPs) aim to prevent industry-related environmental problems and contribute to the circular economy. Although some research is available and models are designed at the global scale that relates to the industrial ecology assessment, such models mainly focus on local data and lack compatibility when adjusting to developing countries. In that regard, no assessment model is available designed for environmental assessment of the zones that are defined as EIPs or organized industrial zones in Türkiye. This thesis aims to develop an environmental assessment model at the national level for the zones that are defined as organized industrial zones and EIPs. The study consists of a draft model that includes categories, sub-categories and indicators as defined by involving environmental aims and goals while focusing primarily on international research and environmental assessment systems. The draft criteria are tested through a preliminary expert assessment questionnaire. The study deployed a two-stage Delphi method which expert views are systematically obtained. Such expert views allowed us to revise, expand or limit these categories, sub-categories and indicators that form the basis of the model. Revisions are made as a result of the preliminary questionnaire. Revised Delphi questionnaires are then customized using statistical data and sent to the same expert group. As the outcome of the data analysis thus obtained, 9 main categories, 26 sub-categories and 97 indicators are developed. At verification of the“EcoINP”model, the data collected from the questionnaire is analyzed through SPSS statistics software. Subject to the expert analysis, a five-phase rating is developed in accordance with the sustainability levels of the organized industrial zones and EIPs. Statistical methodology proved the conformity and reliability of the model. The developed model can be used to determine the sustainability levels of the current situation of industrial zones and to identify the categories and indicators that need to be developed in the short or long term. The model may also serve as a guideline for newly designed EIPs.
Benzer Tezler
- Green entrepreneurship as a driving force for the green economy: A case study on green entrepreneurship in Istanbul
Yeşil ekonominin itici gücü olarak yeşil girişimcilik: İstanbul'da yeşil girişimcilik üzerine bir vaka çalışması
ECE TURNA
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜZİN BAYCAN
- The geographical and material scope of the ınternational legally binding ınstrument under the united nations convention on the law of the sea and sustainable use of marine biodiversity of areas beyond national jurisdiction and ıts applicability in the eastern mediterranean sea
Birleşmiş milletler deniz hukuku sözleşmesi kapsamında ulusal yargı alanları dışındaki deniz biyolojik çeşitliliğinin sürdürülebilir kullanımına ilişkin uluslararası yasal bağlayıcı belgenin coğrafi ve maddi kapsamı ve doğu akdeniz'de uygulanabilirliği
DENİZ SELEN BOĞA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
HukukAnkara ÜniversitesiDenizcilik, Ulaştırma Hukuku ve Siyaseti
PROF. DR. İSMAİL DEMİR
- Nanofibrous resonant membrane for acoustic applications
Akustik uygulamalar için nanolifli resonant membran
MERVE KÜÇÜKALİ ÖZTÜRK
Doktora
İngilizce
2017
Tekstil ve Tekstil Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA BANU NERGİS
PROF. DR. CEVZA CANDAN
- Yeniden işlevlendirilen gazhanelerin toplumsal bellek bağlamında değerlendirilmesi: İstanbul Hasanpaşa Gazhanesi örneği
Evaluation of re-functioned gasworks in the context of collective memory: The case of Hasanpasa Gaswork, İstanbul
ÖZGE KURU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDEN DEMET ORUÇ ERTEKİN
- Jeotermal enerjinin konut alanında kullanımı: çevresel ve sosyo ekonomik açıdan bir değerlendirme
Use of geothermal energy at the house heating: an environmental and socio economic evaluation
İLKAY KARABATAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDA BEYAZIT