Deniz ulaştırma lojistiğinin dijital dönüşüm sürecine adaptasyonunun teknoloji kabul modeli ile analizi
Analysis of the adaptation of maritime transportation logistics to the digital transformation process through the technology acceptance model
- Tez No: 866076
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA KEÇECİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Deniz Bilimleri, Denizcilik, Ulaşım, Marine Science, Marine, Transportation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Deniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Deniz Ulaştırma Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 244
Özet
Dijital dönüşüm, günümüzde çeşitli sektörleri etkileyen, teknolojik yeniliklerin benimsenmesi ve uygulanmasını içeren kapsamlı bir süreçtir. Bu süreç, işletmelerin ticari faaliyetlerinden organizasyon yapılarına ve sundukları değerlere kadar her yönüyle dönüşümü hedefler. Özellikle denizcilik taşımacılığı lojistik endüstrisi, dijital dönüşümün getirdiği yeniliklerden önemli ölçüde etkilenmektedir. Bu dönüşüm, operasyonel verimliliği artırma, maliyetleri düşürme ve iş büyümesine yeni yollar açma gibi avantajlar sunar. Ayrıca, çevresel sürdürülebilirliği teşvik ederek, sektörün daha yeşil ve ekoloji dostu hale gelmesine katkıda bulunur. Dijital dönüşümün denizcilik alandaki etkisi, Nesnelerin İnterneti (Internet of Things- IoT), yapay zeka, büyük veri analizi, blokzincir teknolojisi, otonom gemiler ve drone kullanımı gibi çeşitli ileri teknolojilerin entegrasyonu ile kendini gösterir. IoT, gerçek zamanlı veri toplama ve analizi ile gemi ve liman operasyonlarının optimizasyonuna olanak tanır. Büyük veri analizi, rota optimizasyonundan enerji tasarrufuna kadar birçok alanda iyileştirmeler sunar. Yapay zeka, otomatik karar alma ve süreç optimizasyonu ile operasyonel verimliliği artırır. Blokzincir teknolojisi, güvenli ve şeffaf veri paylaşımı ile işlem hızlarını artırır ve maliyetleri düşürür. Otonom gemiler ve drone'lar, insan müdahalesini azaltarak daha güvenli operasyonlar sağlar. Ancak, bu dönüşüm süreci, çeşitli zorluklar ve engellerle de karşılaşmaktadır. Bunlar arasında dijital teknolojilere yapılan yatırımların mali yükü, mevcut altyapı ile dijital sistemler arasındaki uyum sorunları, siber güvenlik riskleri, personel eğitimi ve nitelikli iş gücü eksikliği sayılabilir. Bu zorlukların üstesinden gelmek, endüstrinin küresel rekabet koşullarına daha iyi yanıt vermesini ve büyümesini sağlayacaktır. Sonuç olarak, denizcilik taşımacılığı lojistik sektörünün dijital dönüşüm sürecinde ileri teknolojilerin ve yenilikçi uygulamaların entegrasyonu, verimlilik, sürdürülebilirlik ve müşteri odaklı olmada iyileştirmeler getirecektir. Bu sürecin hızlandırılması için sektördeki işletmeler, politika yapıcılar ve düzenleyici kurumlar arasında iş birliği ve koordinasyon hayati önem taşır. Teknoloji Kabul Modeli (TKM) gibi teorik çerçeveler, bu adaptasyon sürecinin daha iyi anlaşılmasına ve yönetilmesine yardımcı olabilmektedir. Bu araştırma, deniz ulaştırma lojistiği sektörünün dijital dönüşüm sürecine odaklanmakta ve bu sürecin çeşitli bağımsız değişkenler üzerindeki etkilerini kapsamlı bir şekilde incelemektedir. Çalışmada, yapısal eşitlik modelleme (YEM) yöntemi kullanılarak, Teknoloji Kabul Modeli (TKM) çerçevesinde çok boyutlu etkileşimler ve ilişkiler detaylı bir şekilde analiz edilmiştir. Yapısal eşitlik modelleme, değişkenler arasındaki ilişkilerin karmaşıklığını ve bu ilişkilerin nasıl bir araya gelerek bağımlı değişken üzerinde etkili olduğunu anlamada güçlü bir analitik araç olarak görev yapmaktadır. Araştırma için gerekli veriler, deniz lojistiği sektöründe çalışan gemi ve liman personeline yönelik bir anket aracılığıyla toplanmıştır. Anket, sektördeki dijital dönüşüm süreçlerine ilişkin çeşitli faktörleri ve bu faktörlerin etkileşimlerini değerlendirmek amacıyla tasarlanmıştır. Toplamda 539 katılımcıdan elde edilen veriler, kullanıcıların algıladığı fayda (AF), algılanan kullanım kolaylığı (AKK) ve diğer ek faktörlerin (bilgisayar kaygısı, sübjektif normlar, çıktı kalitesi, dış kontrol algısı, sonuç gösterebilirlik, işe uyum) dijital benimseme sürecindeki rollerini incelenmiştir. Araştırmanın sonuçları, kullanıcıların algıladığı fayda (AF) ve algılanan kullanım kolaylığı (AKK) gibi TKM'ın klasik faktörlerinin önemini doğrularken, aynı zamanda bilgisayar kaygısı, subjektif normlar, çıktı kalitesi dış kontrol algısı, sonuç gösterebilirlik ve işe uyum gibi ek faktörlerin de dijital benimseme sürecinde önemli roller oynadığını ortaya koymuştur. Bu faktörlerin her biri, yapısal eşitlik modellemesi ile analiz edilerek, deniz lojistiği sektöründe dijital teknolojilerin kabulü ve asimilasyonu üzerindeki etkileri aydınlatılmıştır. Özellikle, kurumsal destek ve altyapı hazırlığı, dijital dönüşümün başarısında kritik faktörler olarak belirlenmiştir. Bu tezin bulguları, deniz ulaştırma lojistiği sektörünün mevcut dijital entegrasyon durumunu kapsamlı bir şekilde anlamamıza yardımcı olurken, dijital dönüşümün karmaşık doğasını çözümlemek için sürekli araştırmanın gerekliliğine de işaret etmektedir. Ancak, çalışmanın yöntemsel ve bağlamsal sınırlamaları, özellikle katılımcıların sayısı ve öznel görüşlere dayanan veri toplama yöntemleri nedeniyle, bulguların genelleştirilebilirliği ve uzun vadeli geçerliliği üzerinde bazı kısıtlamalar getirmektedir. Bu sınırlamalar, çalışmanın yorumlanması ve uygulanmasında dikkate alınmalıdır. Bu tez, deniz ulaştırma lojistiği sektörünün dijital dönüşüm sürecine yönelik kapsamlı bir araştırmanın bulgularını sunmakta ve bu sürecin başarılı bir şekilde yönetilmesi için gerekli alanları ve gelecekteki araştırma fırsatlarını vurgulamaktadır. Gelecek çalışmaların, bu sınırlamaları ele alması ve coğrafi temsiliyeti artırarak daha geniş kapsamlı veri toplama metodolojilerini benimsemesi önerilmektedir. Yapısal eşitlik modellemesi ve TKM'ın kullanımı, sektördeki dijital dönüşüm sürecini daha etkili bir şekilde anlamamıza ve yönlendirmemize olanak tanıyacaktır.
Özet (Çeviri)
Digital transformation is a comprehensive process affecting various sectors today, involving the adoption and implementation of technological innovations. This process targets the transformation of all aspects of businesses, from their commercial activities to their organizational structures and the value they provide. Particularly, the maritime transportation logistics industry is significantly affected by the innovations brought by digital transformation. This transformation offers advantages such as increasing operational efficiency, reducing costs, and opening new avenues for business growth. Moreover, it contributes to making the sector greener and eco-friendlier by promoting environmental sustainability. The impact of digital transformation in this area manifests through the integration of various advanced technologies such as the Internet of Things (IoT), artificial intelligence, big data analytics, blockchain technology, autonomous ships, and the use of drones. IoT enables the optimization of ship and port operations through real-time data collection and analysis. Big data analytics offers improvements in areas ranging from route optimization to energy savings. Artificial intelligence enhances operational efficiency through automated decision-making and process optimization. Blockchain technology increases transaction speeds and reduces costs with secure and transparent data sharing. Autonomous ships and drones provide safer operations by reducing human intervention. However, this transformation process also encounters various challenges and obstacles. These include the financial burden of investments in digital technologies, compatibility issues between existing infrastructure and digital systems, cybersecurity risks, personnel training, and a lack of skilled labor. Overcoming these challenges will enable the industry to respond better to global competitive conditions and foster growth. In addition to enhancing operational efficiency, digital transformation in the maritime transportation logistics sector significantly impacts global supply chain dynamics. The adoption of digital technologies in this sector is crucial for enhancing global trade efficiency, as it improves cargo tracking and supply chain transparency. Moreover, digital platforms are enhancing customer experience by offering personalized services such as real-time cargo tracking and streamlined documentation processes. Collaboration between public and private entities in establishing standards and frameworks guides the digital transformation process, ensuring alignment with safety, security, and environmental regulations. This collaboration fosters innovation and investment in smart ports and digital infrastructure. Additionally, the shift in workforce dynamics towards digital skill sets necessitates changes in educational and training programs within the industry. Data-driven decision-making enabled by big data is revolutionizing how maritime companies optimize routes, predict maintenance needs, and manage risks. Emerging technologies like 5G, AR, and VR are set to further transform ship-to-shore communication, training, and operational visibility in the maritime sector. In the context of this research, an extensive literature review on Structural Equation Modeling (SEM) and Technology Acceptance Models (TAM) was conducted. This review compiled a vast array of questions, hypotheses, and models from existing studies, providing a rich foundation for developing our own research questions, hypotheses, and model. The literature review served as a critical resource, offering insights into the theoretical and empirical underpinnings of digital adoption in the maritime logistics sector. The findings from these studies were instrumental in shaping the approach and methodology of our research. The integration of advanced technologies and innovative practices in the digital transformation process of the maritime transportation logistics sector will bring improvements in efficiency, sustainability, and customer focus. Accelerating this process requires collaboration and coordination between businesses, policymakers, and regulatory bodies in the sector. Theoretical frameworks like the Technology Acceptance Model (TAM) can help better understand and manage this adaptation process. This research focuses on the digital transformation process in the maritime transportation logistics sector and comprehensively examines its effects on various independent variables. The study employs structural equation modeling (SEM) to analyze multi-dimensional interactions and relationships within the TAM framework in detail. Structural equation modeling serves as a powerful analytical tool in understanding the complexity of relationships between variables and how they collectively impact the dependent variable. Necessary data for the research were collected through a survey targeting ship and port personnel working in the maritime logistics sector. The survey was designed to evaluate various factors related to digital transformation processes in the sector and their interactions. Data from 539 participants were used to examine the roles of perceived benefits (PU), perceived ease of use (PEOU), and other additional factors (computer anxiety, subjective norms, output quality, external control perception, demonstrability of results, job relevance) in the digital adoption process. The study's findings confirm the importance of classic TAM factors such as perceived benefits (PU) and perceived ease of use (PEOU), while also revealing the significant roles of additional factors like computer anxiety, subjective norms, output quality, external control perception, demonstrability of results, and job relevance in the digital adoption process. Each of these factors was analyzed through structural equation modeling, shedding light on their impacts on the acceptance and assimilation of digital technologies in the maritime logistics sector. Particularly, corporate support and infrastructure preparedness were identified as critical factors for the success of digital transformation. The findings of this thesis help comprehensively understand the current state of digital integration in the maritime transportation logistics sector, while highlighting the need for ongoing research to unravel the complex nature of digital transformation. However, methodological and contextual limitations of the study, particularly due to the number of participants and data collection methods based on subjective views, impose certain restrictions on the generalizability and long-term validity of the findings. These limitations should be considered in the interpretation and application of the study. This thesis presents the findings of a comprehensive research on the digital transformation process in the maritime transportation logistics sector, highlighting the necessary areas and future research opportunities for successfully managing this process. Future studies are recommended to address these limitations and adopt broader data collection methodologies with increased geographic representation. The use of structural equation modeling and TAM will enable a more effective understanding and direction of the digital transformation process in the sector.
Benzer Tezler
- Gemı̇ ana makı̇nelerı̇nde yapılan modı̇fı̇kasyonların enerjı̇ verı̇mlı̇lı̇ğı̇ne olan etkı̇sı̇
Impact of modifications and upgrades on marine main engines energy efficiency
RESUL ŞANAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Deniz Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASİN ARSLANOĞLU
- Emergency medical system design for disaster response
Afete müdahale için acil tıp sistemi tasarımı
MEHMET KÜRŞAT ÖKSÜZ
Doktora
İngilizce
2020
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE ITIR SATOĞLU
- E-ticaret lojistiğinde fiziksel dağıtım uygulamaları; talep üzerine dağıtım hizmetleri için model oluşturulması ve bir uygulama
Physcal distribution applications in e-commerce logistics; creating a model for on-demand delivery services and a practice
MEHMET KARAOĞLU
Doktora
Türkçe
2019
Bilim ve Teknolojiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaDeniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN KARA
- İhracatın gelişmesinde lojistiğin önemi ve tekstil sektörüne uygulanması
The importance of logistcis on export and the applications on textile industry
GÜLDEM BERİTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
İşletmeİstanbul ÜniversitesiDeniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. GÖKHAN KARA
- Ro-Ro PCTC gemi operasyonları ve Türkiye Limanları'ndaki faaliyetlerinin geliştirilmesi
Ro-Ro PCTC ship operations and development of operations in turkish ports
GÖRKEM ÇİLSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TANZER SATIR