Yeni dini hareketler bağlamında FETÖ yapılanması
The FETÖ structure in the context of new religious movements
- Tez No: 866428
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET AKGÜL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Sosyoloji, Religion, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Sosyolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Modern toplumlarda ortaya çıkan ve hızlı bir şekilde artış gösteren Yeni Dini Hareketler, ideolojileri, liderleri, üyeleri, teolojik yorumları ve ortaya koydukları farklı ve aşırı eylemlerle ön plana çıkmıştır. Geleneksel dinlerin içinden ortaya çıkan ve geleneksel dinlere meydan okuyan aynı zamanda kendilerince birtakım esaslar belirlemek yerine diğer dinlerden seçmece ya da karma bir inanç sistemi inşa eden Yeni Dini Hareketler, ortaya çıktıkları ilk zamandan itibaren incelenmektedir. Yapılan araştırmalarda, ortaya çıkan Yeni Dini Hareketlerin birçoğunda irrasyonel inançların ve uygulamaların olduğu görülmüş, insanların dini duygularının kullanıldığı tespit edilmiş ve ortaya koydukları eylem ve söylemlerle toplumun sağlıklı bir dini hayat yaşamasının önüne engel koydukları görülmüştür. 1950'li yıllar itibariyle Türkiye'de dini hayatın görece canlandığı bununla birlikte dini özgürlük alanın genişlemesi ile yer altına çekilen dini grupların tekrar gün yüzüne çıktığı görülmüştür. Siyası baskının azaldığı ve dini grupların tekrar canlandığı bu dönemde yeni dini gruplar da ortaya çıkmaya başlamıştır. Ortaya çıkan gruplardan bir tanesi de Fethullah Gülen liderliğinde toplanan ve uzun bir süre boyunca toplum ve siyaset tarafından desteklenen hizmet hareketi olmuştur. O yıllarda hizmet hareketi olarak adlandırılan Fethullah Gülen önderliğindeki grup, 15 Temmuz 2016 tarihinde gerçekleştirmeye çalıştığı darbe girişimi ile resmi makamlarca terör örgütü olarak ilan edilmiş ve FETÖ yapılanması olarak adlandırılmaya başlanmıştır. Hizmet hareketinden terör örgütüne uzanan bu yolda FETÖ yapılanmasının neler yaptığı, insanları nasıl yapılanmaya kazandırdığı, ne tür uygulamalar ortaya koyduğu ve nihayetinde 15 Temmuz akşamı nasıl şiddet eylemleri gösterdikleri incelenmesi gerekli konular olarak ön plana çıkmıştır. Modern dünyada bireylerin daha iyi ruh iklimine kavuşmak, daha iyi bir dini yaşantı arzusu ile katıldıkları Yeni Dini Hareketler ile FETÖ yapılanması arasında birtakım paralellikler, benzerlikler vardır. Bu benzerliklerden yola çıkarak FETÖ yapılanmasının bir Yeni Dini Hareket olarak kabul edilebileceği söylenebilir. Bu çalışma ile bireylerin sağlıklı bir dini hayat yaşama arzusu ile katıldıkları, buna karşın uzun vadede karşılarına bambaşka yapılar olarak çıkan Yeni Dini Hareketler ile FETÖ yapılanması Türkiye örneğinde incelenmiştir. Araştırmaya konu olan dini grupların örgütlenme biçimi, inanç ve pratikleri hakkında bilgi verilerek çeşitli karşılaştırmalar yapılmış ve bu gibi dini grup ve hareketlere karşı bireylerin daha dikkatli olması ve toplumun bilinçlenmesi amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
In modern societies, emerging and rapidly increasing New Religious Movements have come to the forefront with their ideologies, leaders, members, theological interpretations, and distinctive and extreme actions. Arising from within traditional religions and simultaneously challenging them, New Religious Movements construct selective or syncretic belief systems rather than establishing their own principles, and they have been under scrutiny since their emergence. Research has shown that many of these emerging New Religious Movements involve irrational beliefs and practices, exploit people's religious sentiments, and hinder the healthy religious life of society with their actions and rhetoric. Starting from the 1950s, it has been observed that religious life in Turkey has relatively revived, coupled with the expansion of religious freedom, leading to the reemergence of underground religious groups. With the decrease in political pressure and the revival of religious groups during this period, new religious groups have also begun to emerge. One of the groups that emerged during this period was the service movement gathered under the leadership of Fethullah Gülen, which was supported by society and politics for a long time. Referred to as the service movement at the time, the group led by Fethullah Gülen attempted a coup on July 15, 2016, and was declared a terrorist organization by official authorities, starting to be referred to as the FETÖ structure. In the path extending from the service movement to a terrorist organization, it has become necessary to examine what the FETÖ structure has done, how it has recruited people, what kind of practices it has implemented, and ultimately, how they exhibited acts of violence on the night of July 15th. "In the modern world, there are certain parallels and similarities between New Religious Movements that individuals join in the desire for a better spiritual climate and a better religious experience, and the FETÖ structure. Based on these similarities, it can be argued that the FETÖ structure could be considered as a New Religious Movement. This study examines New Religious Movements and the FETÖ structure in the context of Turkey, where individuals initially join with the desire to lead a healthy religious life but encounter entirely different structures in the long run. Information about the organization, beliefs, and practices of the religious groups under study is provided, various comparisons are made, and the aim is to raise awareness among individuals and society to be more cautious towards such religious groups and movements.
Benzer Tezler
- Threat of the messianic movements to state and regime security: A case study of Gulenist Terror Organization (FETÖ)
Mesiyanik örgütlerin devlet ve rejim güvenliğine tehdidi: Fetullahçı Terör Örgütü örneği
NUR ÖZKAN ERBAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Uluslararası İlişkilerPolis AkademisiUluslararası Güvenlik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA YAYLA
- Yeni dini hareketler bağlamında Adnan Oktar hareketi
Adnan Oktar movement in the context of new religious movements
HAKAN TİRYAKİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKGÜL
- Revivalist discourse in modern hinduism: A socio-religious study of the ramakrishna movement
Modern hinduizmde ihyacı söylem: Ramakrişna hareketi üzerine sosyo-dini bir çalışma
İHSAN ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Dinİbn Haldun ÜniversitesiMedeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖNDER KÜÇÜKURAL
- Japon yeni dini hareketlerinde temel inanç esasları ve ibadetler
Basic principles of faith and worship in Japanese new religious movements
RÜMEYSA TAŞKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE BATTAL
- Yeni bir dini hareket olarak Adnan Oktar grubu: Dini gruplar sosyolojisi açısından bir değerlendirme
Adnan Oktar group as a new religious movement: An evaluation in terms of religious groups sociology
MERYEM ÇAPUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dinİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TEKİN