Geri Dön

Havayolu işletmelerinde kârlılık performansının makro berlirleyicileri: Türkiye örneği

Macro determinants of profitability performance in airline companies: The case of Türkiye

  1. Tez No: 866572
  2. Yazar: MEHTAP AKKUŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ADNAN GÜZEL, DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE YILMAZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sivil Havacılık, Civil Aviation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Türk Hava Kurumu Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Havacılık Yönetimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 147

Özet

Havacılık sektörü, hava taşımacılığı ve havacılıkla ilgili askeri olmayan diğer tüm hizmetleri kapsayan geniş bir faaliyet alanını ifade etmektedir. Sivil hava taşımacılığı hizmetleri, havacılık altyapısının hazırlanması ve yönetimi, havaalanı operasyonları, hava kargo taşımacılığı, uçak ve diğer hava ulaştırma araçlarının üretimi, bakım ve onarım hizmetleri, hava trafik kontrol hizmetleri, havacılık ile ilgili araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile havacılık sektörünün düzenlenmesi ve denetimine yönelik birçok faaliyeti içermektedir. Havacılık sektörü, küresel ticarete, ve insanların dünya çapında hızlı ve verimli bir şekilde hareket etmesine katkısı nedeniyle ekonomik büyümeyi destekleyen, ülkelerin ve şehirlerin refah seviyesinin yükseltilmesi ve kalkınmasını destekleyen en önemli sektörlerden biridir. Sektörün önemli kurumlarından havayolu işletmeleri, hızlı küresel ulaşımın sağlanmasında üstlendiği rol nedeniyle modern dünyanın vazgeçilmez kuruluşlarındandır. Ancak, havayolu işletmeleri; sektördeki ulusal ve uluslararası yoğun rekabet ortamının yanı sıra, ekonomik koşullar, siyasi olaylar, doğal afetler ve diğer birçok faktör nedeniyle finansal risklerle karşı karşıyadır. Bu finansal riskler havayolu şirketlerinin kârlılık performansını etkileyebilmekte ve uzun vadede sürdürülebilirliklerini tehdit edebilmektedir. Havayolu şirketlerinin kârlılık performansı, gelirlerinin maliyetleri karşılama ve kâr elde etme kabiliyeti olarak tanımlanabilir. Kârlılık performansı şirketin mali durumunun iyileştirilmesi, büyüme stratejilerinin desteklenmesi ve yatırımcıların güvenini etkilemesi yönünden oldukça önemlidir. Ekonomilerde havayolu işletmelerinin kârlılık performansı; mikro veya içsel (firmaların kendi finansal yapılarından kaynaklanan) etkenlerin yanı sıra; makroekonomik (dışsal) diğer bir ifadeyle ekonominin genel yapısı ve faaliyet gösterilen endüstriden kaynaklanan belirleyicilerdeki gelişmelere bağlı olarak değişebilmektedir. Havayolu işletmelerinin içsel belirleyicilerine yönelik gerek uluslararası alanda ve gerekse Türkiye'de az sayıda çalışma bulunmakla birlikte; havayolu işletmelerinin makro belirleyicilerine yönelik kapsamlı ampirik bir çalışmaya rastlanılmamaktadır. Bu nedenle; çalışmada makroekonomik değişkenlerin (döviz kurları, faiz oranları, petrol fiyatları, ekonomik büyüme, enflasyon, toplam para arzı vb) havayolu işletmelerinin kârlılık yapısı üzerindeki etkisi, diğer bir ifade ile havayolu işletmelerinin kârlılık performansının dışsal belirleyicilerini incelenmekte ve değerlendirilmektedir. Bu tür makro belirleyiciler, havacılık sektöründeki işletmelerin finansal durumunu, operasyonel verimliliğini ve rekabet gücünü şekillendiren faktörlerdir. Analize dahil edilen makroekonomik faktörler, havayolu işletmelerinin toplam gelirlerini, maliyetlerini, talep düzeyleri ve operasyonel verimliliklerini etkileyerek toplam kârlılığını belirlemektedir. Bu araştırma, havayolu şirketlerinin kârlılık performanslarını artırmak ve sektörde sürdürülebilir başarı elde etmek için daha iyi finansal yönetim stratejileri geliştirmelerine yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Çalışmada kullanılan veriler 2008-2022 dönemi içeren, güvenilir olduğuna inanılan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, resmi internet sitesinde yer alan istatistiksel veriler ile havayolu firmalarının bağımsız denetimden geçmiş bilanço, gelir tabloları ile diğer finansal raporlarından sağlanmıştır. Havayolu işletmelerinin kârlılık performansını etkileyen makro belirleyicilerin ilgili firmaların stratejik kararlarını nasıl şekillendirdiğine ilişkin analiz ise oluşturulan zaman seri modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Sonuçların sektör paydaşlarına, havayolu şirketlerine finansal performanslarını iyileştirmeleri, yatırımcılara ise yatırım kararlarında yardımcı olması amaçlanmaktadır.

Özet (Çeviri)

The aviation sector refers to a wide field of activity that includes air transportation and all other non-military services related to aviation. Civil air transportation services, preparation and management of aviation infrastructure, airport operations, air cargo transportation, production of aircraft and other air transportation vehicles, maintenance and repair services, air traffic control services, aviation-related research and development activities and regulation and supervision of the aviation sector. It includes many activities. The aviation industry is one of the most important sectors that supports economic growth, increasing the welfare level and development of countries and cities due to its contribution to global trade and the rapid and efficient movement of people around the world. Airlines, the important institutions of the sector, are indispensable organizations of the modern world due to their role in providing fast global transportation. However, airline companies; In addition to the intense national and international competitive environment in the sector, are faced with financial risks due to economic conditions, political events, natural disasters and many other factors. These financial risks can affect the profitability performance of airline companies and threaten their sustainability in the long term. Profitability performance of airline companies can be defined as the ability of their revenues to cover costs and generate profits. Profitability performance is very important in terms of improving the financial situation of the company, supporting growth strategies and affecting the confidence of investors. Profitability performance of airline companies in economies; In addition to micro or internal factors (arising from the companies' own financial structures); In other words, it may change depending on developments in macroeconomic (external) determinants arising from the general structure of the economy and the industry in which it operates. Although there are few studies on the internal determinants of airline companies both internationally and in Turkey; there is no comprehensive empirical study on the macro determinants of airline companies. Because; In this study, the effect of macroeconomic variables (exchange rates, interest rates, oil prices, economic growth, inflation, total money supply, etc.) on the profitability structure of airline companies, in other words, the external determinants of the profitability performance of airline companies, is examined and evaluated. Such macro determinants are factors that shape the financial health, operational efficiency and competitiveness of businesses in the aviation sector. Macroeconomic factors included in the analysis determine the total profitability of airline companies by affecting their total revenues, costs, demand levels and operational efficiency. This research aims to help airline companies develop better financial management strategies to increase their profitability performance and achieve sustainable success in the industry. The data used in the study were obtained from the statistical data on the official website of the Turkish Statistical Institute (TUIK) and the Central Bank of the Republic of Turkey, which are believed to be reliable, covering the period 2008-2022, as well as independently audited balance sheets, income statements and other financial reports of airline companies. The analysis of the macro determinants affecting the profitability performance of airline companies and how these determinants shape the strategic decisions of the relevant companies was analyzed using the created time series model. The results are intended to help industry stakeholders and airline companies improve their financial performance and investors in their investment decisions.

Benzer Tezler

  1. Havayolu yolcu taşıma işletmelerinde finansal performansı belirleyen faktörlerin dinamik panel veri analizi ile incelenmesi

    The examination of factors affect financial performancewith dynamic panel data analysis in the airline companies that passenger transport

    BUKET BÜYÜKKOYUNLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    MaliyeAnadolu Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET BAŞAR

  2. Comparing the performances of major airline companies by traditional and airline-specific ratios and measures

    Büyük havayolu şirketlerının performanlarının geleneksel oranlar ve özel havayolu oranları ve ölçüleri yoluyla karşılaştırılması

    HATEM YAGHİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    UlaşımSakarya Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AHMET SELÇUK DİZKIRICI

  3. Finansal oranları kullanarak havayollarının performans değerlendirmesi

    Performance evaluation of airlines using financial ratios

    MASOUMEH GHOUCHI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    UlaşımKırıkkale Üniversitesi

    Yönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AŞIR ÖZBEK

  4. Havayolu işletmelerinde stratejik yönetim aracı olarak hedef maliyetleme yönteminin uygulanabilirliği

    Applicability of target costing method as a strategic management tool in airline companies

    NAZLI EBRU AKDENİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Sivil HavacılıkAnadolu Üniversitesi

    Sivil Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ERGÜN KAYA

  5. The effect of goal based dynamic pricing and revenue management strategies on airline revenue efficiency: The impacts of dynamic pricing startegies and approaches for the case of Turkish Airlines

    Hedef bazlı dinamik fiyatlandırma ve gelir yönetimi stratejilerinin havayolu gelirleri üzerindeki etkisi üzerine bir analiz

    SENCAN TAŞCI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Sivil HavacılıkYeditepe Üniversitesi

    İşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı

    PROF. DURSUN ARIKBOĞA