18. yy. şairlerinden Diyarbakırlı Ali Rızâullah Efendi'nin tahmisleri (İnceleme-metin)
The tahmises (Review-text) of Ali Rızâullah Efendi from Diyarbakır one of the 18th century Poets
- Tez No: 866640
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM HALİL TUĞLUK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Adıyaman Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1021
Özet
Klasik Türk edebiyatı geleneği içerisinde mecmûalar edebiyat ve kültür dünyamız açısından zengin kaynaklardır. Manzum, mensur, manzum-mensur düzenlenebilen mecmûalar, edebî metin, din, tasavvuf, ilim ve sosyal hayata ait birçok muhtevaya sahip olup bir taraftan antoloji mahiyetini taşırken diğer taraftan yeni, orijinal birçok bilgi ve metni de barındırmaktadır. Bu mecmûalardan biri de Ali Rızâullah Efendi'ye ait Tahmîsler Mecmûası'dır. Bu çalışmada, 18. yy. Şairlerinden Diyarbakırlı Ali Rızâullah Efendi'nin Tahmisleri (İnceleme-Metin) adlı Tahmîsler Mecmûası'nın metin çevirisi ve incelemesi yapılmıştır. Ali Rızâullah Efendi tarafından telif ve istinsah edilen eser; Millet Kütüphanesi, Ali Emîrî Efendi, 172 numaraya kayıtlıdır. 111 şairin 573 manzumesi bulunan eserde; 558 tahmîs, 3 mesnevî, 8 terc'i-i bent, 2 terkib-i bent, 1 muhammes ve 1 tesbî' vardır. Eserin; XIII. ve XIX. yüzyıllar arasında yaşamış şairlere ait şiirlere yapılan tahmîslerden meydana gelmesi ve tahmîs nazım şeklinin metinlerini bir araya getirmesi bakımından önem taşımaktadır. Çalışmamız giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. 18. yy.'ın tarihî, siyasi, sosyal ve edebî bakımdan genel hatlarıyla ele alındığı Giriş kısmında; mecmûa kavramı, mecmûanın gelişim süreci ve tasnifi üzerinde bir değerlendirme yapılarak mecmûaların klasik Türk edebiyatındaki yeri ve önemi hakkında bilgi verildi. Birinci bölümde; Ali Rızâ'î'nin hayatı, edebî kişiliği ve eserleri üzerinde durularak tahmîslerin şairin edebî kişiliğine olan katkısı değerlendirildi. İkinci bölümde,“Tahmîsler Mecmûası'nın tavsifî ve metin incelenmesi”yapılarak mecmûanın şekil özellikleri ve muhtevası incelendi. Üçüncü bölümde, metnin çeviri yazısı ve tıpkıbasımı verildi. Çalışma, bibliyografya ve sonuç bölümü ile sona ermektedir.
Özet (Çeviri)
Within the tradition of classical Turkish literature, journals are rich resources for our literary and cultural world. Journals, which can be arranged in verse, prose, verse and prose, have many contents related to literary texts, religion, mysticism, science and social life, and on the one hand, they have the nature of an anthology, on the other hand, they also contain many new and original information and texts. One of these journals is Tahmîsler Journal, which belongs to Ali Rızâullah Efendi. In this study, was made the text translation and analysis of Tahmîses Journal named Tahmises (Review-Text) of Ali Rızâullah Efendi From Diyarbakır one of the 18th century Poets. The work written and copied by Ali Rızâ'î; It is registered at the National Library, Ali Emîrî Efendi, number 172. The work contains 573 poems by 111 poets; There are 558 tahmîs, 3 mesnevi, 8 terc'i bent, 2 terkib-i bent, 1 muhammes and 1 tesbî'. The work XIII. and XIX. It is important in that it consists of tahmîs made to the poems of poets who lived in the centuries, completes an important link in the history of literature and brings together the texts of the tahmîs verse form. Our study consists of an introduction and three parts. In the Introduction section, where the historical, political, social and literary aspects of the 18th century are discussed in general terms; An evaluation was made on the concept of Journals, the development process and classification of journals, and information was given about the place and importance of journals in classical Turkish literature. In the first part; By focusing on Ali Rızâ'î's life, literary personality and works, the contribution of tahmis to the poet's literary personality was evaluated. In the second chapter,“The description and text analysis of Tahmîsler Journal”were made and the formal features and content of the journal were examined. In the third chapter, the transcription and facsimile of the text were given. The study ends with the bibliography and conclusion section.
Benzer Tezler
- Osmanlı dönemi Diyarbakırlı dîvân şâ'irleri
Başlık çevirisi yok
BİLAL ŞANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıDicle Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN ACAR
- 18.yy. Şairi Hafid'in Divanı'nın transkripsiyonlu karşılaştırmalı metni
The Life of Hafid, his literary personality who was 18. century's poet and his comparative and trnaskripsion text about Divan
ŞENAY ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KAŞİF YILMAZ
- 18. yüzyıl şairlerinden Hıfzî'nin Rubâî ve kıtaları(Metin-tahlil)
Rubai and Kita of Hıfzı one of the 18th century poets (Text-analysi̇s)
HÜLYA ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜMRAN AY SAY
- Hasan Sezayi'nin hayatı edebi, kişiliği eserleri, Divanı'nın tenkitli metni ve incelemesi, 1. cilt
The Life of Hasan Sezayi, his works, his literary personality, a critical translation of his Divan and it's analysis
ALİ RIZA ÖZUYGUN
Doktora
Türkçe
1999
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RIDVAN CANIM
- Seyyid İbrahim Hanîf'in Menâzilü'l-Haremeyn'i (İnceleme-Metin)
Seyyid İbrahim Hanîf's Menâzilü'l-Haremeyn (Analysis-Text)
AYŞE PARLAKKILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıFatih ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. NURGÜL ÖZCAN