Irak-Kerkük'te tarımda su kaynaklarının kullanımı ve su yönetim sorunları
Use of water resources in agriculture and water management problems i̇n Iraq ; Kirkuk example
- Tez No: 866671
- Danışmanlar: PROF. DR. NİZAMETTİN ÇİFTÇİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Su yönetimi; su kaynaklarının planlı bir şekilde geliştirilmesi, dağıtılması ve kullanılması olarak tanımlanmaktadır. Irak Cumhuriyeti'nin de içinde bulunduğu Orta Doğu ülkelerinin birçoğunda iklim değişikliği, nüfus artışı, sosyal ve demografik koşullar ve toplumda olan sınırlı çevre bilinci, suyun yönetiminde sorunların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Doktora tezi olarak yürütülen bu çalışmada Irak'ın Kerkük ilinin su kaynakları ve su yönetiminin mevcut durumu, işletmecilik sorunları ve çözüm önerileri tartışılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; • Irak'ın toplam arazi varlığı 158.191.200 dönüm olup bu arazilerin % 34.8' i (18.142.800 dönüm) tarım arazisidir. Tarım arazilerinin % 85'inde tarla bitkileri, % 9'unda sebze üretimi ve % 6'sında meyve üretimi yapılmaktadır. • Irak'ın ülke genelindeki 2017 yılı için kayıtlı çiftçi sayısı 282.798 kişidir. En fazla kayıtlı çiftçi sayısı 48.821 kişi ile Salah Al-din ilinde (% 17,3), en az çiftçi sayısı ise 2.537 kişi ile Misan ilindedir (% 0,9). Araştırma bölgesi olan Kerkük'te kayıtlı çiftçi sayısı 5.578 kişi olup toplam çiftçi sayısının % 2'sini oluşturmaktadır. • Irak'ta tarım kooperatifleri sayısı 1.037 olup üye sayıları ise 4.570.000 kişidir. Kerkük'te toplam kooperatif sayısı 85, kooperatiflere ait toplam alan 3.361.860 dönüm, tarıma elverişli alan 2.006.752 dönüm (% 59,69), tarıma elverişli olamayan alan ise 1.355.108 dönümdür (% 40,31). Kooperatiflerin toplam sulanan alanı 779.852 dönüm olup kayıtlı arazilerin % 23,20'si ve tarım arazilerinin ise 38,85'idir. • Irak'ın ana su kaynaklarını, Dicle, Fırat ve Shatt-Al-Arab akarsularıdır. Irak'ta su miktarı göstergeleri 2019 yılı verilerine göre Dicle ve Fırat'tan gelen su girdisi 93,51 milyar m3/yıl, kişi başına düşen yıllık su poatansiyeli 2.389,84 m3 / yıl, tarım, endüstri ve içme-evsel tüketim için öngörülen su miktarıda 59,14 milyar m3/yıldır. Ülkede kişi başına öngörülen su miktarı tüketimi 340 l/gün ve sulama şebekelerinin hizmet ettiği nüfus oranı da % 83'tür. • Irak'ın devlet sektörü için toplam tarımsal sulama amaçlı kuyu sayısı 2017 yılı için 9.781 adet olup bunların 8.054'ü (%82,3) faal ve 1.727 adedi (% 17,7) faal değildir. İl düzeyinde en fazla faal kuyu 4.896 adetle Tikrit'te (ildeki faal oranı % 60,5), en az kuyu ise 4 adetle (ildeki faal oranı % 0,05 Bağdat/Al-karkh) ilindedir. Araştırma bölgesi olan Kerkük'te topam kuyu sayısı 1.059 olup, ülke genelinin %10,8'i buradadır. İldeki faal kuyu sayısı ise 452 adettir. Bu rakamlar ülke genelindeki faal kuyuların % 5,6' sını il genelindeki toplam kuyularında %42,7'sini oluşturmaktadır. Faal olmayan kuyu sayısı ise 607 olup %57,3'sini oluşturmaktadır. • Irak'ta 2014-2020 yılları arasındaki sektörel su tüketimleri yıllara göre farklılık göstermektedir. 2014 yılında tarım sektöründe tüketilen suyun toplam tüketimdeki oranı % 86 (31,95 milyar m3/yıl) iken 2020 yılında % 61'e (32,68 milyar m3/yıl) düşmüştür. Bunun en önemli nedeni küresel Covid-19 pandemi sürecinde yaşanan tedbirlerdir. • 2014 yılında tarımsal, endüstri, evsel ve çevresel sektörlerdeki toplam su tüketimi 37,15 milyar m3/yıl olurken 2020 yılına geldiğinde 53,08 milyar m3/yıl olmuştur. Bu süreçte Irak'ta toplam su tüketimi ortalama % 42,9 artmıştır. • Kerkük'te tarımsal faaliyetlerin geleneksel şekilde yürütüldüğü görülmüştür. Çiftçilerin % 67,8'inin üretim alanları 4,2 ha'ın altında bulunmuştur. Bölgede arazilerin küçük ve parçalı olduğu ve bunun da üretimde verimliliği azaltacağı görülmektedir. • Ankette çiftçilerin % 94,4'ü elektrik ve yakıt ücretlerini fazla bulduğunu dile getirmişlerdir. Enerji giderini pahalı bulmayanların oranı % 5,6'dır. Çiftçilerin % 61'i ilköğretim mezunudur. • Çiftçilerin % 11,1'i toprak analizi yaptırdığını, % 83,3'ü toprak analizi yaptırmadığını, % 5,6'sı da yaptırmayı düşündüğünü belirtmiştir. Çiftçilerin % 55,6'sı su kalitesini bilmediğini, % 16,6'sı bildiğini ve % 27,8'i de su kalitesinin önemli olmadığını ifade etmiştir. • Ankete katılan çiftçilerin % 5,6'sı yağmurlama sulama metodunu, % 87,7'si yüzey sulama metodunu, % 5,6'sı ise damla sulama metodunu kullandıklarını belirtirken % 1,1'i pivot sulama kullandıklarını söylemişlerdir. • Ankete katılan çiftçilerin % 44,4'ü bakım-onarımın kooperatifler tarafından yapıldığını, % 27,8'i de kendi kanallarının bakımını kendilerinin yaptığını söylemişlerdir. Çalışma alanında ankete katılan üyelerin kooperatif yönetimi ile ilgili soruya % 66,7'si idare eder, % 11,2'si kötü, % 5,5'i çok kötü ve % 8,8'i de iyi olarak puan vermiştir. Sonuç olarak: Su kaynaklarının zayıf yönetimi suyun varlığı kadar sorununda önemli bir parçadır. Günümüzde Irak'ta sürdürlebilir su yönetimi ve tarımsal üretim önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Irak hükümeti stratejik bir su yönetimi görüşüne sahip olmak için ciddi önlemler almalıdır. Su kullanımında kısa, orta ve uzun vadeli planlama yaparak uygun tarımsal bitki deseni geliştirilmelidir.
Özet (Çeviri)
Water management is the deliberate planning, distribution, and utilization of water resources. In many Middle Eastern countries, including the Republic of Iraq, challenges such as climate change, population growth, social and demographic conditions and limited environmental awareness in society contribute to issues in water management. The study, conducted as a doctoral thesis, examines the present condition of water resources and water management in the Iraqi province of Kirkuk, identifying challenges and offering potential solutions proposals were discussed. According to the study results; • Iraq's total land presence (158,191,200 acres) is agricultural land, with 34.8 % (18,142,800 acres). 85 % of the agricultural land is cultivated, 9 % is vegetable and 6 % is fruit. • The number of registered farmers in Iraq for 2017 was 282,798 nationwide. The province with the largest number of registered farmers is Salah Al-din (17.3 %), while the province with the lowest number of farmers is Misan (0.9 %). The number of registered farmers in Kirkuk (the research area) is 5578, representing 2 percent of the total number of farmers. • The number of agricultural cooperatives in Iraq is 1037, with a total membership of 4,570,000. The total number of cooperatives in Kirkuk is 85, the total area belonging to the cooperatives is 3,361,860 acres, the arable land area is 2,006,752 acres (59,69 %), and the non-agricultural area is 1,355,108 acres (40,31 %). The total irrigated area of the cooperatives is 779,852 acres, accounting for 23.20 % of the registered land and 38.85 % of the agricultural land. • Iraq's main water sources include the Tigris, Euphrates, Shatt-Al-Arab, and their tributaries. In Iraq according to 2019 data, the annual water intake from the Tigris and Euphrates rivers is 93.51 billion m3. The per capita annual water supply is 2,389.84 m3/year and the amount of water allocated for agriculture, industry and domestic consumption is 59.14 billion m3/year. The country's estimated per capita water consumption is 340 liters per day and 83 percent of the population is served by irrigation system. • The total number of agricultural irrigation wells for the state sector in Iraq in 2017 was 9781, with 8054 (82.3 %) being active and 1727 (17.7 %) non-active. At the provincial level, the highest number of active wells is in Tikrit with 4,896 (60.5 percent) and the lowest is 4 in Baghdad province (Al-karkh district) is (0,05 percent). The research area (Kirkuk) has a total of 1059 wells, representing 10.8 % of the country's total. The number of active wells in the province is 452. These figures represent 5.6 % of active wells nationwide and 42.7 % of all wells in the province. The number of unemployed individuals is 607, which accounts for 57.3 % of the total. • Sectoral water consumption in Iraq between 2014 and 2020 has varied according to the years. The proportion of water used in the agricultural sector as a percentage of total consumption decreased from 86 % (31.95 billion m3/year) in 2014 to 61 % (32.68 billion m3/year) in 2020. The main reason for this is the measures taken during the global Covid-19 pandemic. • In 2014, the total water consumption in the agricultural, industrial, domestic and environmental sectors was 37.15 billion m3/year, while in 2020 it was 53.08 billion m3/year. Over the course of this period, Iraq's total water consumption has increased by an average of 42.9 %. • Agricultural activities are traditionally conducted in Kirkuk 67.8 percent of farmers have produced less than 4.2 ha of land. The area's land is small and fragmented, which indicates that productivity will be reduced. • 94.4 % of farmers in the survey reported that they found their electricity and fuel charges to be excessively high. The percentage of people who do not find energy expensive is 5.6 %. The 61 % of farmers have graduated from primary school. • 11.1 % of farmers have done soil analysis, 83.3 percent do not and 5.6 percent consider doing so. According to the survey; 55.6 % of farmers reported that they were unaware of water quality, while 16.6 % indicated they were knowledgeable about it, and 27.8 % stated that water quality was not a concern. • 5.6 % of farmers surveyed indicated that they used sprinkler irrigation, 87.7 % used surface irrigation, 5.6 % said that they were using drip irrigation and 1.1 % said they used pivot irrigation. • 44.4 % of farmers surveyed said that the maintenance was carried out by cooperatives and 27.8 % said they cared for their channels. In the study area, 66.7 % of respondents answered the question about cooperative management, with 11.2 % rating it as bad, 5.5% as very bad, and 8.8 % as good. • In conclusion, poor management of water resources is as important as the presence of water and it is a part of the problem. Nowadays, sustainable water management and agricultural production come out as an important problem in Iraq. The Iraqi government must take serious measures to have a strategic view of water management. An appropriate agricultural plant patterns must be developed by making short, medium and long-term planning of water usage.
Benzer Tezler
- 111 nolu Kerkük Mufassal Tahrir defterine göre XVI. yüzyılda Kerkük
Kerkuk in 16 th century according to the Kerkük detailed census book no 111
AHMET RECEP TEKCAN
- The relationship between compassion fatigue and anxiety levels of nurses working in covid-19 isolation wards in kirkuk, İraq
Irak kerkük'te COVİD-19 izolasyon koşullarında çalışan hemşirelerin merhamet yorgunlukları ve kaygı düzeyleri arasındaki ilişki
SAHAR JASSIM MOHAMMED MOHAMMED
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
HemşirelikÇankırı Karatekin ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLAL ALTUNDAL DURU
- Irak - Kerkük te idrar yolu enfeksiyonu tanısı alan diyabetik hastalarda bazı serolojik ve biyokimyasal parametrelerin de erlendirilmesi
Evaluation of some serological and biochemical parameters in diabetic patients diagnosed with urinary tract infection in Kirkuk – Iraq
MUHAMMED ABDULAZIZ AHMED AHMED
Doktora
Türkçe
2024
BiyolojiÇankırı Karatekin ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEÇİL AKILLI ŞİMŞEK
DR. ÖĞR. ÜYESİ Siham Shakoor OBID
- Irak kerkük şehrinde COVİD-19 hastalarinin yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Evaluation of the quality of life of COVİD-19 patients in kirkuk, iraq
HAREEM NAJAT ABDULLAH
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikÇankırı Karatekin ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEDRET TEKİN KAYA
- Irak- Kerkük ili Altunköprü ilçesi halk bilimi monografisi
Folklore monograph of Altunkopru district of Kirkuk province
BORAK QADER OMAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halk Bilimi (Folklor)Karadeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL ÜÇÜNCÜ