Demir çağlarının başlangıcından Roma döneminin sonuna Trabzon ve çevresindeki arkeolojik kalıntıların değerlendirilmesi
Evaluation of the archaeological ruins in Trabzon and its surroundings from the beginning of the Iron ages to the end of the Roman period
- Tez No: 867060
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TUNCAY ÇİÇEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Iğdır Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Çalışmanın amacı Trabzon ve yakın çevresinin, arkeolojik ve yazılı veriler ışığında Tarih Öncesi Dönemlerden Roma Dönemi'nin sonuna kadar, bölgenin bu süreç içerisindeki değişim ve gelişmeleri hakkında bilgi vermektir. Trabzon ve yakın çevresi son dönemlere kadar özellikle tarih öncesi dönemleri çok iyi araştırılmış bir bölge olarak bilinmez. Ancak son dönemlerde yapılan arkeolojik yüzey araştırmaları özellikle Üst Paleolitik ve Neolitik dönem ile ilgili önemli verilere ulaşmayı mümkün kılmıştı. Nitekim sınırlı da olsa bölgenin tarih öncesi dönemi ile ilgili yeni arkeolojik veriler Trabzon ve yakın çevresinin de yer aldığı Doğu Karadeniz Bölgesi'nin bu dönemler için taşıdığı önemli bir potansiyeli de göstermektedir. Coğrafi konumundan dolayı bu en erken dönemlerde özellikle Koskarlı ve Kaledere lokalizasyonlarından elde edilen veriler özellikle taş alet endüstrisi bakımından Akdeniz, Ege, Kafkasya ve Avrupa kültürlerinin etkisini taşıdığı görülmektedir. Tarihsel süreçler içerisindeki kentin yaşadığı gelişmelere baktığımızda özellikle Demir Çağı'ndan itibaren Karadeniz'in güneydoğusunda her zaman için önemli bir yerleşim yeri olarak ön plana çıkmıştır. Zengin maden kaynaklarına sahip olmasının yanısıra Karadeniz'deki önemli liman alanlarının başında gelmektedir. Buna karşın doğu-batı doğrultulu ve çoğu zaman geçit vermeyen Anadolu kuzey dağ kuşağından dolayı Anadolu'nun iç kesimleri ile bağlantısı oldukça sınırlıdır. Trabzon ve yakın çevresi M.Ö. 8. yüzyılda Urartu kayıtlarından bilinen Doğu Karadeniz ve Gürcüstan'ın batısına lokalize edilen Kolhis Krallığı'nın sınırları içinde de önemli bir yerleşim alanı olarak göze çarpmaktadır. Tarihi kayıtlar Güney Kafkasya'daki önemli siyasi ve askeri olaylara sebep olan bir diğer önemli topluluk olan Kimmerler'in de M.Ö. 7. yüzyılın ikinci yarısında kenti tahrip ettiğine ilişkin bilgileri bize sunmaktadır. Aynı biçimde M.Ö. 400'lü yıllarda Ksenephon'un ünlü kitabı "Onbinlerin Dönüşü'nde paralı Yunan askerlerinin anavatanlarına dönüş kapısı olarak da karşımıza çıkmaktadır. Trabzon kentinin özellikle Hellenistik Pontus Krallığı Dönemi'nde bir idari yönetim ve ticaret merkezi olduğunu görmekteyiz. Tarihi kayıtlar kentin Roma egemenliği döneminde önemini koruduğunu bize bildirmektedir. Roma Cumhuriyet Dönemi'nin son liderlerinden Pompey, Trabzon ve yakın çevresinin denetimini, MÖ. 63 yılında Galatalı Deiatoros'a devretmiştir. Özellikle M.S. 1 yüzyılın ortalarında Roma İmparatorluğu'nun İran'daki dönemin büyük gücü Part Krallığı'na dönük seferlerinde Trabzon kenti kilit bir rol oynamıştır. Hadrian Dönemi'nde Trabzon Limanının onarılıp iyileştirildiği bilinmesine karşın M.S. 2 ve 3. yüzyıldaki Roma deniz filosu Sinop'a taşınmıştır. Roma Dönemi'nden sonra önemli bir kent olarak bölgedeki konumunu devam ettirmiş özellikle Anadolu'daki önemli Hristiyanlık merkezlerinden bir olmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of the study is to provide information about the changes and developments of Trabzon and its immediate surroundings from Prehistoric Periods to the end of the Roman Period, in the light of archaeological and written data. Until recently, Trabzon and its immediate surroundings were not known as a region whose prehistoric periods were particularly well researched. However, recent archaeological surveys has made it possible to obtain important data, especially about the Upper Palaeolithic and Neolithic periods. As a matter of fact, new archaeological data regarding the prehistoric period of the region, although limited, also show the important potential of the Eastern Black Sea Region, including Trabzon and its immediate surroundings, for these periods. Due to its geographical location, the data obtained from Koskarlı and Kaledere localizations in these earliest periods show that it bears the influence of Mediterranean, Aegean, Caucasian and European cultures, especially in terms of the stone tool industry. When we look at the developments of the city throughout the historical processes, it has always stood out as an important settlement in the southeast of the Black Sea, especially since the Iron Age. In addition to having rich mineral resources, it is one of the most important port areas in the Black Sea. On the other hand, its connection with the inner parts of Anatolia is quite limited due to the northern Anatolian mountain range, which is in an east-west direction and is often impassable. Trabzon and its immediate surroundings stand out as an important settlement area within the borders of the Colchis Kingdom, which was localized to the Eastern Black Sea and western Georgia, known from Urartian records in the 8th century BC. Historical records provide us with information that the Cimmerians, another important community that caused important political and military events in the South Caucasus, destroyed the city in the second half of the 7th century BC. Likewise, it appears as the return gate of Greek mercenaries to their homeland in Xenephon's famous book“ Ten Thousand Greeks ”in the 400s BC. We see that the city of Trabzon was an administrative and trade center, especially during the Hellenistic Pontus Kingdom Period. Historical records tell us that the city maintained its importance during the Roman rule. Pompey, one of the last leaders of the Roman Republican Period, handed over the control of Trapezus and its immediate surroundings to Deiatoros of Galata in 63 BC. Especially in the mid-1st century AD, the city of Trabzon played a key role in the campaigns of the Roman Empire against the Parthian Kingdom, the great power of the period in Iran. Although it is known that the Port of Trabzon was repaired and improved during the Period of Hadrian, the Roman naval fleet in the 2nd and 3rd centuries AD moved to Sinope. After the Roman Period, it continued its position as an important city in the region and became one of the important centers of Christianity in Anatolia.
Benzer Tezler
- Taban suyu derinlikleri için grid tabanlı yeni bir optimizasyon modeli geliştirilmesi ve bazı geleneksel istatistik yöntemlerle karşılaştırılması: Aşağı Seyhan Havzası Örneği
Developing a new grid-based optimization model for groundwater depth and comparing with some traditional statistical methods: An application to the Lower Seyhan Basin
ALİ DEMİR KESKİNER
Doktora
Türkçe
2016
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT ÇETİN
- The Sociological cultural and economic changes in America between the years of 1870-1914 and their reflections in literature
Başlık çevirisi yok
ZEYNEP FEYZA ÜNGÖR
Yüksek Lisans
İngilizce
1994
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ATİLLA SİLKÜ
- Yüksek basınçlı enjeksiyon (jetgrouting) yöntemi ile zemin iyileştirilmesi
Soil improvement by high pressure grout injection (jetgrouting)
EMEL HACIALİOĞLU
- Türk müziğinde çalgı yapım geleneğini yaşatan kültür temsilcileri (Kastamonu ili örneği)
Cultural representatives keeping the tradition of instrument made in Turkish music (Kastamonu provincial example)
SAİT DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Ağaç İşleriKastamonu ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. SITKI AKARSU