Mizaç özellikleri ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkide duygusal zekânın aracı etkisi: Nevşehir ili örneği
Mediating effect of emotional intelligence in the relationship between temperament characteristics and internet addiction: The case of Nevşehir province
- Tez No: 867147
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP ÇAKICI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Rumeli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
Amaç: Bu araştırmada, ergenlik döneminde olan lise öğrencilerinin mizaç özellikleri ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkide duygusal zekanın aracı rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Araştırmada, katılımcılara Sosyo-demografik Bilgi Formu, TEMPS-A Mizaç Ölçeği, Young İnternet Bağımlılığı Testi- Kısa Formu ve Gözden Geçirilmiş Schutte Duygusal Zekâ Ölçeği uygulanmıştır. Örneklem sayısı evreni bilinen örneklem hesaplama yöntemine göre belirlenmiş ve çok aşamalı örneklem seçimi tercih edilmiştir. Araştırma kapsamına tabakalı örneklem yöntemi ile toplam 16 lisede öğrenim gören ve yaşları 14-18 arası olan 407 öğrenci dahil edilmiştir. Araştırmada elde edilen verilerin analiz edilmesinde IBM Spss 25 ve Lisrel 8.8 paket programları kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesinde ise Pearson korelasyon analizi ve yol analizi (path analysis) tekniklerinden yararlanılmıştır. Bulgular: Araştırmanın hipotezleri doğrultusunda oluşturulan yapısal eşitlik modelinde, mizacın internet bağımlılığı üzerindeki etkisi negatif iken duygusal zekanın bu etkiyi pozitif yönde etkilediği ve aracı rol üstlendiği belirlenmiştir. Ayrıca duygusal zekanın mizaç türlerinden hipertimik mizaç ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkide pozitif yönde tam aracı rol oynadığı, endişeli mizaç ile ilişkide ise direkt etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Covid-19 pandemi süreci gibi önemli küresel bir salgın durumunda yürütülen bu araştırma ile ilgili çalışmaların çok sınırlı düzeyde olduğu görülmüştür ve çalışmanın kanıt düzeyinin güçlendirilmesi için farklı çalışmalar ile literatüre katkı sunulması önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
Aim: This research aimed to investigate the mediating role of emotional intelligence in the relationship between temperament characteristics and Internet addiction in adolescent high school students. Material and Method: In the research, the Socio-Demographic Information Form, TEMPS-A Temperament Scale, Young Internet Addiction Test- Short Form, and Revised Schutte Emotional Intelligence Scale were applied to the participants. The sample size was calculated according to the known population formula, and multi-stage sample selection was preferred. Four hundred seven high school students between the ages of 14 and 18 who studied in 16 high schools were included in the research using the stratified sampling method. IBM SPSS 25 and Lisrel 8.8 software packages were used to analyze the data obtained in the research. Pearson correlation analysis and path analysis techniques were used to assess the relationships among variables. Results: In the structural equation model created in accordance with the research hypotheses, it was determined that while the effect of temperament on internet addiction was negative, emotional intelligence positively affected this effect, assuming a mediating role. In addition, emotional intelligence was determined to have a positive full mediating role in the relationship between hyperthymic temperament and internet addiction. Conclusion: It was observed that there are a limited number of studies regarding the research topic of the present study, which was conducted during a critical global emergency, the COVID-19 pandemic. Therefore, it is recommended that contributions be made to the literature by conducting additional research to strengthen the evidence level of the present study.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde akıllı telefon bağımlılığı ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki
The relationship between smart phone addiction and personality characteristic in university students
PELİN KARAHANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜZİN MUKADDES SEVİNÇER
- Lise öğrencilerinde özgül internet bağımlılığının bağlanma stilleri ve mizaç özellikleri açısından incelenmesi
Investigation of specific internet addiction in high school students in terms of temperament and attachment styles
MEHMET DİNÇ
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL EKŞİ
- İnternet bağımlısı olan ve olmayan ergenlerde mizaç özellikleri ve psikiyatrik semptomların karşılaştırılması
Comparison of Temperament Features and Psychiatric Symptoms Among Internet Addicted and Non-Addicted Adolescents
FATMA ÖZGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
HemşirelikAtatürk ÜniversitesiPsikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MİNE EKİNCİ
- İnternette oyun oynama bozukluğunun serum oksitosin düzeyleri ve mizaç karakter özellikleri ile ilişkisi
The relationship of internet gaming disorder with serum oxytosin levels and temperature character characteristics
ÖZGE ALP TOPBAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriManisa Celal Bayar ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARTUNER DEVECİ
- İnternet oyun oynama bozukluğunda bağlanma, karakter ve mizaç özellikleri
Attachment, character and temperament traits in internet gaming disorder
AHMET FARUK YÜKSEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriKırıkkale ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞADİYE VİSAL BUTURAK