1938-1950 dönemi kültürel miras politikaları
Cultural heritage policies in the era between 1938 and 1950
- Tez No: 867224
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN BEYOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Türkiye Cumhuriyeti, Atatürk, İsmet İnönü, kültürel miras politikaları, müzecilik, Republic of Turkey, Atatürk, İsmet İnönü, cultural heritage policies, museology
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Cumhuriyet Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 569
Özet
Bu çalışma, İsmet İnönü'nün cumhurbaşkanlığı döneminde Türkiye Cumhuriyeti'nin kamu politikaları arasında önemli yer teşkil eden kültürel miras politikalarını incelemektedir. 1938-1950 yıllarına odaklanan çalışmada, Türkiye'deki müzecilik faaliyetlerinin doğuşundan Atatürk'ün vefatına değin kültürel miras alanındaki somut adımlar da daha sonraki faaliyetlerin yorumlanması açısından ele alınmıştır. Çalışma, kültürel mirasın çok katmanlı yapısını tüm ülke ölçeğinde değerlendirerek alanın ihtiyaç duyduğu kapsayıcı bakış açısını hâkim ideolojik arka plan, hükümet, meclis, merkezi ve yerel idari teşkilatlar, sivil toplum gibi tüm paydaşlar nezdinde ortaya koyma gayesi taşımaktadır. Bu kapsamda; politikalara doğrudan ya da dolaylı şekilde tesir eden faktörlerin aydınlatıcı verilerini sunması dolayısıyla devlet, kurum ve kişisel arşivler, resmi neşriyat ve basın gibi dönem kaynaklarından istifade edilmiştir. Kültürel miras politikalarına rehberlik eden parti ve hükümet programları, yasal düzenlemeler, dönemin ulusal ve uluslararası gündemlerinin dikkate alındığı çalışmada, üretilen politikaların uygulama alanları bazı başlıklar altında incelenmiştir. Bunlar; kurumsallaşma, müzecilik, arşiv ve kütüphanecilik, arkeoloji, koruma, imar, şehircilik, aksiyoner kurumların faaliyetleri, halkevleri ve diğer sivil toplum kuruluşları ile tanıtım organizasyonlarıdır. Çalışmada, tek parti iktidarı, İkinci Dünya Savaşı ve çok partili demokrasi deneyimi gibi gelişmelerin etkisinde üretilen kültürel miras politikalarının 1938-1950 yıllarında bütüncül, sürdürülebilir ve kurumsallaşmış bir yapının tesis edilmesinde yetersiz kaldığı tespit edilmiştir. Paydaş kurumların amaç birliği taşımaması, zorunlu önceliklerin neden olduğu söylem ve eylem tutarsızlıkları, yetişmiş insan kaynağı ihtiyacının henüz giderilememesi, denetim ve yaptırım eksikliklerinin ana belirleyicileri olduğu bu duruma rağmen kültürel miras için hayati aşamaların kaydedildiği belirtilmelidir. Cumhuriyetin özveriyle yetiştirdiği az sayıdaki uzmanların öncülüğünde, akademik kurumlar, sivil toplum gibi ilgililerin destek ve yönlendirmeleriyle kültürel mirasın bazı alanlarında atılan istikrarlı adımlar ilerleyen yıllardaki kültürel miras politikalarını etkilemiştir.
Özet (Çeviri)
This study examines the cultural heritage policies, which constitute an important place among the public policies of the Republic of Turkey during the presidency of İsmet İnönü. In the study focusing on the years 1938-1950, concrete steps in the field of cultural heritage from the birth of museum activities in Turkey until the death of Ataturk were discussed in terms of interpretation of subsequent activities. The study aims to evaluate the multi-layered structure of cultural heritage on a country-wide scale and to present the comprehensive perspective needed by the field in the eyes of all stakeholders such as the dominant ideological background, government, parliament, central and local administrative organizations, and civil society. In this context; Period sources such as state, institutional and personal archives, official publications and the press were used to provide informative data on the factors that directly or indirectly affect the policies. In the study, where party and government programs guiding cultural heritage policies, legal regulations, and national and international agendas of the period were taken into account, the application areas of the policies produced were examined under some headings. These; institutionalization, museums, archives and librarianship, archaeology, conservation, zoning, urbanism, activities of action institutions, community centers and other non-governmental organizations and promotional organizations. In the study, it was determined that the cultural heritage policies produced under the influence of developments such as single-party government, the Second World War and the experience of multi-party democracy were insufficient to establish an integrated, sustainable and institutionalized structure in the years 1938-1950. It should be noted that despite this situation, the main determinants of which are the lack of unity of purpose of stakeholder institutions, inconsistencies in discourse and action caused by mandatory priorities, the need for trained human resources not yet being met, and lack of control and sanctions, vital progress has been made for cultural heritage. The steady steps taken in some areas of cultural heritage, under the leadership of a small number of experts devotedly trained by the Republic and with the support and guidance of relevant parties such as academic institutions and civil society, affected the cultural heritage policies in the following years.
Benzer Tezler
- Büyükada'nın kültürel peyzaj değerlerinin korunmasına yönelik değerlendirme yöntemleri
Evaluation techniques towards the preservation of cultural landscape values of Büyükada
SELİN KARSAN AYANOĞLU
Doktora
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEGAN KAHYA SAYAR
- Urban transformation as political and ideological intervention in space: A case study in Diyarbakır
Mekana politik ve ideolojik bir müdahale olarak kentsel dönüşüm: Diyarbakır örneği
DİREN TAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BARIŞ MÜCEN
- Milli Şef Döneminde Aydın'da basın yayın hayatı (1939-1950)
Press fabrications life in Aydın in the 'National Chief' periot(1939-1950)
MERTCAN ÇELİK
- Türkiye'de İslami düşüncenin örgütlenmesi ve hedefleri (31 Mart olayından DP'nin iktidara gelişine kadar, 1909-1950)
The Organization and goals of the İslamic movement in Turkey (covering the March 31 incident to the Democrat Partys rise to power, 1909-1950
NECDET AYSAL
Doktora
Türkçe
2003
TarihAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ÜNSAL YAVUZ
- İnönü Dönemi kültür politikaları ve kütüphaneciliğin gelişimi (1938- 1950)
Cultural policies of the İnönü Period and the development of librarianship (1938-1950)
AGİT ATAŞ