Geri Dön

Aristoteles ve Fârâbî'de akıl

Nous in Aristotle and Fârâbî

  1. Tez No: 867277
  2. Yazar: NUR AYBALA ÖZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER FARUK ERDOĞAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 119

Özet

Peripatetik geleneğin öncüsü Aristoteles çağlar boyunca tartışmalar ve incelemelerin odak noktası olmuş ve metafizik, epistemoloji, ontoloji gibi alanlarda oldukça rasyonalist tezler ortaya koymuştur. Grek kültüründe mitostan logosa geçişin en iyi örneği olarak, akıl paradigmasının nasıl anlaşılması gerektiği konusunda kendinden sonra gelen birçok filozofu etkilemiş, insanın bilgilenme süreci, nefsin kuvveleri, akıl ve nefsin ilişkisi konularında insanın konumunu, kitaplarında ele almıştır. Bu bilgiler ışığında çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde Antik Yunan'da akıl kavramının nasıl incelendiğinden başlanarak Aristoteles'in kuvve-fiil ayrımı, bilkuvve, bilfiil akıl sınıflandırması, faal akıl kavramının niteliği üzerinde durulmuştur. Hareket, oluş-bozuluş, değişim gibi olayları, form ve fiil kavramlarıyla açıklamıştır. Tanrısal nous(akıl) ve insansal nousun ontolojik bakımdan durumu da ilk bölümde ele alınmaktadır. İkinci bölümde Fârâbî aklı, hakikati anlama ve ulaşma aracı olarak değerlendirirken büyük oranda Aristoteles'in akıl sisteminden etkilenmiş, kendisi de orijinal yorumlar ekleyerek eklektik bir sistem meydana getirmiştir. Bu sistemde özellikle dikkat çekici nokta Aristoteles'te mahiyeti tam belli olmayan faal akla, Fârâbî'nin yüklediği nübüvvetin ve doğru bilginin imkânının epistemolojik değeri konusundaki ispatlarıdır. Aristoteles'in“İlk Öğretmen”olarak nitelendirilmesinden sonra Fârâbî'nin“İkinci Öğretmen”lakabıyla anılması tez konumuzu neden bu iki filozof ekseninde seçtiğimizi açıklar niteliktedir. Üçüncü bölümde Aristoteles ve Fârâbî'nin nefs ve akıl teorileri üzerinden genel bir özet yapılarak iki filozof arasındaki benzer ve farklı kanaatler incelenmektedir. Epistemolojik bilginin imkânı ve kanıtı konusunda Aristotelesçi çizgiden net bir şekilde ayrılan Fârâbî, vahyi de bir tür bilgilenme çeşidi olarak kabul ederken nübüvvet olgusuyla İslam felsefesinde yeni bir kapı aralamıştır.

Özet (Çeviri)

Aristotle, the pioneer of the peripatetic tradition, has been the focus of discussions and studies throughout the ages and has put forward very rationalist theses in areas such as metaphysics, epistemology and ontology. As the best example of the transition from myth to logos in Greek culture, he influenced many philosophers who came after him on how the paradigm of mind should be understood, and discussed the human position in his books on the process of human knowledge, the potential of essence, and the relationship between mind and essence. In the light of this information, our study consists of three parts. In the first chapter, starting from how the concept of mind was examined in Ancient Greece, Aristotle's distinction between potential and action,potential, his classification of the agent intelligent, and the quality of the concept of active mind were emphasized. He explained events such as movement, formation-destruction, and change with the concepts of form and verb. In the second chapter, while Fârâbî evaluated the mind as a means of understanding and reaching the truth, he was largely influenced by Aristotle's system of reason and created an eclectic system by adding original interpretations. The particularly striking point in this system is the proofs of the epistemological value of the prophethood and the possibility of true knowledge, which Fârâbî attributes to the active mind, the quality of which is not fully clear in Aristotle. After Aristotle was described as the“First Teacher”, Fârâbî was nicknamed the“Second Teacher”, which explains why we chose our thesis topic on the axis of these two philosophers. In the third chapter, a general summary is made on Aristotle and Fârâbî's theories of essence and mind and the similar and different opinions between the two philosophers are examined. Fârâbî, who clearly departed from the Aristotelian line regarding the possibility and evidence of epistemological knowledge, opened a new door in Islamic philosophy with the phenomenon of prophethood, while accepting revelation as a type of knowledge.

Benzer Tezler

  1. Aristoteles ve Fârâbî'de ahlâkın kaynağı problemi

    The problem of the origin of ethics according to Aristotle and al-Farabi

    HÜMEYRA ÖZTURAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    DinMarmara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ DURUSOY

  2. Aristoteles ve Farabi'nin ruh anlayışlarının karşılaştırılması

    Concept of soul as represented by Aristoteles and Farabi: A comparative study

    NEVZAT CAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    FelsefeAtatürk Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULKUDDUS BİNGÖL

  3. Farabi'de burhan

    Clear demonstration in the Farabi

    AHMET YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    FelsefeAnkara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MEHMET BAYRAKDAR

  4. Plotinus ve Farabi'de ruh kavramı

    Plotinus and Al-Farabi the concept of the soul

    BESMİR HALLAÇİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    FelsefeUludağ Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. HİDAYET PEKER

  5. Ebu Bekir er-Razi ve Ebu Nasr el-Farabi'de itidal kavramı

    The concept of moderation in Abu Bakr al-Razi and Abu Nasr al-Farabi

    MERVE YÜKSEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    FelsefeOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA SAİD KURŞUNOĞLU