Afyonkarahisar yüzey araştırmaları kapsamında Akarçay Havzası ve çevresinde tespit edilen İlk Tunç Çağına ait pişmiş toprak kadın figürinleri
Terracotta female figurines from the Early Bronze Age identified in the Akarçay Basin and surroundings within the scope of Afyonkarahisar surveys
- Tez No: 869002
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZDEMİR KOÇAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eskiçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 74
Özet
Akarçay havzası Orta Anadolu ile Batı Anadolu arasındaki bağlantıyı sağlayan önemli bir topoğrafik özelliğe sahiptir. Bu havzanın en batısından Eber Gölü'ne doğru uzanan Akarçay Irmağı, bölgenin zirai üretimi kadar hayvancılık potansiyeline şekil verir. Böylece havzanın çevresinde çok sayıda irili ufaklı yerleşme varlıklarını sürdürebilmek için gerekli zemine kavuşmuş olur. Bu yerleşmelerin tüketimle ilgili gereksinimleri kadar toplumsal yaşantıları ve inançla ilgili de endişelerinin olması kaçınılmaz bir durumdur. Bunun sonucunda Anadolu'da geniş bir çevrede kabul gören ve dinsel beklentilerle ilgili olduğu düşünülen kadın tasvirleri bu bölgede de karşımıza çıkar. Afyonkarahisar ve çevresinde uzun zamana yayılan çalışmalarda tespit edilen farklı tiplerdeki figürinler bölgenin en özel buluntuları arasında sayılabilir. İhsaniye ilçesinden Bolvadin'e kadar uzanan alanda karşımıza çıkan bu figürinler, Akarçay havzasında ve yakın çevresindeki kültürel ve dinsel inançların anlaşılması bakımından önemlidir. Bu çevrede iki figürin tipinin daha çok öne çıktığı anlaşılır. Bunlardan ilki Paşadağ silsilesi üzerinde Ahaların Çeşmesi, Pazarcık ve Asarcık yerleşmelerinde karşılaşılan oturur vaziyette ve küt bacaklı olarak tasvir edilen figürinlerdir. Akarçay havzasının batı yarısından itibaren ise disk yüzlü figürinler ile insan biçimli kaplara yapılan disk yüzlü betimlemelerin dikkat çekici bir şekilde arttığı ve farklı tipleriyle karşımıza çıktığı görülür. İç Batı Anadolu bölümünün kuzeyinde, özellikle Demircihöyük ve Küllüoba gibi yerleşmelerden bilinen söz konusu İTÇ figürinlerinin Sincanlı Ovası, İhsaniye, Afyonkarahisar il merkezi çevresinde farklı yerleşmelerde de karşımıza çıkması bunların dağılımı ve sınırlarının belirlenmesi konusunda önemli verilerdir. Bu havzada Çıkrık, Bavurdu (Alanyurt), Kaklık Mevkii Mezarlığı'ndan bilinen örneklere ek olarak bizim tespit ettiğimiz Ayvatlı, Çorca ve Höyükardı örneklerinin, disk yüzlü figürinlerin ve insan biçimli kapların tanımlanmasına ve güney yayılımının anlaşılmasına katkı sağlayacağı açıktır. Bu çalışmada, sözü edilen buluntuların yerleşimleri, tipolojik özellikleri, karşılaştırmaları ve tarihlendirme önerileriyle ilişkili bir değerlendirme yapılacaktır.
Özet (Çeviri)
Akarçay basin has an important topographic feature that provides the connection between Central Anatolia and Western Anatolia. The Akarçay River, which extends from the westernmost part of this basin to the Lake Eber, shapes the livestock potential as well as the agricultural production of the region. Thus, many large and small settlements around the basin will have the necessary ground to continue their existence. It is inevitable that these settlements have concerns about social life and belief as well as their consumption-related needs. As a result, depictions of women, widely accepted in Anatolia and thought to be related to religious expectations, also appear in this region. Different types of figurines discovered during long-term studies in Afyonkarahisar and its surroundings can be considered among the most special finds of the region. These figurines, which we encounter in the area extending from İhsaniye district to Bolvadin, are important in terms of understanding the cultural and religious beliefs in the Akarçay basin and its immediate surroundings. It is understood that two types of figurines were more prominent in this environment. The first of these is the figurines depicted as sitting and with stubby legs, encountered in the Ahaların Çeşmesi, Pazarcık and Asarcık settlements on the Paşadağ range. Starting from the western half of the Akarçay basin, it is seen that the disc-faced figurines and disc-faced depictions on human-shaped vessels have increased noticeably and come in different types. The fact that the EBA figurines in question, known from settlements such as Demircihöyük and Küllüoba in the north of the Inner Western Anatolia region, are also encountered in different settlements around the Sincanlı Plain, İhsaniye and Afyonkarahisar city center, is important data on determining their distribution and borders. In addition to the known examples from the Çıkrık, Bavurdu (Alanyurt), Kaklık Mevkii Cemetery in this basin, it is clear that the Ayvatlı, Çorca and Höyükardı samples we identified will contribute to the identification of disc-faced figurines and human-shaped vessels and to the understanding of their southern spread. In this study, an evaluation will be made regarding the locations, typological features, comparisons and dating suggestions of the mentioned finds
Benzer Tezler
- Afyonkarahisar Sandıklı ilçesinde çok ölçütlü karar analizi kullanılarak CBS tabanlı potansiyel jeotermal alanların belirlenmesi
Determination of GIS based potential geothermal fields using multi-criteria decision analysis in Sandıklı district of Afyonkarahisar
SAMET KALAYCIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Jeodezi ve FotogrametriAfyon Kocatepe ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA YALÇIN
- Mimari miras unsurlarının dijital zanaatı: 13. yy. Selçuklu Dönemi Camilerinin ahşap sütunları
Digital craft of architectural heritage elements: Wooden pillars of 13th century Seljuk Mosques
BAVER BEKİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMA ALAÇAM
DOÇ. DR. ORKAN ZEYNEL GÜZELCİ
- Vergi teşviklerinin firma büyüme performansları üzerine etkileri: 5084 sayılı kanunun Afyonkarahisar mermer imalat firmaları üzerindeki etkilerine ilişkin bir çalışma
Başlık çevirisi yok
MEHMET EFE
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
EkonometriSüleyman Demirel Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAKAN DEMİRGİL
- Afyonkarahisar ili yüzey araştırmaları ışığında İçbatı Anadolu'da demir çağı seramiği
Iron age pottery in inner Western Anatolia in the light of Afyonkarahisar provincial surface surveys
PINAR KIZILTEPE BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ArkeolojiPamukkale ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERİM KONAKÇI
- Afyon ve çevresi ilk Tunç Çağı kültürleri
Early Bronze Age cultures in Afyon and its vicinity
SALİH KAYMAKÇI