V-X. yüzyıllar arasında Slavlar ve Vareg-Ruslar
Slavs and Varangian-Rus' between the 5th and 10th centuries
- Tez No: 869290
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEDAT BİLİNİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 213
Özet
V. yüzyıldan itibaren Slavlar, güneyde Bizans İmparatorluğu'ndan kuzeyde Baltık'a ve batıda Main Nehri'ne değin uzanan geniş coğrafyada yaşamlarını sürdürmekteydiler. Yaşam sahalarının coğrafi konumu nedeniyle Hunlar, Avarlar, Hazarlar ve Volga (İtil) Bulgarları ile siyasi ve kültürel bağlamda yakın bir ilişki içerisinde bulunmaktaydılar. Bununla birlikte güneyde Bizans İmparatorluğu gibi köklü ve gelişmiş bir devletin varlığının Slavlar üzerindeki etkisi oldukça fazladır. IV. yüzyılda İtil Nehri'ni geçerek bölgeyi yurt edinen Hunlar, evvela Alanları boyunduruk altına almış, Alt Dinyeper bölgesini yurt edinen Ostrogotları Pannonia'ya sürmüş ve Tuna Havzasını kontrol altına alarak bölgedeki Slavları itaat altına almışlardır. Hunlar, Slavları ordularına dahil ederek, aralarında militarizmin aşılanmasında büyük rol oynamışlardır. Rusya sahasında Avar dönemi ile birlikte Slavların göç hareketleri hız kazanmıştır. VI. yüzyılın ortalarında Volga Nehri'ni geçen Avarlar, bölgedeki Slav kabilelerini itaat altına alarak, onları askeri birliklerine dahil etmişlerdir. Avarlar, Slavların Balkanlara değin ilerleyerek bu bölgeyi Slavlaştırmalarında büyük rol oynamışlardır. Avrupa'nın doğusunda Hazar hâkimiyetinin başlaması, VII. yüzyılda gerçekleşmiştir. Hazarların ticari faaliyetleri ve bölgede güçlü bir devlet meydana getirmeleri hem Slavlar hem de Vareg-Rusların bu ticaret trafiğine ilgilerinin çekilmesine sebebiyet vermiş, Vareg-Rusların bölgeye gelişlerinin ardından onlara bir örnek teşkil etmiştir. Hazarların kuzeyindeki toprakları yurt edinen İtil Bulgarları ise erken X. yüzyıla kadar Volga'nın büyük bir bölümünde hâkimiyet kurmuşlardır. Doğu Slavlarının Volga ve Oka Nehirlerini kullanarak güneye inmeleri ile Bulgarlarla temas mümkün olmuştur. Bu etnik unsurların Slavlar üzerindeki etkileri tartışılmazdır. Bununla birlikte Slavlar Vareg-Rusların bölgeye gelişinden evvel yaşadıkları alanı müdafaa edebilmek ve mallarını koruyabilmek amacı ile korunaklı şehirler inşa etmiş ve Baltık'ın kıyısında mühim ticaret merkezleri meydana getirmişlerdir. Vareg-Rusların 838'de Konstantinopolis'e bir elçi heyeti göndermiş olmaları, onların güneydeki siyasi faaliyetlerinin başlangıcı olarak değerlendirilmektedir. Knez Rürik, beraberindeki Vareg-Ruslarla Novgorod ve çevresinde Vareg-Rus Devleti'nin temellerini atmıştır. Bunun ardından 860'ta Askold ve Dir tarafından Konstantinopolis'e yönelik gerçekleştirilen Rus seferi ile Vareg-Ruslar Bizans yönetimi tarafından tanınmıştır. Ancak Rusların, merkezi Kiev'de bulunan ve kuzeydeki Novgorod ile bağlantılı bir devlet kurmaları Knez Oleg ile mümkün olmuştur. Knez Oleg'in 907'deki Konstantinopolis seferi ve 907-911 yıllarında Bizans Hükümeti ile yaptığı antlaşma ise Rus Devleti için yeni ve güçlü bir dönemin başlangıcı olmuştur. Rürik'in oğlu ve ardılı Igor'un hâkimiyet devri, Konstantinopolis'e yönelik gerçekleştirilen ilki başarısız olmak üzere iki sefer ile birlikte iki kere Hazar Denizi kıyılarını yağmalama girişimi dolayısıyla Rusların güç kaybettiği bir dönem olarak değerlendirilmektedir. Igor her ne kadar 944'te gerçekleştirdiği Konstantinopolis seferinin sonucunda Bizans ile bir antlaşma yapmayı başarabilmiş olsa da elde ettiği ticari imtiyazlar Ruslar için daha az avantajlı olmuştur. Knez Igor'un Derevliyanlar tarafından öldürülmesinin ardından tahta geçen Svyatoslav döneminde Hazarlar, Ruslar tarafından bertaraf edilmiş, ancak bu durum, Peçeneklerin Kiev'e değin ilerlemelerine ve Rusların güçten düşmelerine sebebiyet vermiştir. Svyatoslav'ın Bulgaristan'a Bizans'ın teşviki ile 967'de sefer düzenlemesi onun, devletin merkezini Bulgaristan'a taşıma fikrine sıcak bakmasına sebep olarak 969'da ikinci bir sefer düzenlemesine neden olmuş, ancak 971 yılına değin süren savaş Rusların ağır yenilgisi ile sonuçlanmıştır. Kiev'e dönüş yolunda ise Svyatoslav, Peçenekler tarafından öldürülmüştür. Ancak bu zorlu ve uzun süreç, Vareg-Rus Devleti'nin etkinliğinin artmasında büyük rol oynamıştır.
Özet (Çeviri)
From the 5th century onwards, the Slavs maintained their existence in a vast geography stretching from the Byzantine Empire in the south to the Baltic in the north and to the Main River in the west. Due to the geographical location of their habitats, they had close political and cultural relations with the Huns, Avars, Khazars, and Volga (Itil) Bulgars. However, the presence of a rooted and developed state like the Byzantine Empire in the south had a significant impact on the Slavs. In the 4th century, the Huns, who crossed the Itil River and settled in the region, first subjugated the Alans, drove the Ostrogoths who settled in the Lower Dnieper region to Pannonia, and then controlled the Danube Basin, bringing the Slavs in the region under their domination. The Huns played a significant role in instilling militarism among the Slavs by incorporating them into their armies. With the Avar period in the Russian region, the migration movements of the Slavs gained momentum. In the mid-6th century, the Avars crossed the Volga River, subjugating the Slavic tribes in the region and integrating them into their military units. The Avars played a crucial role in Slavicizing the region by advancing Slavs towards the Balkans. The onset of Khazar dominance in the east of Russia occurred in the 7th century. The Khazars' commercial activities and the establishment of a strong state in the region attracted the interest of both Slavs and Varangian-Rus in this trade route. The arrival of the Varangian-Rus in the region served as an example thereafter. The Bulgars, who settled in the lands north of the Khazars, established dominance over much of the Volga until the early 10th century. The contact between the Eastern Slavs and the Bulgars became possible with the southward migration of the Eastern Slavs using the Volga and Oka rivers. The influence of these ethnic elements on the Slavs is undeniable. However, before the arrival of the Varangian-Rus in the region, the Slavs constructed fortified cities and established significant trade centers along the shores of the Baltic Sea to defend their territory and protect their goods. The sending of an embassy by the Varangian-Rus to Constantinople in the year 838 is considered the beginning of their political activities in the Russian region. Prince Rurik, along with the Varangian-Rus, laid the foundations of the Russian state in Novgorod and its surroundings. Subsequently, in the year 860, the Rus expedition led by Askold and Dir towards Constantinople was recognized by the Byzantine administration. However, the establishment of a state centered in Kiev, connected to the northern Novgorod, became possible with Prince Oleg. Prince Oleg's expedition to Constantinople in 907 and the treaties signed with the Byzantine government between 907 and 911 marked the beginning of a new and powerful era for the Rus state. The reign of Rurik's son and successor, Igor, is considered a period of Rus weakness due to two expeditions, the first one unsuccessful, towards Constantinople and two attempts to raid the shores of the Caspian Sea, resulting in Rus losses. Although Igor managed to negotiate a treaty with Byzantium after his expedition to Constantinople in 944, the commercial privileges gained were less advantageous for the Rus. After Igor was killed by the Derevlians, Svyatoslav, who succeeded to the throne, eliminated the Khazars, but this led to the advancement of the Pechenegs towards Kiev, weakening the Rus. Svyatoslav's expedition to Bulgaria in 967, encouraged by Byzantium, led him to consider relocating the state's center to Bulgaria, resulting in a second expedition in 969. However, the war that lasted until 971 ended in a heavy defeat for the Rus. On his way back to Kiev, Svyatoslav was killed by the Pechenegs. Nevertheless, this challenging and lengthy process played a significant role in increasing the effectiveness of the Russian state.
Benzer Tezler
- Balkanlar'da Bizans-Türk ilişkileri (IV-X. yüzyıllar)
The Byzantine and Turkish relations in the Balkans ( IV-X. centuries)
FATMA ÇAPAN
- İmâmîyye Şîa'sı Usûl-i Fıkıh geleneğinde hadis metodolojisi -Hicrî V-X. yüzyıllar arası-
Hadith methodology in the Usûl-i Fıqh tradition of Imamiyya Shia -between hijri V-X. centuries-
ABDULLAH DOĞAN
Doktora
Türkçe
2023
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ DERE
PROF. DR. BEKİR KUZUDİŞLİ
- Azerbaycan'da hüküm sürmüş bir müslüman hanedanlığı: Revvâdîler (IV-V/X-XI. yüzyıllar)
A muslim dynasty reigned in Azerbaijan: Rawwadids
ASIF ADİLOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihSakarya Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ESRA ATMACA
- Ani Orta Çağ eserlerinde taş süsleme
Geometrical decorations on stones in Ani buldings in the Middle Ages
GÜL GÜLER
- Türk siyaset-nâme geleneğindeki ortak kavramlar ve değişen unsurlar
Shared concepts and changing elements in Turkish mirrors for princes tradition
BEYZA BETÜL BARGIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Ondokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEKİR ŞİŞMAN