İslam eğitimcilerinin çocukluk dönemi eğitim anlayışları: İbn Haldun-el-Amâsi-Taşköprülüzade örneği
Childhood education concepts of Islamic educators: Examples of Ibn Khaldun-al-Amâsi-Tashkubrizadah
- Tez No: 869322
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEYNEP KAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Eğitim ve Öğretim, Religion, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: İslami Araştırmalar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
İslam dini eğitim-öğretime büyük önem vermektedir. İlk gönderilen ayetlerle başlayan eğitim süreci Hz. Peygamberin hadis ve sünnetinde bizzat uygulama alanı bulmuştur. Sahabe, tabiin ve akabinde gelen bütün Müslüman topluluklar miras aldıkları eğitim-öğretim sürecini bir üst seviyeye ulaştırmışlardır. Bu araştırmada İslam eğitimcilerinden İbn Haldun (ö. 1406), Hüseyin el-Amasi (ö.1470) ve Taşköprülüzade'nin (ö. 1561) çocukluk dönemi eğitim/din eğitimi anlayışları incelenmiştir. Çalışmada birincil ve ikincil kaynaklara ulaşılmaya çalışılmış olup, alanla ilgisi bulunan kitap, makale, bildiriler betimsel analizine tabi tutulmak suretiyle incelenmiştir. Çalışmada İslam eğitimcilerinden İbn Haldun, Hüseyin el-Amasi ve Taşköprülüzade'nin çocukluk dönemi eğitim anlayışları nedir? sorusuna cevap verilmeye çalışılmıştır. Çalışmada ana kaynak olarak İbn Hladun'un Mukaddime adlı eseri, Hüseyin el-Amasi'nin Tariku'l-Edeb adlı eseri ve Taşköprülüzâde'nin Mevzu'atu'l-Ulum adıyla bilinen eserleri incelenmiştir. Her üç alimin eserlerinin günümüze kadar ulaşmış olması araştırmada veri elde etmeyi kolaylaştırmıştır. Elde edilen bulgular neticesinde; öncelikle her üç eğitimcinin çocukluk dönemini kendine has özellikleri bir dönem kabul ederek bu özelliklerin dikkate alındığı bir eğitim anlayışı geliştirdikleri görülmüştür. Eğitimi ailede ve okulda eğitim olarak sınıfladıkları, ahlak eğitimini ailede başlattıkları sonucuna ulaşılmıştır. Her üç eğitimcinin İslam kaynaklarından beslenerek ideal bir öğrenci ve öğretmen profili çizdikleri ve eğitimi Allah rızasına uygun bir kul yetiştirmek için araç olarak gördükleri tespit edilmiştir. Çalışmada İbn Haldun, Hüseyin el-Amasi ve Taşköprülüzâde'nin eğitim öğretimde-çocuğa görelilik, kolaydan zora-tartışma-tedricilik gibi belirli ilke ve metotlara uydukları ve bunları bütün eğitimcilere önerdikleri görülmektedir. Kur'an ve Hadis merkezli bir eğitim anlayışına sahip oldukları görülen eğitimciler, çocuk eğitimi için benzer yöntemleri ön plana çıkarmaktadırlar. Bu durum yaşadıkları yüzyıllarda kabul gören ve süregelen genel bir eğitim anlayışının olduğu şeklinde yorumlanmıştır. Alimlerin görüşlerinde var olan bazı küçük farklılıkların ise yaşadıkları bölge veya yaşanılan zaman faktöre bağlı olarak oluştuğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
The religion of Islam attaches great importance to education and training. The education process that started with the first verses that are sent and it has found its application in the hadith and sunnah of the Prophet Muhammed. The companions, the tabiin and all subsequent Muslim communities took the education process they inherited to a higher level. In this study, the childhood education and religious education understandings of the Islamic educators Ibn Khaldun (d. 1406), Hussein al-Amasi (d. 1470) and Tashkubrızadah (d. 1561) were examined. In the study, primary sources were tried to be reached, and books, articles and papers related to the field were examined by subjecting them to content analysis. The main subject and question of the study, what are the childhood education understandings of Ibn Khaldun, Hussein al-Amasi and Tashkubrizadah, who are Islamic educators? An attempt has been made to answer the question. In this study, Ibn Khaldun's work called Mukaddime, Hussein al-Amasi's work called Tariku'l-Edeb and Tashkubrizadah's works known as Mevzu'atu'l-Ulum were examined as the main sources. The fact that the works of all three scholars have survived to the present day has made it easier to obtain data in the research. As a result of the findings obtained; First of all, it was observed that all three educators accepted the childhood period as a period with its unique characteristics and developed an understanding of education that took these characteristics into consideration. It was concluded that they classified education as education in the family and at school, and that they started moral education in the family. It has been determined that all three educators draw an ideal student and teacher profile by drawing on Islamic sources and see education as a tool to raise a servant in accordance with the will of Allah. In the study, it is seen that Ibn Khaldun, Hussein al-Amasi' and Tashkubrizadah followed certain principles and methods in education, such as relativity to the child, from easy to difficult, discussion and gradualism, and that they recommended these to all educators. Educators, who seem to have an educational approach centered on the Quran and Hadith, highlight similar methods for child education. This situation was interpreted as a general understanding of education that was accepted and continued in the centuries they lived in. It can be said that some small differences in the opinions of scholars occur depending on the region they live in or the time they live in.
Benzer Tezler
- Hadislerde 0-7 yaş dönemi çocuk eğitimi
Education of children 0-7 age in al-hadith
REGAİBE KALYON
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KEMEL FETTUH
- Okul öncesi döneme yönelik çevrimiçi ebeveyn cinsellik eğitimi programı'nın ebeveynlerin cinsel farkındalığına etkisinin incelenmesi
Examination of the effect of the online parental sexuality education program for preschool period on parents' sexual awareness
SILA UZKUL
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE DİLEK ÖĞRETİR ÖZÇELİK
- Bir kurum olarak ailenin din eğitimi işlevi
A family's function as an institution for religious education
SEVAL ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinSakarya ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAMER YILDIRIM
- Hadislerde son çocukluk ve ergenlik dönemlerinde çocuk eğitimi
Late childhood in hadiths and child education in adolescence
FIRAT ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BEKİR ÖZÜDOĞRU
- Kur'ân'da çocuk eğitimi
Child education in the Quran
ARZU KAYACAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinUşak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURULLAH DENİZER