İnsülin Kalemi Uygulaması Öz-Değerlendirme Ölçeği Geliştirme Çalışması
A Study on the Development of the Insulin Pen Administration Self-Assessment Scale
- Tez No: 869521
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA İLKNUR ÇINAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Gülhane Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Amaç: Bu araştırmanın amacı, diyabet hastalarının insülin kalemi uygulamalarını değerlendirmeye yönelik bir ölçme aracı geliştirmektir. Araştırma kapsamında İnsülin Kalemi Uygulaması Öz-Değerlendirme Ölçeğinin (İKÖDÖ) geliştirilmesi ve geçerlik ve güvenirliğinin test edilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Metodolojik tipteki bu araştırma Temmuz 2022-Aralık 2023 tarihleri arasında 224 diyabet hastasıyla yürütülmüştür. Araştırma birinci aşamada; ölçülecek özelliğin tanımlanması ve madde oluşturma, ikinci aşamada; uzman görüşü, kapsam geçerliği ve ön uygulama, üçüncü aşamada; araştırmanın uygulanması olmak üzere toplam üç aşamada yürütülmüştür. Araştırmanın verileri Katılımcı Bilgi Formu, İnsülin Kalemi Uygulaması Öz-Değerlendirme Ölçeği-Taslak, İnsülin Tedavisi Öz-Yönetim Ölçeği ve Morisky Tedavi Uyum Ölçeği ile toplanmıştır. Ölçeğin psikometrik özelliklerinin incelenmesinde yüzey geçerliği, kapsam geçerliği, iç yapı geçerliği ve güvenirlik, ölçüt geçerliği, bilinen gruplar geçerliği, iç tutarlılık güvenirliği ve test-tekrar test güvenirliği kullanılmıştır. Veri analizi IBM SPSS V23 ve jMetrik V4.1.1 programları ile yapılmıştır. Kapsam geçerliği için madde ve ölçek kapsam geçerlik indeksleri; iç yapı geçerliği ve güvenirlik için Rasch analizi ile model veri uyumu, madde uygunluk değerleri, madde güçlük dereceleri, ayırıcılık indeks değerleri, Rasch güvenirlik değerleri; ölçüt geçerliği için geliştirilen ölçek ile İnsülin Tedavisi Öz-Yönetim Ölçeği arasındaki uyumu değerlendirmede Spearman's rho korelasyon katsayısı; bilinen gruplar karşılaştırması için Mann-Whitney U testi; iç tutarlılık güvenirliği için Guttman's L2, Kuder Richardson-20, Feldt-Gilmer, Feldt-Brennan, Raju's Beta güvenirlik katsayıları; test-tekrar test güvenirliği için sınıf içi korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Bulgular: Ölçeğin yüzey geçerliği ve kapsam geçerliğinin sağlandığı (Ö-KGİ=0,94) belirlenmiştir. Model ile veri arasında mükemmel uyum olduğu (toplam maddelere ait uygunluk içi ortalama değer 0,97 ve uygunluk dışı ortalama değer 1,04), ölçeğin ayırıcılık gücünün iyi düzeyde olduğu (ayırıcılık indeks=4,941) ve Rasch güvenirliğinin oldukça yüksek olduğu (güvenirlik=0,961) bulunmuştur. Taslak ölçekte yer alan 28 maddenin Rasch analizi sonrasında altı maddesi ölçekten çıkarılmış ve ölçek son hali 22 madde olarak belirlenmiştir. İnsülin Kalemi Uygulaması Öz-Değerlendirme Ölçeği ile İnsülin Tedavisi Öz-Yönetim Ölçeği toplam puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönlü orta bir ilişki olduğu (r=0,590; p
Özet (Çeviri)
Aim: This study aimed to develop a measurement instrument for assessing the administration of insulin pens by individuals with diabetes. Within the scope of the research, the Insulin Pen Administration Self-Assessment Scale (IPSAS) was developed, and its validity and reliability were tested. Materials and Methods: This study employed a methodological approach and was conducted with a sample of 224 diabetic patients between July 2022 and December 2023. The research was undertaken in three stages: the first stage encompassed the definition of the trait and the creation of scale items; the second stage involved gathering expert opinions, performing content validity, and conducting a pilot application; and the last stage entailed administering the developed scale. The data for the study was collected using a Participant Information Form, the draft version of the Insulin Pen Administration Self-Assessment Scale, the Insulin Treatment Self-Management Scale, and the Morisky Medication Adherence Scale. When evaluating the psychometric properties of the Insulin Pen Administration Self-Assessment Scale, many methods were employed, including face validity, content validity, internal construct validity and reliability, criterion validity, known-group validity, internal consistency reliability, and the test-retest reliability. Data analysis was undertaken using IBM SPSS V23 and jMetrik V.4.1.1 software. Item and scale level content validity index were used to assess content validity. The Rasch analysis was conducted to determine the model-data fit, item congruence values, discrimination index values, item difficulty levels, and Rasch reliability values. Spearman's rho correlation coefficient was calculated to evaluate the agreement between the developed scale and the Insulin Treatment Self-Management Scale in terms of criterion validity. The Mann-Whitney U test was employed for the comparison of known groups. Lastly, Guttman's L2, Kuder-Richardson-20, Feldt-Gilmer, Feldt-Brennan, and Raju's Beta reliability coefficients were calculated for internal consistency reliability, and intraclass correlation coefficients for the test-retest reliability. Results: The content validity index of the scale was determined to be 0,94, indicating that face validity and content validity were ensured. There was a perfect fit between the model and the data (average infit value=0,97, average outfit value=1,04; for total items). The discriminatory power of the scale was at a good level (discrimination index=4,941), and the Rasch reliability coefficient was very high (0,961). After the Rasch analysis of the 28 items in the draft scale, six items were removed, and the scale was finalized with 22 items. A statistically significant positive relationship was observed between the total scores of the Insulin Pen Administration Self-Assessment Scale and the Insulin Treatment Self-Management Scale (r=0,590; p
Benzer Tezler
- Diyabetli bireylerin insülin uygulama bilgi beceri düzeyleri yanlışları ve etkileyen etmenlerin incelenmesi
Application information skill levels in diyabetic individuals insulin errors and factors
ÜMRAN ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
HemşirelikSüleyman Demirel ÜniversitesiHemşirelik Bölümü
YRD. DOÇ. DR. MEDET KORKMAZ
- İnsülin kalemi kullanan diyabet hastalarının insülin kalemi kullanımı bilgi ve davranış durumları
Knowledge and behavioral status of insulin pen use of insulin PEN user diabetes patients
AYŞENUR HACISALİHOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK AKSOY
- İnsülin, metoprolol ve deferoksaminin sıçanlarda yağ grefti sağ kalımı üzerine etkilerinin araştırılması
Effects of insulin, metoprolol and deferoxamine on fat graft survival
MEHMET FATİH OKYAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaPlastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN ARSLAN
- Streptozotosin ile indüklenen diyabetik sıçan modelinde beyin sapı ve serebellum bölgelerinin apoptotik genler açısından incelenmesi ve nörodejenerasyonla ilişkilendirilmesi
The investigation of apoptotic proteins in the brain stem and cerebellum of streptozotocin induced diabeti̇c rats and its association with neurodegeneration
BURCU AZAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Fizyolojiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiFizyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESER ÖZ OYAR
PROF. DR. NURAN EKERBİÇER
- Diyabetli hastalarda insülin uygulama özelliklerinin değerlendirilmesi
Evalutaion of application properties i̇nsülin for diabetic patients
EDA NUR ÇİLİNGİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Hemşirelikİstanbul Bilim ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MAHMURE AYGÜN