Analysis of Rupaul's drag race in Türkiye from a translation studies perspective
Çeviribilim perspektifinden Türkiye'de Rupaul's drag race programının analizi
- Tez No: 870775
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık (İngilizce) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Kuir çeviri, Çeviribilim alanında öne çıkan bir çalışma alanıdır. Netflix gibi dijital yayın platformları tarafından sunulan kuir içeriklerin hızla artması, altyazı çevirisinin kuir söylemin iletilmesinde kritik bir araç haline gelmesini sağlamıştır. Bu çalışmanın ilk amacı, Netflix'te yayınlanan Amerikan reality şovu RuPaul's Drag Race (RPDR) ve yan programlarının Türkçe altyazılarında kullanılan mikro ve makro çeviri stratejilerini incelemektir. Bunu yaparken drag dilinin nasıl iletildiğine odaklanılmaktadır. RPDR'de kullanılan 'drag' dili, drag queen alt kültürü tarafından kullanılan bir anti-dil olması nedeniyle birçok kuir unsuru barındırmakta ve Türkçeye altyazı yoluyla aktarılırken yarattığı bazı zorluklar nedeniyle ön plana çıkmaktadır. Çalışmanın ikinci amacı, drag dilinin kuir niteliğinin Türkçe altyazılarda hangi çeviri kararları ile ne ölçüde yansıtıldığının ortaya çıkarılmasıdır. Burada referans alınan kavramlar performativite, kimlik ve söylemdir. Mikro analiz için, Jan Pedersen'in (2011) Dildışı Kültürel Referans aktarımı taksonomisindeki mikro çeviri stratejileri, Diliçi Kültürel Referansları incelemek için uyarlanmıştır. Diliçi Kültürel Referanslar; (i) 'drag' kelimesi ve türleri, (ii) cinsiyete özgü ifadeler, (iii) balo salonu kültürü ve (iv) muhtelif adlı kategoriler altında incelenmiştir. Marc Démont'un (2018) kuir metinlerin çevirisi modelindeki çeviri stratejileri de makro çeviri stratejileri olarak kullanılmıştır. Démont'un başlangıçta edebi metinler için formüle ettiği çeviri stratejileri bu tezdeki altyazı örneklerinde kullanılmıştır. Bu çalışmanın analiz kısmında 'farkına varmama' veya 'anlamı eksiltme' olarak sınıflandırılan belirli örneklerin, çeviriyi 'kuirleştirme' sürecini kolaylaştıran görsel öğelerle desteklenmeleri nedeniyle kesin olarak bu sınıflandırmalarla nitelendirilemeyeceği görülmüştür. Türkçe altyazıların drag dilinin niteliğini ağırlıklı olarak yansıttığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca mikro ve makro çeviri stratejilerinin kullanımının altyazı sürecinin getirdiği sınırlamalardan önemli ölçüde etkilenebileceği sonucuna varılmıştır. Kullanılan çeviri stratejilerinin analizi, çevirmenlerin Batıya ait kuir terimleri başka bir kültüre tanıtırken aktivist bir yaklaşım benimsediğini de ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
Queer translation has been a significant research area within Translation Studies. The increasing presence of queer content on streaming services like Netflix highlights the importance of subtitling in conveying queer discourse. This study firstly aims to examine the micro- and macro-translation strategies employed in the Turkish subtitles of the American reality TV show RuPaul's Drag Race (RPDR) and its spin-offs available on Netflix, with a particular focus on the transmission of drag language. RPDR heavily utilises drag language, which, as an anti-language of the drag queen sub-culture, is rich in queer elements and deserves attention due to the challenges it poses for subtitling. The second goal of this study is to explore how and to what extent the translational decisions in the Turkish subtitles capture the queer essence of drag language. The three key concepts that guide the study are performativity, identity, and discourse. The micro-analysis employs Jan Pedersen's (2011) Extralinguistic Cultural Reference transfer taxonomy adapted to examine Intralinguistic Cultural References under four categories, namely (i) the word 'drag' and its derivatives, (ii) gender-specific expressions, (iii) ballroom culture, and (iv) miscellaneous. The macro-analysis employs Marc Démont's (2018) queer translation strategies, initially formulated for literary texts, for the subtitling examples in this thesis. The study reveals that certain instances, classified as misrecognizing or minoritizing translation in the analysis, cannot be definitively characterised as such, as they are supported by visual elements that facilitate a process of queering translation. The study concludes that the Turkish subtitles predominantly reflect the queer nature of the show and that the utilization of micro- and macro-translation strategies can be markedly influenced by the limitations imposed by the subtitling process. The analysis of the strategies also reveals that the translator(s) adopt an activist approach in introducing Western queer terms into another culture.
Benzer Tezler
- Karaman ili kuzu besi işletmelerinde karlılık ve verimlilik analizleri
Analysis of probitability and productivity of lamb fattening enterprises in Karaman province
YAVUZ CEVGER
Doktora
Türkçe
1997
Veteriner HekimliğiAnkara ÜniversitesiHayvancılık İşletme Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADİ ARAL
- Hızlı ilerleyen ve erişkin periodontitisli hastaların tedavi öncesi ve sonrası dişeti oluğu sıvısı ve dişeti dokusu interleukin-8 düzeyleri
Analysis of ınterleukin 8 in gingival crevicular fluid and gingival tissues of rapidly progressive and adult periodontitis patients
ARZU SADİYE ÖZKAVAF
Doktora
Türkçe
1999
Diş HekimliğiHacettepe ÜniversitesiPeriodontoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EZEL BERKER
- Antibakteriyel florokinolonların analizleri
Analysis of antibacterial fluoroquinolones
İNCİLAY SÜSLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eczacılık ve FarmakolojiHacettepe ÜniversitesiAnalitik Kimya Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AYLA TAMER
- Diflunisal'in elektrokimyasal yöntemlerle analizi
Analysis of Diflunisal by electrochemical methods
FİLİZ SAYIN
Doktora
Türkçe
1999
Eczacılık ve FarmakolojiHacettepe ÜniversitesiAnalitik Kimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDEF KIR
- Sitrik asit ve sakkaroz içeren gıdalarda kullanılan ikili boya karışımlarının analizi
Analysis of mixture of two differnet food dyes in the commercially available food samples which contain saccharose and citric acid
SUNA TOPTAN
Doktora
Türkçe
1999
Eczacılık ve FarmakolojiHacettepe ÜniversitesiAnalitik Kimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SACİDE ALTINÖZ