Küreselleşme ve yükseköğretimde ulusötesi aktörlere ilişkin akademisyen görüşleri
Perspective of academics on globalization and transnational actors in higher education
- Tez No: 870901
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEN BAKİOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 405
Özet
Araştırmada, küreselleşmenin ve yükseköğretimde ulusötesi aktörlerin yükseköğretim politikaları ve sistem üzerindeki etkilerinin akademisyen görüşüne göre incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda çalışma nicel ve nitel yaklaşım benimserek“Kısmen Karma Sıralı Eşit Statülü”karma yöntem araştırması olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın nicel boyutu tarama deseninde, nitel boyutu ise olgubilim desenindedir. Araştırmanın nicel boyutunda İstanbul ilinde bulunan beş devlet üniversitesinin Eğitim Fakültesinde görev yapan 208 akademisyen yer alırken; nitel boyutunda 23 akademisyen yer almaktadır. Araştırmanın nicel verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen uluslararası etkiler, mali etkiler, niceliksel akademik etkiler ve homojenleştirme etkisi olmak üzere dört alt boyuttan ve 26 maddeden oluşan ve güvenirlik katsayısı 0,938 olarak hesaplanan“Yükseköğretimde Ulusötesi Etkiler Ölçeği”ile toplanmıştır. Araştırmanın nitel verileri ise yarı-yapılandırılmış görüşme formu ile çevrimiçi görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Ayrıca, nitel bulguları anlamlandırmak ve veri çeşitliliğini sağlamak amacıyla ek bir bilgi kaynağı olarak doküman incelemesi yapılmıştır. Araştırmanın nicel verileri istatistiksel testler ile analiz edilirken; nitel veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, akademisyen görüşüne göre küreselleşmenin ve yükseköğretimde ulusötesi aktörlerin yükseköğretim politikalarını ölçeğin genelinde ve alt boyutlarında orta düzeyde etkilediği bulunmuştur. Küreselleşmenin ve yükseköğretimde ulusötesi aktörlerin yükseköğretim sistemi üzerinde etkilerinin olabileceği belirtilirken katılımcıların tamamına yakını olumlu etkilerine ilişkin görüş bildirmiş ve az sayıda katılımcı olumsuz etkisinin olmadığını belirtmiştir. Katılımcıların olumlu etkilerine ilişkin motivasyonları uluslararasılaşma, geri kalmama, gereklilik ve yapısal sorunlar olarak gerekçelendirdikleri görülürken; olumsuz etkilere ilişkin motivasyonlarının ise yarar odaklı rekabet, adil olmayan rekabet, niteliği garantilememe, homojenleşme ve hegemonya olarak gerekçelendirdiği görülmüştür. Küreselleşmenin yükseköğretimdeki politika etkilerinin entegrasyon, standartları sağlama ve rekabet olduğu; sisteme 'gönüllü katılım', 'moda akımlar' ve 'dayatma' yoluyla dahil olunduğu ve sistemi 'Batı' yönlü etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Uluslararası standartların yükseköğretim sisteminde belli standartların oluşmasını sağladığı ve kendini geliştirme fırsatı, niteliği arttırma ve prestij sağlama açısından olumlu algılandığı; diğer yandan, standartlara aşırı odaklanma şeklinde etkilediği ve standartlara aşırı odaklanmanın aşağı çekme ve üniversiteleri tektipleştirme açısından olumsuz algılandığı sonucuna ulaşılmıştır. Program entegrasyonu ve akreditasyonun kaliteyi arttırmada etkili görülürken standartlaşmanın homojenleştirici olduğu ve merkeziyetçi politikalarla birleştiğinde program özerkliğinin ihmal edilmesinde katalizatör olabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Uluslararası göstergeler aracılığıyla standartları sağlama politika etkisinin yükseköğretimi niceliğe odaklanma şeklinde etkilediği ve sayısal artışları hedefleme, kitleselleşme, diplomanın değersizleşmesi ve öğretimin geri planda kalması gibi niteliği garantilemeyen çıktılarının olduğu; yükseköğretimde akademik performansı standartlara endeksleme şeklinde etkilediği ve nicelik değerlendirmesi, performans baskısı, etik dışı uygulamalar, akademisyenin tektipleşmesi ve toplumsal yararı göz ardı eden çalışmalara neden olduğu; küreselleşme ve özelinde üniversite sıralamaları aracılığıyla rekabet politika etkisinin yükseköğretimde misyon değişimi, piyasalaşma ve sosyal bilimlerin azımsanmasına neden olduğu; küreselleşmenin, bakış açısını zenginleştirme, kültürel çeşitlilik ve toplumu dönüştürme, toplumsal önyargıları kırma olarak sosyo-kültürel kazanımlar sağlarken beyingöçü, dejenerasyon, yabancı uyruklularla ilgili çeşitli sorunlar ve sosyo-kültürel tektipleşme olarak sosyo-kültürel olumsuzluklara neden olduğuna ilişkin görüşlere ulaşılmıştır. Dünya üniversiteleri arasındaki bütçe eşitsizlikleri, ülke şartlarının göz ardı edilmesi, maddi yetersizliklerin bilim üretmede dezavantaj oluşturduğu; bu dezavantaja karşılık uluslararası fonlamanın rahatlatıcı ve kolaylaştırıcı etkiye sahip olurken uluslararası fon bulmanın zor olduğu; ulusötesi aktörlerin araştırma ve bilim üzerinde önyargısının olduğu, bilimde hakim paradigmanın tekelleşme ve tektipleşmeye neden olduğu ve ortak dil olarak İngilizce'nin kültür öğretimini de beraberinde getirerek ortak dilde bilim üretebilme açısından olumlu görülürken anadilde bilim üretme zorluğu açısından olumsuz algılandığı sonucuna ulaşılmıştır. Yükseköğretim politikalarında 'İyileştirmeye Dönük Politikalar' olarak ulusötesi etkilerin olumsuzluklarına karşı politikalar izlendiği; öte yandan, küreselleşmenin yükseköğretim üzerindeki etkilerini karşılamada 'Mimetik Politikalar', 'Göstermelik Politikalar', 'Teorik Politikalar' ve 'Çıkarımsal Politikalar' uygulandığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, politikalar dahilinde arka planı ihmal eden sorunların olduğuna ilişkin görüşlere ulaşılmıştır. Yükseköğretimde ulusötesi aktörlerin politika etkilerine göre uluslararasılaşma stratejileri olarak 'Tanınmaya yönelik Stratejiler', 'Gelir Üretmeye yönelik Stratejiler', 'İşbirliği Yapmaya yönelik Stratejiler', 'Harekete Geçirmeye yönelik Stratejiler' ve 'Kapasiteyi Arttırmaya yönelik Stratejiler' geliştirildiği belirlenmiştir. Çalışmada, ulusötesi etkilerin olumsuzluklarına karşı sistemi düzeltmeye, eğitim sistemini iyileştirmeye, toplumu ve akademisyeni geliştirmeye ve sistemin küreselleşirken yerel ihtiyaçları kaybetmeden varlığını sürdürmesine ilişkin önerilere ulaşılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre; küreselleşmeyle birlikte işbirliğinin yerini yarar odaklı rekabetin alması, adil olmayan rekabetin perçinlenmesi ve bunun evrensel olması gereken akademiye yansıdığı; uluslararasılaşmanın akademisyenler tarafından işbirliği, ağ oluşturma, kültürel çeşitlilik vb. evrensel konuların ihtiyaç olarak görülmesi; bir taraftan da niteliği garantilememe, homojenleşme ve hegemonya olarak evrenselliği temsil etmeyen çıktıların yansıması ve arzu edilen dünya küresel söyleminin tarihsel süreç içerisindeki dönüşümünün göz ardı edilmemesi gerektiği çıkarımlarında bulunulmuştur. Ayrıca, yükseköğretim politikalarının diğer gelişmekte olan ülke örneklerinde olduğu gibi yükseköğretimin yapısal sorunları çözülmeden ve hedeflerin bağlama uygun hale getirilmeden belirlenmeye çalışıldığı düşünülmektedir. Küresel dünyanın artı ve eksilerinin yükseköğretim politikaları ve sistem üzerindeki etkileri göz önüne alındığında Türkiye yükseköğretiminin daha iyi bir yerde konumlandırılabilmesi için çeşitli öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The study aims to examine the effects of globalization and transnational actors on higher education policy and the system according to the views of academics. For this purpose, the study was designed as a“Partially Mixed Sequential Equal Status”mixed method research by adopting a quantitative and qualitative approach. The survey model was used in the quantitative dimension and the phenomenology design was used in the qualitative dimension of the research. In the quantitative dimension of the study, 208 academics working in the Faculty of Education of five state universities in Istanbul province took part, while 23 academics took part in the qualitative dimension. The quantitative data were collected with the“Scale of Transnational Effects in Higher Education”developed by the researcher, which consisted of four sub-dimensions (international effect, financial effect, quantitative academic effect and homogenizing effect) and 26 items and which reliability coefficient was calculated as 0.938. The qualitative data of the research were collected through online interviews with a semi-structured interview form. In addition, document analysis was conducted as an additional source of information to enrich the findings and to provide data diversity. The quantitative data of the study were analyzed with statistical tests and the qualitative data were analyzed with content analysis. As a result of the research, it was found that globalization and transnational actors in higher education moderately affected higher education policies in the overall scale and its sub-dimensions. In other words, academics considered that higher education policies were not greatly affected by transnational effects. While it was stated that globalization and transnational actors in higher education might have effects on the higher education system, almost all of the participants stated that there were positive effects and few participants stated that there were negative effects. Participants' motivations for the positive effects were internationalization, not falling behind, necessity and structural problems, while their motivations for the negative effects were benefit-oriented competition, unfair competition, failure to guarantee quality, homogenization and hegemony. It was concluded that the policy effects of globalization in higher education were integration, standardization and competition; that it was included in the system through 'voluntary participation', 'fashion trends' and 'imposition' and that it affected the system in a 'Western' direction. It was found that international standards ensured that there were certain standards in the higher education system and were perceived positively in terms of providing opportunities for self-improvement, increasing quality and providing prestige; on the other hand, it was perceived negatively in the form of excessive focus on standards which perceived negatively in terms of pulling down and homogenizing universities. While program integration and accreditation were perceived to be effective in improving quality, standardization was perceived as homogenizing and could be a catalyst for neglecting program autonomy when combined with centralist policies. It was found that the policy effect of ensuring standards through international indicators affected higher education in the form of focusing on quantity and had outcomes that did not guarantee quality such as targeting numerical increases, massification, devaluation of the diploma, and teaching remaining in the background; it affected academic performance in higher education in the form of indexing academic performance to standards and leads to quantitative evaluation, performance pressure, unethical practices, homogenization of academics, and studies that ignored the common good; globalization, and in particular the competition policy effect through university rankings, had led to mission change, marketization and underestimation of social sciences in higher education; while globalization provided socio-cultural gains in terms of enriching perspectives, cultural diversity and transforming society and breaking social prejudices, it caused socio-cultural negativities in terms of brain drain, degeneration, various problems related to foreign students and socio-cultural homogenization. It was concluded that budget inequalities among world universities, ignoring country conditions, and financial inadequacies created disadvantages in producing science; that international funding had a relaxing and facilitating effect in response to this disadvantage, while it was difficult to gain international funding; that transnational actors had a bias on research and science, that the dominant paradigm in science caused monopolization and monotypization, and that English as Lingua Franca by bringing culture teaching, was perceived positively in terms of producing science in the common language while it was perceived negatively in terms of the difficulty of producing science in the mother tongue. It was concluded that higher education policies were pursued against the negativities of transnational effects as 'Remedial Policy'; on the other hand, 'Mimetic Policy', 'Pretended Policy', 'Theoretical Policy' and 'Inferential Policy' were applied to meet the effects of globalization on higher education. It was also concluded that there were problems that neglect the background within policy implementation. According to the policy influences of transnational actors in higher education, it was concluded that 'Strategies for Recognition', 'Strategies for Revenue Generation', 'Strategies for Cooperation', 'Strategies for Prompt' and 'Strategies for Capacity Building' were developed as internationalization strategies. In the study, suggestions were made by academics to fix the system against the negativities of transnational influences, to improve the education system, to develop the society and academics, and to maintain the system's existence without losing local needs while globalizing. According to the results obtained in the study, it was inferred that globalization replaced cooperation with benefit-oriented competition, reinforced unfair competition and reflected on the academy, which should be universal; internationalization was seen by academics as a need for universal issues such as cooperation, networking, cultural diversity; on the other hand, the reflection of outputs that did not represent universality as failure to guarantee quality, homogenization and hegemony, and the transformation of the desired world global discourse in the historical process should not be ignored. In addition, it was thought that higher education policies were tried to be determined without solving the structural problems of higher education system and without contextualizing the goals, as in other developing countries. Considering the effects of the pros and cons of the global world on higher education policies and the system, various suggestions were presented for a better positioning of Turkish higher education.
Benzer Tezler
- Küreselleşme ve yükseköğretimde izomorfizm: Türk üniversiteleri üzerine çok boyutlu ölçekleme analizi
Globalization and isomorphism in higher education: An mds analysis of Turkish universities
SITAR KESER
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN BAKİOĞLU
- Uluslararası öğrencilerin üniversite seçme sürecinde dijital pazarlamanın etkisi
The impact of digital marketing in the university decision process of international students
IŞIL ALTAY
Doktora
Türkçe
2021
Halkla İlişkilerMaltepe ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ EYÜBOĞLU
- Üniversite analitiği (Üniversite yönetiminde iş zekası ve iş analitiği uygulamaları)
University analytics (Business intelligence and business analytics applications at university management)
GÜLİN ÜLKER
- Yükseköğretimin finansmanında talep yönlü alternatif bir yöntem olarak eğitim kuponu uygulamaları
As an alternative demand-side financing mechanism in higher educaion: Education voucher practices
İLKER YAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimDumlupınar ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KARAASLAN
- Türkiye'deki devlet üniversitelerinin etkinlik analizleri: Veri zarflama analizi ile bir uygulama
The efficiency analysis of Turkish state universities: An application with the data envelopment analysis
DİDEM BAYLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimEge Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NESRİN ADA