Türk tarih yazıcılığında Şamanizm
Shamanism in Turkish historiography
- Tez No: 871508
- Danışmanlar: PROF. DR. KONURALP ERCİLASUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Türk Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 174
Özet
Bu çalışmada tarihi kaynaklarda geçen Orta ve Kuzey Asya bütünündeki eski Türk inanç ve Şamanizm'i konu alınmıştır. Döneme ait yazılı kaynaklarda bahse konu olan eski Türk inanç şekli ve Şamanizme olan bakış açısını farklı bir değerlendirme ile ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Çalışmada birçok kaynak üzerinden eski Türk inançları ve Şamanizm hakkındaki görüşler ele alınarak bir sonuca varılmaya çalışılmıştır. Kaynaklarda konu üzerine farklı fikir ve tespitlerin olduğu görülmüştür. Araştırmada genel olarak eski Türk dininin ne olduğu, Şamanizm'in din olup olmadığı, nasıl ortaya çıktığı, ne yollarla elde edildiği, günlük hayattaki önemi, Şamanî halkların sosyal yaşamındaki dini ritüelleri, yine eski Türklerin tanrı/tanrılar ile olan iletişimleri ele alınıp bir sonuca ulaşmaya gidilmiştir. Bununla birlikte şamanın doğumu, yaşamı, ölümü ve üzerindeki mistik kıyafetlerinden bahsedilecektir. Araştırmacılar birçok konuda benzer fikirde birleşse de eski Türk dininin tam manasıyla ne olduğu konusunda olan teorilerden varılan sonuca bakıldığında; Gök Tanrıcılık, Totemizm ya da Şamanizm inançlarının ön plana çıktığı görülmekte olup net bir sonuca varılamamıştır. İlaveten Şamanizm'in din olup olmadığı sorusunun cevabı için yapılan araştırmalar ve kaynaklarda geçen veriler ile kesin bir sonuç çıkarılamamıştır. Yine araştırmalar sonucunda Şaman'ın din adamı olsa da olmasa da toplum içinde saygı gördüğü, ancak dini törenlerde bir yeri olmadığı, sadece olumsuz durumların giderilmesinde halkın şamana başvurulduğu görülmüştür. Araştırma verilerine göre eski Türkler, doğadaki her şeyin bir ruhu olduğuna inanmış ve bu sebeple tabiattaki her unsura özel bir saygı duymuşlardır. Bu kapsamda eski Türklerin tek tanrılı olup olmadığı konusu da ilgili kaynaklarda gözüken farklı cevaplar nedeniyle bir kesinlik kazanamamıştır.
Özet (Çeviri)
This study focuses on the ancient Turkic beliefs and Shamanism in Central and North Asia, which are mentioned in historical sources. It is aimed to reveal the ancient Turkish belief form and the perspective on Shamanism mentioned in the written sources of the period with a different evaluation. In the study, the views on ancient Turkish beliefs and Shamanism were discussed through many sources and a conclusion was tried to be reached. It has been observed that there are different opinions and determinations on the subject in the sources. In the research, it was tried to reach a conclusion by discussing what ancient Turkish religion is in general, whether Shamanism is a religion, how it emerged, how it was obtained, its importance in daily life, religious rituals in the social life of Shamanic peoples, and the communication of ancient Turks with gods/gods. In addition, the birth, life and death of the shaman and his mystical attire will be discussed. Although researchers agree on many issues, when we look at the results of the theories about what exactly the ancient Turkish religion was, it is seen that the beliefs of Sky Godism, Totemism or Shamanism come to the fore and no clear conclusion has been reached. In addition, the answer to the question of whether Shamanism is a religion or not has not been concluded with the researches and data in the sources. Again, as a result of the research, it was seen that the shaman is respected in the society whether he is a religious man or not, but he does not have a place in religious ceremonies, only in the elimination of unfavorable situations, people apply to the shaman. According to the research data, ancient Turks believed that everything in nature had a soul, and therefore they had a special respect for every element in nature. In this context, the issue of whether the ancient Turks were monotheistic or not has not gained certainty due to the different answers that have emerged in the sources of interest.
Benzer Tezler
- Түрк тарыхнаамасында кыргыздар
Türk tarih yazıcılığında Kırgızlar
AYPERİ MONOLDOR KIZI
Yüksek Lisans
Kırgızca
2018
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ROZA ABDIKULOVA
- Analysis of the Turkish expeditions with a focus on Otranto and venice in Turkish historiography and their interpretation according to the ideal of the Empire of Turks as Rome III during the reign of Mehmet the conqueror
Otranto Türk tarih yazıcılığında nasıl ele alındı ve yorum itibariyle nedir? III. Roma – Türklerin İmparatorluğu – Fatih Sultan Mehmet Otranto Seferi
CEM CİĞER
- Dersaadet'te fuhuş: Mekânlar, aktörler ve söylemler (1876-1923)
Prostitution in dersaadet: Places, agents, and discourses (1876-1923)
CEM DOĞAN
- Yunan tarih yazıcılığında Mora isyanı ve Yunanistan'ın bağımsızlığı (1821-1829)
The Morean revolt and the independence of greece in Greek historiography (1821-1829)
GÜRKAN PEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TarihÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiDisiplinlerarası Bölgesel Araştırmalar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AŞKIN KOYUNCU
- Türkiye'de popüler tarih ve tarihçilik (1919-1950)
Popular history and historiography in Turkey (1915-1950)
TÜLAY GÜL
