XXI. yüzyıl Fransız edebiyatında transhümanizmden posthümanizme
From transhumanism to posthumanism in the 21st-century French literature
- Tez No: 871556
- Danışmanlar: PROF. DR. AYTEN ER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Batı Dilleri ve Edebiyatı, Fransız Dili ve Edebiyatı, Western Linguistics and Literature, French Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fransız Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Dünya tarihi boyunca insanoğlunun doğa üzerinde hakimiyet kurması ve akıl gücü sayesinde kendisini geliştirerek tanrısal olana ulaşma arzusu, kültür tarihi açısından bakıldığında öne çıkan temel düşüncelerden birisidir. Bu amaçla tahakküm altına alınan doğa araçsallaştırılarak insan tarafından kullanılacak bir metaya indirgenmiş ve sonucunda insanoğlunun doğadan aldığı kaynaklarla av araçları üretmeye başladığı teknolojik süreç, günümüzde akıllı cihazlardan giyilebilir teknolojiye, android robotlardan yapay zekâya kadar ilerlemiştir. Aydınlanma Çağı'yla birlikte doğa bilimleri, insan aklı ve rasyonalitenin güçlenmesiyle insan varoluşunun sınırları sorgulanmaya başlamış ve sonucunda insanın teknolojik araçlarla kendisini aşması gerektiğini ifade eden transhümanizmin ortaya çıkmasına uygun zemin hazırlanmıştır. Transhümanizm, insanın biyolojik sınırlarını aşmayı ve insan kimliğini nanoteknoloji, biyoteknoloji, enformatik ve bilişsel bilim gibi araçlarla geliştirmeyi amaçlayan bir dizgedir. Bu bağlamda transhümanist düşünce, insan odaklı antroposantrik söylem inşa ederek insan dışı her türlü varlık için indirgeyici tutum sergilenmesine neden olur. İnsanmerkezci söylemin artışı, Aydınlanma Çağı ve Sanayi Devrimi gibi toplumsal dönüşümler sonucunda dünya üzerindeki insan etkinliği artmış ve yeryüzü ile çevre için geri dönülemez adımlar atılmıştır. Bu dönüşümler, transhümanist hareketin güçleniyor oluşu ve dünya üzerindeki insan etkinliği sonucunda ortaya çıkan ekolojik bozulmalar, canlı/cansız her türlü varlık, çevre ve dünya için yatay ve şeffaf bir ontoloji önererek her türlü merkezileşmeyi reddeden posthümanizmin gelişmesini sağlamıştır. Toplumsal belleğin yansımaları olarak görülebilecek romanların transhümanizmin ve posthüman ontolojinin potansiyel sonuçları bağlamında analizi, mevcut ve olası toplumsal ve bireysel kimliklere eleştirel bakış açısı sunarak daha iyi bir dünya için teknolojik araçların olası tehlikelerini vurgular. Bu amaçla gerçekleştirilen çalışmada; Michel Houellebecq'in La Possibilité d'une Île (Bir Ada İhtimali), Frédéric Beigbeder'in Une Vie Sans Fin (Sonsuz Bir Yaşam) ve Marc Dugain'in Transparence (Şeffaflık) adlı romanları transhümanist ve posthümanist bakış açısıyla analiz edilmeye çalışılmıştır. Kronolojik açıdan bakıldığında çalışmaya dahil edilen XXI. yüzyıl Fransız romanlarında bulunan transhümanist söylemin zamanla azaldığı görülürken, posthümanist söylemin ve posthüman değerlerin yükselişe geçtiği gözlemlenmiştir. Bununla birlikte çalışmanın sonucunda, transhümanist araçlarla ve ölümsüzlük arzusuyla gerçekleştirilen küresel dizgenin insanlığı karanlık bir geleceğe sürüklemesi olası görülürken posthüman ontolojilerin daha olumlu senaryolar sunabileceği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Throughout the history, the humankind's desire to dominate nature and, through the power of reason, to elevate itself to the divine has been one of the fundamental concepts highlighted in the history of culture. For this purpose, nature, having been subjugated, was instrumentalized and reduced to a commodity to be utilized by humans. Consequently, the technological process, initiated by the creation of hunting tools from natural resources, has advanced to include smart devices, wearable technology, android robots and artificial intelligence. With the Enlightenment, the nature sciences and the strengthening of human reason and rationality has started the questioning of the limits of human existence, thereby paving the way for the emergence of transhumanism, which advocates for the transcendence of human limitations through technological means. Transhumanism is a framework that aims to surpass human biological boundaries and enhance human identity through tools such as nanotechnology, biotechnology, informatics and cognitive science. In this context, transhumanist thought constructs an anthropocentric discourse that results in a reductive attitude towards all forms of non-human entities. The rise of anthropocentric discourse, following societal transformations such as the Enlightenment and the Industrial Revolution, has led to increased human activity on Earth and irreversible steps for the planet and the environment. These transformations, along with the strengthening of the transhumanist movement and the ecological degradations resulting from human activities, have facilitated the development of posthumanism, which proposes a horizontal and transparent ontology rejecting all forms of centralization. Analyzing novels, which can be seen as reflections of the collective memory, in the context of the potential outcomes of transhumanism and posthuman ontology, offers a critical perspective on current and possible societal and individual identities, highlighting the possible dangers of technological tools. In this study, Michel Houellebecq's La Possibilité d'une Île (The Possibility of an Island), Frédéric Beigbeder's Une Vie Sans Fin (A Life Without End) and Marc Dugain's Transparence (Transparency) are analyzed from transhumanist and posthumanist perspectives. From a chronological standpoint, it is observed that the transhumanist discourse present in the 21st-century French novels included in this study decreases over time, while posthumanist discourse and posthuman values are on the rise. Moreover, the study concludes that the global system pursued through transhumanist tools and the desire for immortality might lead humanity towards a dark future, whereas posthuman ontologies could offer more positive scenarios.
Benzer Tezler
- XXI. yüzyıl Fransız romanında I. Dünya Savaşı: Tarihin kurgusal dönüşümleri
The First World War in thexxist century french novel: Fictional transformations of history
SİĞNEM TABAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Batı Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EMİN ÖZCAN
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e İstanbul'da Latin Katolik yapıları
Latin Catholic buildings in Istanbul (From Tanzimat to Republican era)
SEZİM SEZER SEVİNÇ
Doktora
Türkçe
1997
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA GERMANER
- XXI. yüzyıl perspektifinde Art Deco stilinin tekstil tasarımlarına yansımaları ve yeni öneriler
The reflections of Art Deco style on textile designs in the XXI. century perspective and new suggestions
İLAY UYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarAkdeniz ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KEZBAN SÖNMEZ
- XXI. yüzyıl çağdaş fotoğrafta yaratım sürecine bakış
On creative progression of contemporary photography at 21st century
MURAT HAN ER
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2015
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiFotoğraf Ana Sanat Dalı
DOÇ. OZAN BİLGİSEREN