Geri Dön

Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde Bektaşiler

Bektashis in Evliya Celebi's Seyahatname

  1. Tez No: 871555
  2. Yazar: CEM HAYAT
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SADULLAH GÜLTEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Tarih, Religion, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Alevi Bektaşi Kültürü Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 229

Özet

Çalışmamızda; Evliya Çelebi'nin XVII. yüzyılın yaklaşık 50 senelik bir kısmını çok geniş bir alanda gözlemleyip kayda geçirmesi suretiyle oluşturduğu Seyahatname adlı eserinde, Bektaşiliğin seyri ele alınmıştır. Bu dönemdeki Osmanlı Devleti-Bektaşi tarikatı ilişkileri irdelenerek bu ilişkilerin Evliya Çelebi'nin söylemlerine ne şekilde etki ettiği ortaya konmuştur. Bektaşilikle ilgili yazılı kaynakların oldukça az olduğu bir dönemde Evliya Çelebi Seyahatnamesi sayesinde 194 adet Bektaşi tekke, türbe ve ziyaretgâhın varlığı gün yüzüne çıkarılmış ayrıca Bektaşi dervişlerinin günlük yaşamından dini görüşlerine, geçim kaynaklarından görünüşlerine kadar birçok alanda detaylar paylaşılmıştır. Bunun dışında Hacı Bektaş-ı Veli başta olmak üzere Sarı Saltık Sultan, Karaca Ahmed Sultan, Akyazılı Sultan, Pir Dede Sultan, Abdal Musa gibi Bektaşiliğin diğer önemli şahsiyetlerinin Seyahatname'de yer alan hayatlarına ve yine birçok Bektaşi şeyhinin menkıbesine yer verilmiş aynı zamanda Osmanlı Devleti'nin yaptığı fetihlerde Bektaşilerin ne şekilde rol aldığı yine Seyahatname'deki menkıbelerle ortaya konmuştur. Bununla birlikte sözü edilen 194 adet tekke, türbe ve ziyaretgâhın günü-müze kadar geçirdiği süreçler ve günümüzdeki durumları gün yüzüne çıkarılmıştır.

Özet (Çeviri)

In our study; The work of Seyahatname which Evliya Celebi composed by observing and recording a period of approximately 50 years of the 17th century in a within wide scope was examined. The relations between the Ottoman Empire and the Bektashi sect in this period were revealed and it was presented how these relations affected Evliya Çelebi's discourses. In a period which written sources about Bektashism were quite scarce but thanks to Evliya Çelebi's Travelogue, the existence of 194 Bektashi lodges, tombs and place of pilgrimage was brought to light, and details were shared in many areas, from the daily life of Bektashi dervishes to their religious views, from their sour-ces of income to their appearance. Apart from this, the lives of other important figures of Bektashism, such as Haci Bektas-ı Veli, Sarı Saltık Sultan, Karaca Ahmed Sultan, Akyazılı Sultan, Pir Dede Sultan, Abdal Musa, and the legends of many Bektashi sheikhs were included and also the role of the Bektashis in the conquests of Ottoman State was presented by the anectodes in the Seyahatname. In addition, the processes that 194 lodges, tombs and shrines have gone through until today and their current situ-ation were brought to light in this study.

Benzer Tezler

  1. Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde peygamberlerle ilgili rivayetler

    The rumors from Evliya Celebi Seyahatnâme about the prophets

    SÜMEYYE ÇOBANOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    TarihBursa Uludağ Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ İHSAN KARATAŞ

  2. Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi'nde Türk Mûsikîsi ile alakalı bilgiler

    Information about Turkish Music Evliya Celebi's Seyahatname

    AYŞE ALTUNDAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    DinMarmara Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. NURİ ÖZCAN

  3. Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde kent imgeleri ve günümüz kent markası tasarımına etkisi

    City images in the Seyahatname (travel book) of Evliya Çelebi and their effects on today's city branding design

    SUNAY AKKAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Halk Bilimi (Folklor)Gazi Üniversitesi

    Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ÖCAL OĞUZ

  4. Evliya Çelebi Seyahatnâmesi'nde geçen yiyecek adları üzerine bir dil incelemesi

    A language study on the names of food in Evliya Çelebi's Seyahatname

    ADEM KARTAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Türk Dili ve EdebiyatıErciyes Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GALİP GÜNER

  5. Evliya Çelebi Seyahatnâmesi'nde Kafkaslar

    Caucasians in Evliya Celebi's Book of travels

    NUR KARTALCI POLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    TarihHacettepe Üniversitesi

    Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TUFAN GÜNDÜZ