Borderline kişilik özellikleri ile zayıflıktan ve yemeyi kısıtlamaktan beklentiler arasındaki ilişkide reddedilme duyarlılığının aracı rolü
The mediating role of rejection sensitivity in the relationship between borderline personality traits and expectations of thinness and eating restraint
- Tez No: 871738
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYDEH FARAJİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Araştırmada klinik olmayan yetişkin örneklemde borderline kişilik özellikleri ile zayıflıktan ve yemeyi kısıtlamaktan beklentiler arasındaki ilişkide reddedilme duyarlılığının aracı rolünün incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini 18-65 yaş arası 358'i (%82.5) kadın ve 76'sı (%17.5) erkek toplam 434 katılımcıdan oluşturmaktadır. veri toplama araçları olarak Katılımcı onay Formu, Sosyodemografik veri Formu, Borderline Kişilik Ölçeği (BKÖ), Zayıflıktan ve Yemeyi Kısıtlamaktan Beklentiler Ölçeği (ZYKBÖ) ve Yetişkin Reddedilme Duyarlılığı Ölçeği (YRDÖ) uygulanmıştır. Araştırma kapsamında Pearson Korelasyon ve aracı rol kullanılmıştır. Korelasyon analizi, borderline, yeme bozuklukları ve reddedilme duyarlılıkları arasında anlamlı bir ilişki olduğunu göstermiştir. Aracı değişkenler için yapılan analizlerde ― Process‖ makro 4.2 eklentisi kullanılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda borderline kişilik özellikleri ve reddedilme duyarlılığı değişkenlerinin birbiriyle anlamlı düzeyde ilişkiye sahip olduğu görülmüştür. Borderline kişilik özellikleri ve zayıflıktan ve yemeyi kısıtlamaktan beklentiler arasındaki ilişkide reddedilme duyarlılığının kısmi aracı rolü saptanmıştır. Borderline kişilik bozukluğunun dürtüsellik alt boyutu ile cinsiyet arasındaki ilişkide erkeklerin düzeyi kadınlara göre daha fazla olduğu gözlemlenmiştir. Duygulanımda kararsızlık, kendilik imgesi, intihar ve kendini yaralama davranışı alt ölçeklerine bakıldığında kadınlarda erkeklere göre daha fazla olduğu gözlemlenmiştir. Araştırmada dürtüsellik alt boyutu ile cinsiyet arasındaki ilişkide erkeklerin düzeyi kadınlara göre daha fazla olduğu gözlemlenmektedir. Borderline kişilik bozukluğunun terk edilme alt boyutu ile aylık gelir arasında anlamlı düzeyde pozitif ilişki bulunmuştur. Gelir düzeyi düştükçe terk edilme alt boyutunun düzeyi arttığı gözlemlenmektedir. Yaş arttıkça borderline kişilik bozukluğunun, dürtüsellik alt boyutu hariç azaldığı gözlemlenmektedir. Yaş ile dürtüsellik alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır. Ayrıca yaş arttıkça reddedilme duyarlılığı azalmaktadır ancak zayıflıktan ve yemeyi kısıtlamaktan beklentiler ile yaş arasında anlamlı bir ilişki bulunmadığı gözlemlenmektedir.
Özet (Çeviri)
The study investigates the mediating role of rejection sensitivity in the relationship between borderline personality traits and expectations of thinness and eating restriction in a non-clinical adult sample. The sample consists of a total of 434 participants, 358 (82.5%) women and 76 (17.5%) men, aged 18-65 years. Data collection tools included the Participant Consent Form, Sociodemographic Data Form, Borderline Personality Scale (BPS), Expectations of Thinness and Restricting Eating Scale (ETRES), and Adult Rejection Sensitivity Scale (ARSS). Pearson correlation and mediation analysis were utilized in the study. Correlation analysis indicated a significant relationship between borderline personality traits, eating disorders, and rejection sensitivity. The PROCESS macro 4.2 was used for mediation analysis. The study found a significant relationship between borderline personality traits and rejection sensitivity. Rejection sensitivity was found to partially mediate the relationship between borderline personality traits and expectations of thinness and eating restriction. It was observed that in the impulsivity subdimension of borderline personality disorder, men scored higher than women. In the subdimensions of affective instability, self-image, suicidal and self-harming behaviors, women scored higher than men. In the relationship between the impulsivity subdimension and gender, men scored higher than women. A significant positive relationship was found between the abandonment subdimension of borderline personality disorder and monthly income. As income decreases, the level of abandonment increases. It was observed that as age increases, the overall levels of borderline personality disorder decrease, except for the impulsivity subdimension. No significant relationship was found between age and the impulsivity subdimension. Additionally, as age increases, rejection sensitivity decreases, but no significant relationship was found between age and expectations of thinness and eating restriction.
Benzer Tezler
- Borderline kişilik özellikleri ile anneden algılanan narsisistik özellikler arasında mentalizasyonun aracı rolü
The mediating role of mentalization between borderline personality traits and perceived narcissistic traits from the mother
SUHA KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Gedik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURGÜL YAVUZER
- Borderline kişilik özellikleri ile harcama ve çevrimiçi alışveriş bağımlılığı arasında reddedilme duyarlılığının aracı rolü
The Mediating role of rejection sensitivity between borderline personality traits, spending and online shopping addiction
FATİMA AHMADOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYDEH FARAJİ
- Borderline kişilik özellikleri ile empati arasındaki ilişkide reddedilme duyarlılığının aracı rolünün incelenmesi
Investigating the mediating role of rejection sensitivity in the relationship between borderline personality traits and empathy
NACİYE SÖYLEMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ÖZGE ERBAY
- Borderline kişilik özellikleri ile romantik ilişki obsesyon ve kompulsiyonları ve reddedilme duyarlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Examination of the relationships between borderline personality traits, romantic relationship obsessions and compulsions, and rejection sensitivity
HAZAL TEZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYDEH FARAJI
- Borderline kişilik özellikleri ile duygu ifadelerini tanıma becerisi arasındaki ilişkide çocukluk çağı travmaları ve olumsuz kişiler arası deneyimlerin rolü
Borderline personality traits and the ability to recognize emotional expressions: The role ofchildhood trauma and negative interpersonal experiences
AHMET HAMDİ İMAMOĞLU
Doktora
Türkçe
2025
PsikolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILDIZ BİLGE