İspir Ayazma Mahallesi tarihsel kent dokusunun kentsel tasarım açısından değerlendirilmesi
Evaluation of the historical urban texture of İspir Ayazma Neighborhood in terms of urban design
- Tez No: 872419
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TUNA BATUHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Tarihi kent dokusu, kentsel koruma, kentsel tasarım, İspir Ayazma Mahallesi, The texture of the historical city, urban protection, urban design, Ispir Ayazma Neighborhood
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı Erzurum ili İspir ilçesinin tarihi merkezini oluşturan Ayazma Mahallesindeki tahrip olan kent dokusunun aslına uygun olarak onarılması ve geleceğe aktarılması konusunda kentsel tasarım önerileri geliştirmektir. Yöntem: Çalışma kapsamında öncelikle tarihi kent, kentsel koruma ve kentsel tasarım kavramlarını içeren literatür detaylı şekilde analiz edilmiştir. Elde edilen literatür bilgisinden yola çıkarak İspir kentinin tarihi kent dokusunu oluşturan Ayazma Mahallesinde arazi çalışmaları ve gözlemler yapılmıştır. Ayazma Mahallesi hakkında elde edilen veriler tablo, grafik, çizim ve resimler yardımıyla analiz edilmiş ve haritalara aktarılmıştır. Bulgular: Urartu, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı gibi dönemlerde yerleşim alanı olan İspir kenti kale ve çevresindeki kent dokusuyla bir bütünlük oluşturmaktadır. Yapılaşma baskıları sonucunda İspir kentinin tarihi merkezini oluşturan Ayazma Mahallesi tahrip olmuş ve tarihi doku ile uyumsuz yapılar ortaya çıkmıştır. Yapılan araştırmalar ve analizlerin sonucunda oluşturulan sentez çalışması ile Ayazma Mahallesinin tarihi kent dokusu koruma yöntemleri, ölçütleri ve yaklaşımları açısından değerlendirilmiş ve kentsel tasarım önerileri sunulmuştur. Çalışma sonucunda İspir Ayazma Mahallesinin kent dokusunun uyumsuz yeni yapılar ile tahrip olduğu ve tarihi yapıların bulunduğu yapı bölgelerinin ise bakımsızlıktan çöküntü bölgesi haline geldiği anlaşılmaktadır. İspir Ayazma Mahallesinde yaşayan insanların kent dokusunu koruması konusunda yeterli bilince sahip olmaması ve ekonomik olarak bir getirisi olmayan bu bölgenin zamanla terk edilmesi kent dokusunun korunmasının önündeki önemli birer engellerdir. Sonuç: İspir Ayazma Mahallesinde uyumsuz yeni yapıların kent dokusuna uygun olarak onarılması; sokak, meydan, park gibi kamusal açık alanların iyileştirilmesi; zanaat ve konaklama gibi ekonomik yatırımların desteklenmesi önerilmiştir. Bu araştırmanın, tarihi kent dokusunun kentsel tasarım kriterleri dikkate alınarak korunması konusunda Türkiye'de yapılacak bilimsel çalışmalara yön gösterici etkisinin olması umulmaktadır.
Özet (Çeviri)
Purpose: The goal of this study is to propose urban designs for the restoration and preservation of the historical center of the Ayazma Neighborhood in İspir/ Erzurum, according to its urban fabric, and take it to future. Method: Within the context of this study, literatural containing the concepts of historical city, urban conservation, and urban design is been analyzed in detail. Based on the literature knowledge obtained, field studies and observations have been conducted in the Ayazma Neighborhood, which constitutes the historical urban fabric of Ispir. The data obtained about the Ayazma Neighborhood has been analyzed and mapped with tables, charts, drawings, and pictures. Findings: The castle of Ispir, is a settlement since Urartu, Roman, Byzantine, Seljuk, and Ottoman periods, The castle is a whole with its surrounded area and creates an urban fabric. Construction around the Ayazma Neighborhood has caused damage on historical center of Ispir and and incompatible buildings around. With the synthesis study created as a result of the researches and analyses conducted, the historical urban texture of the Ayazma Neighborhood was evaluated in terms of preservation methods, criteria and approaches and urban design proposals have been presented. As a result of the study, it is understood that the urban fabric of İspir's Ayazma Neighborhood has been damaged by incompatible new structures, and the areas where historical structures are located have turned into depression zone. The fact that the people living in the Ispir Ayazma neighborhood do not have sufficient awareness about protecting the urban fabric, and the abandonment of this region, which does not have any economic returns are important obstacle to the preservation of the urban fabric. Results: It is proposed to repair incompatible new buildings in the Ispir Ayazma Neighborhood in accordance with the urban fabric; improving public open spaces such as streets, squares, parks; supporting economic investments such as crafts and accommodation. It is hoped this research will have a guiding effect on scientific studies to be conducted in Turkey regarding the preservation of the historical urban fabric, considering urban design criteria.
Benzer Tezler
- İspir(Erzurum) İlçesi'nde meyve ağaçlarında bulunan aphididae(homoptera)türleri ve bunların doğal düşmanları
Determination of aphid species (homoptera:aphididae)and their natural enemies on fruit trees in İspir district in Turkey
HALUK KEMAL NARMANLIOĞLU
- İspir-Karahan kömürünün kesikli bir akışkan yatakta kurutulması
Drying of a coal from İspir-Karahan in a batch fluidized bed
TURAN ÇALBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Kimya MühendisliğiAtatürk ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜRRİYET ERŞAHAN
- İspir İlçesinde elma bahçelerindeki verimsizlik nedenlerinin döllenme ve beslenme yönünden incelenmesi üzerine araştırmalar
Researches on the causes for low yield in apple orchards in İspir District of Erzurum
ELİF ERKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
ZiraatAtatürk ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHARREM GÜLERYÜZ