Abdominal bilgisayarlı tomografi incelemelerini kullanarak osteoporoz için fırsatçı tarama
Opportunistic screening for osteoporosis using abdominal computedtomography examinations
- Tez No: 872606
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ONUR BUĞDAYCI
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Radyoloji ve Nükleer Tıp, Radiology and Nuclear Medicine
- Anahtar Kelimeler: Osteoporoz, Fırsatçı Tarama, DEXA, Osteoporosis, Opportunistic Screening, DXA
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Radyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 68
Özet
Amaç: Çalışmamızda DEXA tetkikinden elde edilen değerler ile abdomen BT tetkikinden elde edilen sayısal değerler arasındaki korelasyonu değerlendirmeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: Hastanemizde Haziran 2021'den Haziran 2023'e kadar kontrastsız abdomen BT yanı sıra öncesi ya da sonrasındaki 1 ay içerisinde DEXA tetkiki yapılan hastaları belirlemek için dijital tıbbi kayıtlar geriye dönük olarak araştırılmıştır. Üç farklı BT ve iki farklı DEXA cihazı kullanılmıştır. Bu popülasyonda lomber vertebralardaki (L1-L4) trabeküler kemiklerin sagital düzlemlerdeki, sol femur baş, boyun ve intertrokanterik trabeküler kemiğin koronal düzlemlerdeki HU değerleri geriye dönük olarak ölçüldü. Her hasta için BT ile elde edilen HU değerleri, hastanın 1 ay içinde yapılan DEXA tetkikinden elde edilen aynı bölgedeki (lomber omurga, femur boynu veya toplam femur) KMD ve T skoru değerleri ile karşılaştırıldı. Kalibrasyon için kullanılacak olan ROI, L1-L3 düzeylerinden lümenin en belirgin olduğu seviyede IVK aksiyel kesitine yerleştirildi ve atenüasyon değerleri kaydedildi. Tüm seviyelerde elde edilen BT atenüasyon değerleri hastanın IVK'sından elde edilen değerlere bölünerek kalibre edildi. Değişkenlerin normal dağılıma uygunluğu histogram grafikleri ve Kolmogorov-Smirnov testi ile incelendi. Tanımlayıcı analizler sunulurken ortalama, standart sapma, ortanca ve minimum-maximum değerler kullanılmıştır. Ölçümsel verilerin birbirleri ile analizinde Pearson Korelasyon Testi'nden faydalanılmıştır. Bulgular: Çalışmamızda bütün değişkenler dahil edildiğinde DEXA'dan elde edilen KMD ve T skoru değerleri ile abdomen BT'den elde edilen HU değerleri arasında anlamlı bir korelasyon tespit edilmiştir. Her bir BT cihazındaki veriler ayrı ayrı incelendiğinde ise farklı seviyelerde korelasyonlar bulunmuştur. Femur total verilerinde ise bütün BT cihazlarında korelasyon olduğu görülmüştür. BT çekimi sırasında uygulanan kV değişkeninin DEXA ile olan korelasyonu belirgin şekilde etkilediği görülmüştür. İki BT cihazından kalibrasyon sonucu elde edilen değerler KMD ve T skorları ile yapılan korelasyonu farklı düzeylerde olumsuz yönde etkilemiştir. İki farklı DEXA cihazlarındaki veriler incelendiğinde Femur 1 boyun ve Femur total seviyesindeki KMD ve T skoru verilerinde her zaman korelasyon olduğu görülmüştür. Femur total ölçümleri BT, DEXA ya da cinsiyet farkından etkilenmeyen tek parametredir. Femur boyun düzeyindeki veriler tüm cihazlarda (BT ve DEXA) yaş ile ters yönlü korelasyon göstermektedir. Sonuç: BT ile yapılan dansite ölçümlerinde cihaz ve çekim parametrelerinden en az etkilenen ve dolayısıyla DEXA ile en yüksek korelasyon femur bölgesinde elde edilmiştir. Fırsatçı ölçümler için 120 kV ile elde olunan çekimler kullanılmalıdır.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim of our study was to evaluate the correlation between the values obtained from DEXA examination and the numerical values obtained from abdominal CT examination. Materials and Method: Digital medical records were retrospectively searched to identify patients who underwent non-contrast abdominal CT as well as DEXA examination within 1 month before or after each other, in our hospital, between June 2021 and June 2023. Three different CT scanners and two different DEXA devices were used. In this population, we retrospectively measured the HU values of the trabecular bones in the lumbar vertebrae (L1 L4) in the sagittal plane, and the left femoral head, neck and intertrochanteric trabecular bone in the coronal plane. For each patient, HU values obtained by CT were compared with BMD and T score values in the same region (lumbar spine, femoral neck or total femur) obtained from the patient's DEXA examination. We also normalized measurements with the density of the inferior vena cava (IVC) measured on the axial section at the level between L1-L3, where the lumen was most prominent, and attenuation values were recorded. CT attenuation values obtained at all levels were normalized by dividing them by the values obtained from the patient's IVC. The suitability of the variables to normal distribution was examined with histogram graphics and the Kolmogorov-Smirnov test. Mean, standard deviation, median and minimum-maximum values were used when presenting descriptive analyses. Pearson Correlation Test was used in the analysis of measurement data with each other. Results: A significant correlation was detected between BMD and T score values obtained from DEXA and HU values obtained from abdominal CT. When the data in each CT device was examined individually, correlations at different levels were found. The femur total data was correlated across all CT devices. The kV variable used during CT imaging significantly affected the correlation with DEXA and the highest correlation was seen at 120 kV. Normalized values obtained from two of the CT devices negatively affected the correlation with BMD and T scores at different levels. When comparing data from two different DEXA devices, there was always a correlation in the BMD and T score data at the Femur neck and Femur total levels. Femur total measurements were the only parameter not affected by CT, DEXA or gender difference. Data at the femoral neck level showed a negative correlation with age in all devices (CT and DEXA). Conclusion: The femur region was the least affected area by scanner and acquisition parameters and therefore had the highest correlation with DEXA measurements. For opportunistic screening, images obtained with 120 kV should be used.
Benzer Tezler
- Abdominal çok kesitli bilgisayarlı tomografide saptanan venöz varyasyonlar
The common venous variations in abdominal multislice computed tomography
NURİ HAVAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
Radyoloji ve Nükleer TıpBezm-i Alem Vakıf ÜniversitesiRadyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ACAR
- Pediatrik hastalarda yüksek pitch kullanılarak bilgisayarlı tomografi çekilmesinin radyasyon dozu üzerine etkisi
High pitch computed tomography effect on radiation dose in pediatric patients
ERAY ATLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
Radyoloji ve Nükleer TıpHacettepe ÜniversitesiRadyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERHAN AKPINAR
- Abdominal lenfomalarda radyolojik görüntüleme
Radiological imaging in abdominal lymphoma
SEVDA KOCAMAZ (ERTUĞRUL)
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2002
OnkolojiDicle ÜniversitesiRadyodiagnostik Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ASLAN BİLİCİ
- Canlı karaciğer vericilerine ait bilgisayarlı tomografi incelemelerinde manuel ve yarı-otomatik volumetri programlarının karşılaştırılması
Liver segmentation in living liver transplant donors: comparison of semiautomatic and manual methods
HAKKI ÇELİK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Radyoloji ve Nükleer TıpDokuz Eylül ÜniversitesiRadyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA OBUZ
- Çift kaynaklı çift enerjili abdominal bilgisayarlı tomografi ile elde edilen sanal ve gerçek kontrastsız görüntülerde atenüasyon değerlerinin karşılaştırılması
Comparison of attenuation values in true and virtual unenhanced images obtained with dual source dual energy abdominal computerized tomography
ALİ CAN YALÇIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Radyoloji ve Nükleer TıpGazi ÜniversitesiRadyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GONCA ERBAŞ