Aksaraylı Aşıkların şiirlerinde Anasır-ı Erbaanın bileşenleri: Su, hava, ateş ve toprak
Components of Anasir-i Erbaa in the poetry of minstrel from Aksaray: Water, air, fire and earth
- Tez No: 873143
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RABİA GÖKCEN KAYABAŞI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aksaray Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 268
Özet
Anasır-ı erbaa su, hava, ateş, toprak unsurlarını tanımlayan; insanoğlunun kendini tabiatla bütünleştirdiği, temel gereksinimlerini doğadan karşıladığı dört ana unsurdur. Bu unsurlar; tarih boyunca araştırmaya ve tartışmaya açık, varlıkbilimsel bir konu olmanın yanında halk edebiyatının da esas kavramlarındandır. Anadolu'da birçok âşığa ilham olan anasır-ı erbaa, bilim alanlarında farklı düşüncelere ulaştırmıştır. Anasır-ı erbaayı ilham edinen âşıklar ise halkın duygu ve düşüncelerini yansıtan, geleneğe uygun şiir söyleyebilen, karşılıklı atışma yapabilen, hikâye anlatabilen ve çoğunlukla icralarını saz eşliğinde gerçekleştiren sanatçılardır. Âşıkların bağlı olduğu gelenek olan âşıklık geleneği, uzun yıllar süren deneyimlerin etkisi ile biçimlenmiş, kendisine özgü icrası olup belli kuralları bulunmaktadır. Evliya Çelebi tarafından“Salihler Şehri”olarak adlandırılan ve İç Anadolu Bölgesi'nin merkezinde bulunan Aksaray, âşıklık geleneği açısından önem arz etmektedir. Aksaray'da âşıklar, gazete ve mektup yoluyla geleneği icra etmişlerdir. Bu çalışmaya şiirleri k haline getirilen“Sururi Başer, Bekir Coşkun, Murat Coşkun, İdris Baştuğ ve Osman Apaçık”adlı âşıklar konu olmuştur. Bu âşıkların şiirinde anasır-ı erbaa incelemesi yapılarak su, hava, ateş ve toprak unsurlarının âşıklık geleneğinde önemi vurgulanmıştır. Çalışmanın giriş bölümünde araştırmanın amacı, önemi, yöntemi, kapsamı ve sınırlılıkları anlatılmıştır. Birinci bölümde âlemi ve âdemi var ettiğine inanılan anasır-ı erbaa kavramı üzerinde detaylı bir şekilde durulmuştur. İkinci bölümde ise Aksaray ilinin âşıklık geleneği temsilcileri âşıklara değinerek şiirlerinde anasır-ı erbaa incelemesi yapılmıştır. Sonuç bölümünde ise konu geniş bir çerçevede ele alınarak çalışma sonunda ulaşılan düşüncelere yer verilmiştir. Çalışma uzun bir kaynakça ile sonlandırılmıştır.
Özet (Çeviri)
Anasır-ı erbaa defines the elements of water, air, fire and earth; these are the four main elements though which human beings integrate themselves with nature and meet their basic needs from nature. These elements; in addition to being an ontological subject open to research and discussion throughout history, it is also one of the main concepts of folk literature. Anasır-ı erbaa, which inspired many minstrel in Anatolia, led to different ideas in science. Minstrels who are inspired by anasır-ı erbaa are artists who reflect the feelings and thoughts of the people, can sing poetry in accordance with tradition, can make call-and-respond duets, tell stories, and often perform their performances accompanied by saz. The tradition of minstrelsy, which is the tradition that minstrels adhere to, has been shaped by the influence of many years of experience, has its own performance and has certain rules. Aksaray, which was called the“City of the Righteous”by Evliya Çelebi because it is located in the center of the Central Anatolia region, is important in terms of the tradition of minstrelsy. Minstrels performed the tradition through newspapers and letters in Aksaray. The subjects of this study were the minstrels named“Sururi Başer, Bekir Coşkun, Murat Coşkun, İdris Baştuğ and Osman Apaçık”, whose poems were turned into works. Anasır-ı erbaa was examined in the poetry of these minstrels and the importance of the elements of water, air, fire and earth in the minstrel tradition was emphasized. In the introduction part of the study, the purpose, importance, method, scope and limitations of the research were explained. In the first part, the concept of anasır-ı erbaa which was believed to create the universe and human was discussed in detail. In the second part, the minstrels, who are the representatives of the minstrel tradition of Aksaray province, were mentioned and the elements of anasır-ı erbaa in their poems were examined.In the conclusion section, the subject is discussed in a broad framework and the thoughts reached at the end of the study are included.The study is concluded with a long bibliography.
Benzer Tezler
- Çin kazı (Anser cygnoides) sindirim sisteminin histolojik ve taramalı elektron mikroskobik yöntemle incelenmesi
Histological and scanning electron microscopic investigation of the digestive system of the Chinese goose (Anser cygnoides)
TOLGAHAN DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
AnatomiAksaray ÜniversitesiVeterinerlik Anatomisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE YAREN KULOĞLU
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH MEHMET GÜR
- Aksaray ilinde tıbbi atık yönetiminin incelenmesi
Investigation of medical waste management in Aksaray province
ECE TEMEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Çevre MühendisliğiAksaray ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN ÇELEBİ
- Katı atıkların biodrying (biyo-kurutma) yöntemiyle hacimlerinin azaltılması
Solid waste volume reduction by biodrying (bio-drying) method
ŞEVKET TULUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Çevre MühendisliğiAksaray ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. MELAYİB BİLGİN
- Evsel katı atıkların biyometanizasyon yöntemi kullanılarak değerlendirilmesi
Assessment of domestic solid waste using biometanization method
DİLEK KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çevre MühendisliğiAksaray ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELAYİB BİLGİN
- Evsel katı atıkların toplanması, taşınması ve depolanması hususunda yapılan maliyet analizi
Cost analysis of collection, transportation and storage of domestic solid wastes
MUSTAFA ÇAĞRI KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre MühendisliğiAksaray ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELAYİB BİLGİN