Yetişkin bireylerde çocukluk çağı travması, bilişsel esneklik ve empati düzeyi arasındaki ilişkinin nörobilim bağlamında incelenmesi
An examination of the relationship between childhood trauma, cognitive flexibility and empathy level in adults in the context of neuroscience
- Tez No: 873503
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA TURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Nöroloji, Psikoloji, Neurology, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Travma, Çocukluk Çağı Travması, Bilişsel Esneklik, Empati, Nörobilim, Trauma, Childhood Trauma, Cognitive Flexibility, Empathy, Neuroscience
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Nörobilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Nörobilim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Çocukluk çağı travması, erken yaşlarda yaşanan ve bazen de bireyin beyin gelişimini etkileyerek duygusal, sosyal, fiziksel ve bilişsel işlevler üzerinde kalıcı hasarlar bırakabilen derin, zorlayıcı ve stresli deneyimleri kapsar. Bilişsel esneklik, zorluklara uyum sağlayıp problemlere çözüm bulma yetisini ifade ederken; empati ise başkalarının duygu ve düşüncelerini anlayıp onlarla duygusal bağ kurma becerisidir. Bu araştırmada; 18-60 yaş arası yetişkin bireylerde çocukluk çağı travmaları, bilişsel esneklik ve empati düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi ve nörobilimsel bir perspektiften değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca araştırmada cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, sosyoekonomik durum, katılımcının psikolojik destek alıp almadığı gibi değişkenlere göre değişiklik olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini 18-60 yaş aralığındaki 466 yetişkin birey (334 kadın, 132 erkek) oluşturmaktadır. Araştırmada veriler, Demografik Bilgi Formu, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği, Bilişsel Esneklik Envanteri ve Bilişsel ve Duygulanımsal Empati Ölçekleri ile ilişkisel tarama modeli kullanılarak değerlendirilmiştir. Verilerin istatistik analizleri SPSS 25.0 programı kullanılarak yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre bilişsel esneklik ile bilişsel ve duygulanımsal empati arasında pozitif anlamlı bir ilişki, çocukluk çağı travmaları ile bilişsel esneklik arasında negatif anlamlı bir ilişki, çocukluk çağı travmaları ile bilişsel ve duygulanımsal empati arasında anlamlı bir ilişki bulunmamış olsa da, empatinin alt boyutları ve çocukluk çağı travmaları arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Araştırmanın sonucuna göre çocukluk dönemi travmalarının türüne ve yoğunluğuna bağlı olarak bilişsel esneklik ve empati düzeylerinde, ayrıca bilişsel esneklik ve empati düzeyleri arasındaki ilişkide anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, sosyo-demografik faktörlerin bu ilişkiler üzerindeki etkileri de detaylı bir şekilde incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Childhood trauma encompasses profound, challenging and stressful experiences at an early age that can leave lasting damage to emotional, social, physical and cognitive functioning, sometimes affecting the individual's brain development. Cognitive flexibility refers to the ability to adapt to difficulties and find solutions to problems, while empathy is the ability to understand the feelings and thoughts of others and establish an emotional connection with them. In this study, it was aimed to examine the relationship between childhood traumas, cognitive flexibility and empathy levels in adults aged 18-60 years and to evaluate them from a neuroscientific perspective. In addition, it was examined whether there were any differences according to variables such as gender, age, marital status, educational status, socioeconomic status, and whether the participant received psychological support. The sample of the study consisted of 466 adult individuals (334 females, 132 males) between the ages of 18-60. The data were evaluated using the relational screening model with the Demographic Information Form, Childhood Traumas Scale, Cognitive Flexibility Inventory and Cognitive and Affective Empathy Scales. Statistical analysis of the data was performed using SPSS 25.0 program. According to the findings of the study, although a positive significant relationship was found between cognitive flexibility and cognitive and affective empathy, a negative significant relationship was found between childhood traumas and cognitive flexibility, and no significant relationship was found between childhood traumas and cognitive and affective empathy, significant relationships were found between the sub-dimensions of empathy and childhood traumas. According to the results of the study, it was determined that there were significant differences in cognitive flexibility and empathy levels depending on the type and intensity of childhood traumas, as well as in the relationship between cognitive flexibility and empathy levels. In addition, the effects of socio-demographic factors on these relationships were also examined in detail.
Benzer Tezler
- Yetişkinlerde intihar olasılığında çocukluk çağı ruhsal travmaları, psikolojik sağlamlık ve bilişsel esnekliğin rolü
The role of childhood psychological traumas, psychological resilience and cognitive flexibility in suicide probability in adults
DERYA GÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURSEL TOPKAYA
- Genç yetişkin bireylerde çocukluk çağı travmalarının bilişsel şemalar ve duygusal şemalar ile ilişkilerinin incelenmesi
Investigation of relationships between childhood traumas with cognitive schemas and emotional schemas in young adults
HÜLYA TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MİNE ELAGÖZ YÜKSEL
- Çocukluk çağı travmalarının yaşam doyumu üzerindeki etkisinde duygu düzenleme becerilerinin aracı rolü
The mediation of emotion regulation skills in the effect of childhood traumas on life satisfaction
REYHANA SEYİDOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiBeykent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN EBADİ
- Yetişkin erkek bireylerde kuşaklararası travma geçişi: Adli psikotravmatolojik bir değerlendirme
Intergenerational transmission of trauma in adult male individuals: A forensic psychotramatological evaluation
HAKAN KARAMAN
Doktora
Türkçe
2023
Adli Tıpİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDİNÇ ÖZTÜRK
- Çocukluk çağı travmaları olan ve olmayan yetişkin bireylerin romantik kıskançlık ve saldırganlık düzeylerinin karşılaştırılmalı olarak incelenmesi
The comparative analysis of the levels of romantic jealousy and aggression of the individuals with childhood traumas and without childhood traumas
GÜLESİN KÖŞŞEKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAHRAMAN GÜLER