الطقوس والعبادات في الديانة الميثرائية والزرادشتية والصابئة المندائية وأثرها على المجتمع في شمال العراق(دراسة تحليلية مقارنة)
Mitraizm, Zerdüştîlik ve Sâbiîlik inançlarının ibadet ve ritüelleri ile Kuzey Irak toplumu üzerindeki etkisi: Karşılaştırmalı analitik bir çalışma / Rituals and worship in Mithraism, Zoroastrianism, and Sabian-mandaeanism and its impact on society in Northern Iraq (Comparitive analytical study)
- Tez No: 873548
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHTERHAN FURKANİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Arapça
- Üniversite: Aksaray Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Dinler Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Mitraizm, Zerdüştlük ve Sâbiîlik, doğu kökenli dinler olarak kabul edilir. Bu dinlerin ortak noktası, tebliğ dini olmamalarıdır. Mitraizm ve Zerdüştlük, doğu kökenlidir (Hint-Fars). Zerdüştlük ortaya çıktıktan sonra Mitraizm zayıflasa da Fars krallarının dini hoşgörü politikaları sayesinde etkisi tamamen ortadan kalkmamıştır. Mitra, Fars topraklarında bazen takipeden, bazen de takip edilen bir tanrı olarak karşımıza çıkar. Fakat Fars topraklarını ele geçiren Roma ve Yunan askerlerinin Mitraizm'i benimseyip ülkelerine dönüşlerinde onu yaymalarıyla birlikte Mitra, önemli bir tanrı haline gelmiştir. Roma ve Yunan topraklarında Hristiyanlığın ortaya çıkışına kadar Mitraizm, hâkim din olarak kalmış, Hristiyanlığın yayılmasıyla birlikte etkisi azalmış ve zamanla ortadan kalkmıştır. Hristiyanlığın Mitraizm'i ortadan kaldırmasına rağmen Mitraizm hem Hristiyanlık hem de diğer dinler üzerinde kalıcı bir etki bırakmıştır. Bu çalışmada evrende birbirleriyle mücadele eden iki güç olduğuna inan Zerdüştlük dini de ele alınmıştır. Bu iki güç, iyilik tanrısı Ahura Mazda ile kötülük tanrısı Ehrimen'dir. Zerdüştlüğün kurucusu olan Zerdüşt, halk arasında yaygın olan Mitraizm'in ritüellerine karşı mücadele etmiştir. Ancak Zerdüşt'ün ölümünden sonra Mitraizm yeniden canlanmıştır. Zerdüştlük başka inançları etkilediği gibi kendisi de bazı inançlardan etkilemiştir. Araştırmada son zamanlarda Zerdüştlüğün Kuzey Irak'ta yayılması ve bu yayılmanın bölgeyi nasıl etkilediği de ele alınmıştır. Zerdüştlüğün etkisiyle bazı zayıf iradeli kişilerin İslam dininden ayrılarak Zerdüştlüğe geçiş yaptığı belirtilmiştir. Araştırmada Sabiîlik dini de ele alınarak, bu dinin tevhid inancına sahip olmakla birlikte yönetiminde Tanrı'ya ortak koştukları belirtilmiştir. Sabiîliğin kökenleri Filistin'e dayanır ve Bizans İmparatorluğu'nun Hristiyanlığı resmi din olarak kabul edip Sabiîlere zulmetmesi sonucunda takipçileri Irak'a yerleşmiştir. Araştırmada ayrıca Sabiîlik dininin diğer dinlerden nasıl etkilendiği ve Kuzey Irak toplumu üzerinde nasıl bir etkisi olduğu da ele alınmıştır. Araştırmada bahsi geçen dinler arasında mukayese yapılmış ve bu dinlerin bazı ritüellerde ortak iken bazılarında da farklılık gösterdiği sonucuna varılmıştır. Nitekim Mitraizm, oruç ve zekât gibi bazı ibadetlerin olmamasıyla Sabiîlik ve Zerdüştlük'ten ayrılır. Mitraizm gezegenleri, burçları ve pazar gününü kutsal sayma, dört yönü ve bunlar üzerindeki hakimiyeti temsil eden haç işaretini kullanma ve türleri farklı olsa da vaftiz töreni konusunda Sabiîlikle ortaktır. Mitraizm, Homa şarabı ritüeli, boğa kurban etme, Nevruz kutlama, güneşe saygı ve doğu kökenli (Hint-Fars) olma konusunda Zerdüştlük ile ortaktır. Hac ibadetinin olmaması ve ekmek ritüeli (her dinde farklı şekilde uygulanır) üç dinin ortak noktasıdır.
Özet (Çeviri)
Mithraism, Zoroastrianism, and Sabian-Mandaean religion are considered Eastern religions, and their common denominator is that they are non-missionary religions. Mithraism and Zoroastrianism are of Eastern (Indo-Persian) origin. Mithraism weakened after the coming of Zoroastrianism, but its impact was not completely erased. As a result of the religious tolerance enjoyed by the kings of Persia, Mithras in Persia sometimes we see him as a follower and at other times we see him as a leader, but he became a major god in the countries of Rome and Greece after their soldiers who entered Persia embraced Mithraism and transferred it to their countries upon their return, and Mithraism remained the approved religion in both Rome and Greece until Christianity came and eliminated them. The Mithraism, although Christianity eliminated them, left a clear impact on them and on other religions. The research also dealt with the Zoroastrian religion and summarized that it believes that there are two forces in the universe that struggle with each other. The force of good, which is represented by Ahromazda, and the force of evil, which is represented by Ahriman. And that it came at the hands of Zoroaster, who fought the Mithraic rituals that were widespread among his people, but they returned after his death. Zoroastrianism influenced other religions just as it Influenced by other religions. The research also addressed the recent spread of Zoroastrianism in northern Iraq and its impact on it through some people (weak-minded) leaving the religion of Islam and entering Zoroastrianism. The research also dealt with the Sabian-Mandaean religion and summarized that it is a religion that believes in the oneness of God, but it shares in His divinity. Its origins go back to Palestine and it settled in Iraq after its followers were subjected to persecution by the Byzantine authority, which made Christianity its official religion. The research also dealt with its influence on other religions, and its Influence on society in northern Iraq. The research also made a comparison between religions and concluded that the religions share some rituals and differ in other rituals. Mithraism differs from the two religions in that it is devoid of some acts of worship such as fasting, which is found among the Mandaean Sabians, and zakat, which is found among the Sabians and Zoroastrianism. It shares with the Mandaic Sabians the sanctification of the planets and constellations, the sanctification of Sunday, and the presence of the crusader (+) sign. As an expression of the four directions, controlling them, and the ritual of baptism, even though the Sabians differed from them in the multiplicity of types of baptism. Mithraism agrees with Zoroastrianism with the ritual of drinking huma, slaughtering the bull, the feast of Nowruz, the sanctification of the sun, and the origin (Indo-Persian). They all agree in that they are devoid of the ritual of Hajj and the presence of a loaf of bread ritual, although the use of each of them differs.
Benzer Tezler
- أحكام حج المرأة ومقاصدها في الفقه الإسلامي
İslâm hukukunda kadının haccıyla ilgili hükümler ve gâyeleri
GHEED FAROOQ JASIM
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL YILMAZ
- العـرف ومدى تأثيره في بعض الأحكام الشرعية المعاصرة
Örf ve onun çağdaş hukuk hükümlerine etkisi / Tradition and its effects on contemporary legal provisions
GHANIM MASHAAN JIHAD ALOBAIDI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO
- الحـرية االقتصـاديـــةومدى سلطان الدولة في تقييدهافي الشريعة اإلسالمية
Başlık çevirisi yok
MOHAMMED JOUNEID ALDEIRSHAWY
- القواعد البدرية في عقائد البرية تحقيق ودراسة
Muhyiddin Ömer b. Hıdır el-İsfahânî'nin 'el-Kavâ'idü'l-Bedriyye fi 'Akâidi'l-Beriyye' isimli eserinin tahkik ve değerlendirilmesi'
USAME ALI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULNASIR SÜT
