Attilâ İlhan'ın Beş Romanında söz varlığı
Vocabulary in Attilâ İlhan's Five Novels
- Tez No: 873799
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NECMİ AKYALÇIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1654
Özet
Dil, insanların birbiriyle iletişim kurmasını sağlayan, toplumsal anlaşma ve düzeni oluşturan önemli bir ögedir. Dil, uzun yıllar boyunca kuşaktan kuşağa kültürün aktarılmasını sağlamıştır. Bu bağlamda, sözcükler ve bu sözcüklere verilen anlamlar dilin iletişim aracı olarak kullanılmasını sağlamaktadır. Uzun yıllar boyunca, dilin anlam hazinesinin artmasıyla birlikte sözcükler de yeni anlamlar kazanır. Sözcükler, tek başına bir anlam ifade edebilirken bir araya geldiklerinde de anlamın zenginleşmesine katkı sağlamaktadır. Dilin, eski zamanlardan bu yana gelişim içerisinde olduğu bir gerçektir. Bu gelişim sürecinde, o dili kullanan şair ve yazarlar da dilin gelişimine katkı sunmaktadır. Bir yazar veya şairin eserlerinde kullandığı söz varlığı, onun kültürü, yaşayışı, dili kullanma yeteneği ve sözcük hazinesi hakkında bilgi vermektedir. Türkçenin geniş söz varlığı; atasözü, deyim, ikileme, kalıp söz, argo, terim, yerel kullanımlar vb. yapılardan oluşmaktadır. Bu yapılar, toplumsal yaşamı, kültürü, duygu ve düşünceleri yansıtır. Türk dilinin önemli yazarlarından biri olan Attilâ İlhan, Maviciler Topluluğu'nun önemli isimlerinden biridir. Entelektüel çalışmaları ve pek çok türde yazdığı eserleriyle Türk edebiyatına ve düşünce dünyasına önemli katkılar sunmuştur. Bu çalışmada, Attilâ İlhan'ın beş romanında söz varlığı incelenmiştir. Bu söz varlığının içerisinde yer alan; atasözü, deyim, ikileme, argo, terim, yerel kullanımlar ve kalıp sözler tarama yöntemiyle saptanmıştır. Bu ögeler, sayfa numaraları belirtilerek tanıklarıyla birlikte verilmiş ve anlam gruplarına ayrılmıştır. Bu ögelerin temel anlamının dışında bağlamına göre farklı anlam taşıyan yapılar, örnekleriyle birlikte verilmiştir. Tüm örneklerin içerisinde yer alan söz varlıklarının açıklamaları yapılmış ve alfabetik olarak sıralanmıştır. Bu doğrultuda İlhan'ın söz konusu olan romanlarında Türkçenin söz varlığını ne ölçüde ve hangi doğrultuda kullandığı ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
Language is an important element that enables people to communicate with each other and creates social agreement and order. Language has enabled the transmission of culture from generation to generation for many years. In this context, words and the meanings given to these words enable the use of language as a means of communication. Over many years, as the meaning of the language increases, words also gain new meanings. While words can express a meaning alone, they also contribute to the enrichment of the meaning when they come together. It is a fact that language has been developing since ancient times. In this development process, poets and writers who use that language also contribute to the development of the language. The vocabulary used by an author or poet in his works provides information about his culture, lifestyle, ability to use language and vocabulary. The extensive vocabulary of Turkish consists of proverbs, idioms, reduplications, formulaic expressions, slang, terms, local uses and similar structures. These structures reflect social life, culture, emotions and thoughts. Attilâ İlhan, one of the important writers of the Turkish language, is one of the important names of the Community of Maviciler. He made significant contributions to Turkish literature and the world of thought with his intellectual studies and works in many genres. In this study, the vocabulary in Attilâ İlhan's five novels was examined. Included in this vocabulary; proverbs, idioms, reduplications, slang, terms, local uses, and formulaic expressions were determined by the review method. These elements are given with their witnesses by indicating page numbers and are divided into semantic groups. Apart from the basic meaning of these elements, structures that have different meanings depending on their context are given with their examples. Explanations of the vocabulary items in all the examples have been made and listed alphabetically. In this respect, it has been revealed to what extent and in what direction İlhan uses Turkish vocabulary in his novels.
Benzer Tezler
- Attilâ İlhan'ın Bıçağın Ucu adlı romanının dil incelemesi
A Stylistic Analysis of the Novel Bıçağın Ucu by Attilâ İlhan
CENGİZ DEMİR
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKocaeli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN RÜŞTÜ KARABEYOĞLU
- Tip ve söylem açısından Kemalist ideolojinin cumhuriyet dönemi Türk romanına yansıması
Reflection of Kemalist ideology in the Turkish novel of the republican era in terms of type and discourse
LATİF AKKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıOrdu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SALİH OKUMUŞ
- Attilâ İlhan'ın şiirlerinden mekân
Representation of space in the poems of Atillâ İlhan
GÜL SOYDAN KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. GONCA GÖKALP ALPASLAN
- Attilâ İlhan'ın romanları ve şiirlerinde hapishane ve tutukluluk teması
The concept of prison and imprisonment in the novels and poems of Attila İlhan
MERVE AKINCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAKUP ÇELİK
- Attila İlhan'ın şiirlerinde ontolojik metaforlar
Ontological metaphors in Attila İlhan's poems
ESRA YEŞİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıHitit ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EROL KUYMA