Siber zorbalık rolleri ile internet bağımlılığı ve siber zorbalık duyarlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between cyberbullying roles and internet addiction / cyberbullying sensitivity
- Tez No: 874500
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SELDA MERCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Adli Tıp, Forensic Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Adli Tıp ve Adli Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 350
Özet
Günümüzde bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı oldukça artmıştır. Meydana gelen teknolojik gelişmeler ve artan internet kullanımının olumlu tarafları olduğu kadar olumsuz tarafları da mevcuttur. Siber zorbalık, bilgi ve iletişim teknolojileri araçlarını kullanarak bireylere veya gruplara karşı kasıtlı ve tekrarlı bir şekilde tehdit, hakaret, küfür veya taciz içeren kötü niyetli ve zarar veren davranışlar olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada amaçlandığı gibi siber zorbalık rolleri ile internet bağımlılığı ve siber zorbalık duyarlılığı arasındaki ilişki incelenmiştir. 24 Ocak 2023 tarihinde başlayan veri toplama süreci 20 Mayıs 2023 tarihinde sona ermiştir ve Bilgilendirilmiş Onam Formu, Kişisel Bilgi Formu, Siber Zorbalık Üçgeni Ölçeği (Özdemir ve Bektaş, 2021), Young İnternet Bağımlılığı Testi – Kısa Formu (Kutlu, Savcı, Demir ve Aysan, 2016) ve Siber Zorbalığa İlişkin Duyarlılık Ölçeği'nden (Tanrıkulu, Kınay ve Arıcak, 2013) oluşan veri toplama araçları katılımcılara internet üzerinden ulaştırılmıştır. Çalışmanın örneklemini 18-74 yaş aralığındaki internet kullanıcısı 508 birey oluşturmaktadır. Siber Zorbalık Üçgeni Ölçeği kullanılarak yapılan analizler sonucunda katılımcıların %58,7'sinin siber zorbalığa karışmadığı görülmektedir. Bu siber zorbalık rolünü %18,1 ile siber seyirci takip ederken en az görülen siber zorbalık rolü %0,4 ile siber mağdur-zorbadır. Siber seyirci, siber mağdur-seyirci, siber zorba-seyirci ve siber mağdur-zorba-seyirciler siber zorbalığa şahit olduktan sonra hiçbir şey yapmayıp görmezden geldikleri belirtmişlerdir. Katılımcıların medeni durumları ve eğitim durumları ile siber mağduriyet, siber zorbalık, siber seyirci olma durumu, internet bağımlılığı ve siber zorbalık duyarlılığı arasında anlamlı bir ilişki vardır. Kadınlar erkeklere kıyasla daha az siber zorba, daha fazla internet bağımlısı ve daha fazla siber zorbalığa karşı duyarlıyken; cinsiyet ile siber mağduriyet ve siber seyirci olma durumu arasında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır. Katılımcıların yaşları, çalışma durumları ve günlük internet kullanım süreleri ile siber mağduriyet, siber zorbalık, siber seyirci olma durumu ve internet bağımlılığı arasında anlamlı bir ilişki varken yaş, çalışma durumu ve günlük internet kullanım süresi ile siber zorbalık duyarlılığı arasında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır. Katılımcıların aylık gelirleri ile siber zorbalık, siber seyirci olma durumu ve internet bağımlılığı arasında anlamlı bir ilişki varken aylık gelir ile siber mağduriyet ve siber zorbalık duyarlılığı arasında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır. Katılımcıların kiminle yaşadıkları ile siber mağduriyet, siber seyirci olma durumu ve internet bağımlılığı arasında anlamlı bir ilişki varken kiminle yaşadıkları ile siber zorbalık ve siber zorbalık duyarlılığı arasında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır. Sosyal medya hesapları kendi adına olan katılımcılar hem kendi adına hem anonim hesapları olan katılımcılara kıyasla daha az siber mağdur, siber zorba, siber seyirci ve internet bağımlısıdır. İnternette kendisini başkası gibi tanıtan katılımcılar tanıtmayan katılımcılara kıyasla daha fazla siber mağdur, siber zorba, siber seyirci ve internet bağımlısıyken; daha az siber zorbalığa karşı duyarlıdır. Daha önceden siber zorbalık kavramını duyan katılımcılar duymayan katılımcılara kıyasla daha fazla siber mağdur, siber zorba, siber seyirci, internet bağımlısı ve siber zorbalığa karşı duyarlıdır. Elde edilen bulgulara göre siber mağduriyet ile internet bağımlılığı arasında orta düzeyde pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılırken siber mağduriyet ve siber zorbalık duyarlılığı arasında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır; siber zorbalık ile internet bağımlılığı arasında zayıf düzeyde pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılırken siber zorbalık ile siber zorbalık duyarlılığı arasında zayıf düzeyde negatif ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır; siber seyirci olma durumu ile internet bağımlılığı arasında zayıf düzeyde pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılırken siber seyirci olma durumu ile siber zorbalık duyarlılığı arasında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır; internet bağımlılığı ile siber zorbalık duyarlılığı arasında ise zayıf düzeyde pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca siber mağduriyet ile siber zorbalık arasında; siber mağduriyet ile siber seyirci olma durumu arasında; siber zorbalık ile siber seyirci olma durumu arasında orta düzeyde pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Küresel bir sağlık problemine dönüşen siber zorbalık konusunda yapılacak olan çalışmalarda belirli bir örneklem grubu yerine bu çalışmada olduğu gibi geniş örneklem gruplarıyla çalışılması önerilmektedir. Siber zorbalık ve internet bağımlılığı konularında ailelerin, okulların, öğretmenlerin ve toplumun bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi bu sorunlarla baş etme açısından oldukça önem taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
In today's world, the use of information and communication technologies has significantly increased. Alongside the positive aspects of technological advancements and increased internet usage, there are also negative aspects. Cyberbullying is defined as malicious and harmful behavior that involves intentional and repetitive threats, insults, profanity, or harassment towards individuals or groups using information and communication technology tools. In this study, the relationship between cyberbullying roles, internet addiction, and cyberbullying sensitivity was examined as intended. The data collection process, which began on January 24, 2023, ended on May 20, 2023, and data collection tools including the Informed Consent Form, Personal Information Form, Cyberbullying Triangle Scale (Özdemir and Bektaş, 2021), Young Internet Addiction Test - Short Form (Kutlu, Savcı, Demir and Aysan, 2016), and Cyberbullying Sensitivity Scale (Tanrıkulu, Kınay and Arıcak, 2013), were delivered to participants via the internet. The sample of the study consists of 508 individuals aged between 18 and 74 who are internet users. Analyses conducted using the Cyberbullying Triangle Scale reveal that 58.7% of the participants did not engage in cyberbullying. Following this, 18.1% identified as cyber bystanders, while the least common cyberbullying role observed was that of the cyber victim-bully, accounting for only 0.4%. Participants who identified as cyber bystanders, cyber victim-bystanders, cyber bullies-bystanders, and cyber victim-bullies-bystanders indicated that they witnessed cyberbullying but chose to do nothing and ignored it. Participants' marital and educational statuses are significantly associated with cyber victimization, cyberbullying, cyber bystander behavior, internet addiction, and cyberbullying sensitivity. In comparison to men, women tend to exhibit less cyberbullying behavior, more internet addiction, and greater sensitivity to cyberbullying. However, there is no significant difference between gender and cyber victimization or cyber bystander behavior. Regarding participants' ages, employment statuses, and daily internet usage durations, there is a significant relationship with cyber victimization, cyberbullying, cyber bystander behavior, and internet addiction, while there is no significant difference between age, employment status, and daily internet usage duration and cyberbullying sensitivity. Participants' monthly incomes are significantly related to cyberbullying, cyber bystander behavior, and internet addiction, while there is no significant difference between monthly income and cyber victimization or cyberbullying sensitivity. Furthermore, participants' living arrangements are significantly associated with cyber victimization, cyber bystander behavior, and internet addiction, while there is no significant difference between living arrangements and cyberbullying or cyberbullying sensitivity. Participants who have social media accounts in their own names are less likely to experience cyber victimization, engage in cyberbullying, act as cyber bystanders, or exhibit internet addiction compared to those with anonymous accounts. Conversely, participants who portray themselves differently online experience more cyber victimization, engage in cyberbullying, act as cyber bystanders, and exhibit internet addiction, but they are less sensitive to cyberbullying. Moreover, participants who were previously familiar with the concept of cyberbullying exhibit more cyber victimization, cyberbullying, cyber bystander behavior, internet addiction, and sensitivity to cyberbullying compared to those who were not familiar with it. According to the findings, there is a moderate level of positive and significant relationship between cyber victimization and internet addiction, while there is no significant difference between cyber victimization and sensitivity to cyberbullying. It is concluded that there is a weak level of positive and significant relationship between cyberbullying and internet addiction, whereas there is a weak level of negative and significant relationship between cyberbullying and sensitivity to cyberbullying. Furthermore, there is a weak level of positive and significant relationship between cyber bystander behavior and internet addiction, while there is no significant difference between cyber bystander behavior and sensitivity to cyberbullying. Additionally, there is a weak level of positive and significant relationship between internet addiction and sensitivity to cyberbullying. Moreover, a moderate level of positive and significant relationship is found between cyber victimization and cyberbullying, between cyber victimization and cyber bystander behavior, and between cyberbullying and cyber bystander behavior. In studies addressing cyberbullying, which has become a global health issue, it is recommended to work with broad sample groups similar to the one used in this study rather than specific sample groups. It is crucial for families, schools, teachers, and society to be informed and educated about cyberbullying and internet addiction in order to effectively deal with these issues.
Benzer Tezler
- Ortaöğretim öğrencilerinin siber zorbalık ile siber dedikodu düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationships between cyberbullying and cybergossip levels of secondary school students
ASLI ARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FUAD BAKİOĞLU
- Ön ergenlik döneminde algılanan anababalık, algılanan sosyal yetkinlik ile siber zorbalık arasındaki ilişki
The relationship between perceived parentity, perceived social competencies and cyber bullying in pre-adolescence period
GÖZDE BAŞKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESLİHAN GÜNEY KARAMAN
- Ergenlik döneminde siber zorbalık ile ilişkili bilişsel, duygusal ve sosyal faktörlerin boylamsal olarak incelenmesi
A longitudinal study of cognitive, emotional, and social factors related to cyberbullying in adolescence
BURAK AKDENİZ
- Siber zorbalık rollerinin kişisel sosyal sorumluluk atıfları bağlamında incelenmesi: Ünlüler üzerine bir araştırma
Investigation of cyber bullying roles in the context of personal social responsibility citations: A research on celebrities
MELİKE SARAÇAYDIN DUYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halkla İlişkilerİstanbul Ticaret ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Reklamcılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLAL ÖZDEN ÖZDEMİR ÇAKIR
- Ergenlerde sosyal beceri, ahlaki çözülme ve siber zorbalık davranışlarına ilişkin bir model önerisi
A model proposal regarding social skills, moral disengagement and cyberbullying behaviors in adolescents
SAMİ KIRTEKE
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiAnadolu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHTİYAR ERASLAN ÇAPAN