Otizm spektrum bozukluğu tanılı çocukların sosyal iletişim düzeyleri ve annelerinin aleksitimi düzeyleri ile normal gelişen çocukların sosyal iletişim düzeyleri ve annelerinin aleksitimi düzeylerinin karşılaştırılması
Comparison of the social communication levels of children diagnosed with autism spectrum disorder and their mothers' alexythimi levels with the social communication levels of normally developing children and their mothers' alexythimi levels
- Tez No: 875185
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZLEM TOLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Mevcut çalışmada Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) tanısı alan çocukların sosyal iletişim düzeyleri ve annelerinin aleksitimi düzeyleri ile normal gelişen çocukların sosyal iletişim düzeyleri ve annelerinin aleksitimi düzeylerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Vaka grubuna Diyarbakır ilinde yaşayan yaşları 3-7 arasında değişen 89 OSB tanısı almış çocuk ve bu çocukların anneleri dâhil edilmiştir. Kontrol grubu ise yaşları 3-7 arasında değişen 84 normal gelişen çocuk ve bu çocukların annelerinden oluşmaktadır. Çalışmada Demografik Bilgi Formu, Sosyal İletişim Kontrol Listesi-Revize-Okul Öncesi Türkçe Versiyonu (SİLKOL-R-OTV), Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ-2) ve Otizm Davranış Kontrol Listesi (ABC) kullanılmıştır. Kullanılan ölçeklerin tamamını anneler doldurmuştur. Değişkenler arasındaki ilişkileri incelemek için Pearson ve Spearman korelasyon analizi; gruplar arasındaki farkların incelenmesi için ilişkisiz örneklemler t-testi, Mann Whitney U testi, tek yönlü varyans analizi ile Kruskal Wallis analizi; yordayıcılıkların incelenmesi regresyon analizleri yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; vaka grubundaki annelerin aleksitimi düzeyinin çocuklarının sosyal katılım ve iletişimi anlama alt boyutları arasında negatif yönlü, duyusal alt boyutu arasında ise pozitif yönlü anlamlı ilişki bulunmuştur. Vaka grubundaki çocukların sosyal iletişim düzeyi toplam puanı, sosyal katılım, iletişimi kullanma, iletişimi anlama, taklit/oyun alt boyutları ile otizm şiddeti arasında negatif yönlü anlamlı ilişki bulunmuştur. Hem vaka hem de kontrol grubundaki çocukların sosyal iletişim toplam puanı ve annelerinin aleksitimi düzeyleri farklılaşmaktadır. Vaka grubundaki çocukların sosyal katılım, iletişimi anlama, taklit/oyun ve sosyal iletişim toplamı; kontrol grubundaki çocukların ise; sosyal katılım, iletişimi kullanma ve sosyal iletişim düzeyi toplamı anne eğitim düzeyine göre anlamlı şekilde farklılaşmaktadır. Kontrol grubundaki çocukların iletişimi anlama ve taklit / oyun puanları anne eğitim düzeyine göre farklılaşmaktadır. Vaka grubunda yer alan annelerin aleksitimi toplam puanı, ekran maruziyetine göre farklılaşmakta ve çocuklarının sosyal iletişim düzeyleri otizm şiddetini yordamaktadır. Vaka grubunda sosyal iletişim düzeyinin dört alt boyutu otizm şiddetini yordamaktadır. Çalışma kapsamında elde edilen bulgular, ilgili alanyazın ışığında tartışılmış öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The current study aimed to compare the social communication levels and mothers' alexithymia levels of children diagnosed with Autism Spectrum Disorder (ASD) with the social communication levels and mothers' alexithymia levels of normally developing children. The case group included 89 children diagnosed with ASD, aged between 3-7, and their mothers, living in Diyarbakır province. The control group consists of 84 normally developing children aged between 3-7 and their mothers. Demographic Information Form, Social Communication Checklist-Revised-Preschool Turkish Version (SILKOL-R-OTV), Toronto Alexithymia Scale (TAS-2) and Autism Behavior Checklist (ABC) were used in the study. Mothers filled out all of the scales used. Pearson and Spearman correlation analysis to examine the relationships between variables; Independent samples t-test, Mann Whitney U test, one-way analysis of variance and Kruskal Wallis analysis to examine the differences between groups; Regression analyzes were performed to examine the predictors. According to the findings; A negative significant relationship was found between the alexithymia level of the mothers in the case group and their children's social participation and communication understanding sub-dimensions, and a positive significant relationship was found between the sensory sub-dimension. A negative significant relationship was found between the total score of the social communication level of the children in the case group, social participation, using communication, understanding communication, imitation/play sub-dimensions and autism severity. The total social communication scores of the children in both the case and control groups and their mothers' alexithymia levels differ. The sum of social participation, understanding of communication, imitation/play and social communication of the children in the case group; As for the children in the control group; The sum of social participation, use of communication and social communication level differs significantly according to the mother's education level. Communication comprehension and imitation/play scores of the children in the control group differ according to the mother's education level. The total alexithymia score of the mothers in the case group differs according to screen exposure, and their children's social communication levels predict the severity of autism. In the case group, four sub-dimensions of social communication level predict autism severity. The findings obtained within the scope of the study were discussed in the light of the relevant literature and suggestions were presented.
Benzer Tezler
- Gelişim yetersizliği olan 0-36 arasındaki çocukların anneleri için geliştirilen rutinlere dayalı erken müdahale programı [RUDEP]: Karma yöntemler araştırması
Routine-based early intervention program [RUDEP] developed for mothers of children aged 0-36 months with developmental disability: A mixed methods study
SEVİM KÜÇÜK KARAHAN
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHasan Kalyoncu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LATİFE ÖZAYDIN
- Stereotipik hareket bozukluğu ve nöroinflamasyon ilişkisi
The relationship between stereotypical movement disorder and neuroinflammation
RUKEN DEMİRKOL TUNCA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriHacettepe ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK ÜNAL
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların ebeveynlerinin gözlerden zihin okuma ve iletişim beceri düzeylerinin incelenmesi
Investigation of ability of reading mind in the eyes and level of communication skills in parents of children with autism spectrum disorder
ELİF BİLGE ERTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiMelikşah ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TURNA BENGÜ COŞKUN
YRD. DOÇ. DR. ESRA DEMİRCİ
- Dikkat eksikliği/ hiperaktivite bozukluğu, öğrenme bozukluğu ve otistik spektrum bozukluğu tanılı çocukların yaş ve cinsiyet açısından eşlenmiş sağlıklı kardeşlerinde sözel olmayan iletişim becerileri, empati düzeyleri, çevresel belirteçleri ile ilişkilerinin araştırılması: kontrollü bir araştırma
Evaluation of nonverbal communication skills, empathy levels and their relationships with peripheral markers in age and gender matched healty siblings of children in attention deficit hyperactivity disorder, learning disability and autism spectrum disorder: a controlled study
NURAN DEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ EVREN TUFAN
- Yaygın gelişimsel bozukluğu olan ve normal gelişim gösteren çocukların anne babaların stres düzeyleri ve stresle başa çıkma yollarının karşılaştırılması
Comparasion of the stress levels and the ways of coping with stress of the parents of children who have pervasive development disorder and normal development
ZEHRA KURŞUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Psikolojiİstanbul Ticaret ÜniversitesiAile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OYA ÖZKARDAŞ