Geri Dön

Hisbe klasikleri üzerine bir inceleme ve 19. yüzyılda bir Osmanlı yazması: Yusuf Ziyaeddin'in risale fi ahkâm-el-ihtisab eseri

A study on hisbe classics and an Ottoman manuscript in the 19th century: Yusuf Ziyaeddin's work risale fi ahkam-el-ihtisab

PDF İndir

  1. Tez No: 875376
  2. Yazar: BAHJT MOUHAMD ALMOUSTAFA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER KARAOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Ekonomi, Religion, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İslam İktisadı ve Finansı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 341

Özet

İslam Devletileri, kuruluşundan günümüz devletleri ortaya çıkana kadar birbiriyle ilişkili birçok teşkilat üzere kâim olmuştur ve bu teşkilatlardan biri de hisbe teşkilatıdır. Hisbenin önemi, pazarları ve mâlî mu'âmeleleri kontrol altında tutup emr-i bi'l-ma'rûf ve nehy ani'l-münker yapmasından kaynaklanmaktadır. Bu araştırma da mahiyeti, uygulanmaya başlanması ve isimlendirilmesi, diğer kurumlardan ayrı müstakil ancak onlarla ilişkisini sürdüren bir kurum hâline gelmesi gibi birçok farklı açıdan hisbeyi ele almıştır. Ayrıca hisbenin Kuran, sünnet ve İslam iktisâdındaki önemine değinip toplumun iktisâdî hayatı, pazarda gerçekleşen mâlî mu'âmelerle ve fesâdın önüne geçilmesiyle ilişkisini beyân etmiştir. Bunların yanı sıra hisbeye dâir yazılmış olan ve hisbe konularını içeren eserlere odaklanmış ve bunları kronolojik olarak sıralayıp müelliflerinin izlediği yöntemleri inceleyerek eserleri teorik ve uygulamalı olmak üzere iki sınıfa ayırmanın mümkün olduğunu tesbit etmiştir. Sonuncu bölümde ise örnek olarak Yusuf Ziyâeddîn'in hisbe hakkındaki risâlesini incelemiştir. Nitekim bu risâle Osmanlı Dönemi'ne âit olup Arapça ve Osmanlıca dilleri kullanılarak yazılmış ve risâlede hem teorik hem de uygulamalı yöntem kullanılmıştır. Müellifinin büyük oranda Osmanlıca fetvâları, hisbe kitaplarını ve fıkıh kitaplarını esas almış olması da bu risâleyi ayıran özelliklerinden biridir. Araştırmada risâlenin içeriği 40 meseleye ayrılmış ve hisbeyle ilgili meselelere odaklanılıp bunlar, önceki hisbe müelliflerinin görüşleriyle de karşılaştırılarak incelenmiştir.

Özet (Çeviri)

From its inception until the emergence of the modern state, the Islamic State consisted of many interconnected systems, and one of these systems was the Hisbah system. The importance of the Hisbah stems from its regulation of the market and financial transactions, the enjoining of good, and forbidding of evil. This study deals with Hisbah from various aspects: its nature, its application, its name, and its independence as an institution independent of other institutions and at the same time linked to them. This study also presents the place and status of the hisbah in the Holy Qur'an, the Sunnah of the Prophet, and the Muslim Economy and its relationship with societal economic life, ongoing financial transactions in the market, and preventing corruption. The study also focuses on the works related to Hisbah and the matters discussed therein. The study arranges Hisbah related works in chronological order and deals with the methodologies of their composition, and classifies them into two types: theoretical works and applied works. In the last chapter, the study of Yusuf Diaa al-Din's treatise on hisbah is considered as an example. The treatise dates back to the Ottoman era and was written by the author in Arabic and Turkish. It includes both theoretical and applied approaches and is distinguished by its utilization of Turkish fatwa, Hisbah books, and Islamic Jurisprudence books. The treatise analyzes forty matters, mostly focusing on hisbah related matters, and compares its conclusions with the opinions of previous scholars.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    398431

    Türkiye Selçukluları döneminde Anadolu'da hisbe teşkilatı

    Hisba foundation during the Anadolu Selçuklu state

    UĞUR CANPOLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    TarihFırat Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İHSAN BURAK BİRECİKLİ

  2. Tez No

    122417

    Endülüs'te hisbe teşkilatı

    Hisba organization in Andalus

    MUSTAFA HİZMETLİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    DinAnkara Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MEHMET ÖZDEMİR

  3. Tez No

    670423

    Medine pazar kuralları çerçevesinde Osmanlı Devletinde hisbe teşkilatının tetkiki

    A comparison of Medina rules with the Ottoman State practice vis a vis hisbe organization

    MAHMUT DOST

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Ekonomiİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    İslam Ekonomisi ve Finansı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET ŞUAYB GÜNDOĞDU

  4. Tez No

    24173

    Abdurrahman b.Nasr b.Abdullah-el-Şeyzeri Nihayetü'r-rütbe fi-talebbi'l-hisbe İslam Devleti'nde hisbe teşkilatı

    Başlık çevirisi yok

    ABDULLAH TUNCA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1992

    TarihMarmara Üniversitesi

    Ortaçağ Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAKKI DURSUN YILDIZ

  5. Tez No

    375944

    Ali Cevheri'nin 'Tercüme-i Nisabü'l-İhtisab' isimli eseri: Latinize ve tahlil

    Ali Jawhari's work: 'Tarcuma Nisab al-İhtisab' transliteration and analysis

    SHAHİN KHANJANOV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜRTEZA BEDİR

Geri Dön