İzmir kent Aleviliğinde Tunceli Aleviliğinin temsil alanları ve biçimleri
Representation areas and forms of Tunceli Alevism in Izmir urban Alevism
- Tez No: 876570
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA AÇA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Geleneksel Alevilik, kent Aleviliği, Tunceli Aleviliği, sosyal değişim, Aleviliğin kentli temsilleri, Traditional Alevism, urban Alevism, Tunceli Alevism, social change, urban representations of Alevism
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Demokrasi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
“İzmir Kent Aleviliğinde Tunceli Aleviliğinin Temsil Alanları ve Biçimleri”adlı tez, Tunceli Aleviliğinin kentlileşme ve modernleşme süreçlerinde geleneksel yapı ve kurumlarında yaşadığı değişimi, Tunceli Alevilerinin yaşantılarından ve görüşlerinden yola çıkarak İzmir özelinde analiz etmeyi amaçlamaktadır. Tunceli Aleviliğinin kentteki durumunun, inanç temsillerinin ve inanç yorumuyla eklemli kültürel süreçlerinin İzmir ili sınırlılığında incelenmesinden oluşan tezde, Tunceli kırsalından farklı dönemlerde İzmir'e göç eden Alevi toplulukların, metropoldeki çok kültürlü ve kimlikli yapıyla uyarlanma süreçlerinde inanç kimliklerine dönük kurum ve paradigmalarda değişen ve değişmeyen unsurlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Kavram, kuram ve yöntem açılarından Kent Aleviliği ve daha özelde Tunceli Kent Aleviliği konularına odaklanan bilimsel çalışmalardan destek alan araştırmada, özgün sonuçlara ulaşılmasına yardımcı olacak alan araştırmaları gerçekleştirilmiştir. Göç ve kentlileşmenin Aleviliğin temel kurumları, sözlü kültürü ve ritüelleri üzerindeki etkilerine odaklanan araştırmanın kapsamında dedelik, musahiplik ve kirvelik gibi Aleviliğin temel yapı taşlarını oluşturan inanç ögelerinin geçmişteki ve bugündeki durumu, yine kırsalda ve kentte yer alan ziyaretlerle buralarda icra edilen ritüel eylemlerin devamlılık durumları, kent Aleviliğinin simgeleri arasında ilk sırada yer alan cem evlerinin ve inanç odaklı sivil toplum kuruluşlarının faaliyetleri ve işlevleri, kentte yaşayan diğer Alevi gruplarından ayrılan özgün karakterli ve takvimsel nitelikli uygulamaları ve ritüel belleğin kuşaklararası aktarımına yönelik sorunlar ve çözüm arayışları çok yönlü olarak değerlendirilmiştir. Elde edilen bu veriler yorumlandığında, İzmir'deki Tunceli Alevilerinin temel inançsal ve toplumsal kurumlarında değişimler olduğu tespit edilmiştir. Geleneksel ve çoğu zaman kırsal nitelikli Alevilikte sosyal düzeni ve ritüel sürekliliği sağlayan kurumların kentlileşme süreci ile görev ve işlevlerini formel yapılara devretmeleri, inanç kimliği içinde önemli bir statüye karşılık gelen dedelik makamının cem evi ile özdeşleşmesi, Alevilik odaklı sivil toplum kuruluşlarının inanç kimliğinin temsili konusunda kolektif bilinci desteklemeye dönük faaliyetlerde ön plana çıkması gibi durumlar yapılan tespitler arasında özellikle dikkati çekmektedir.
Özet (Çeviri)
The thesis titled“Spaces and Forms of Representation of Tunceli Alevism in Izmir Urban Alevism”aims to analyze the changes in the traditional structures and institutions of Tunceli Alevism in the processes of urbanization and modernization in the specific case of Izmir based on the lives and opinions of Tunceli Alevis. In the thesis, which consists of an examination of the situation of Tunceli Alevism in the city, its faith representations and cultural processes articulated with the interpretation of faith within the boundaries of İzmir province, it is tried to identify the changing and unchanging elements in the institutions and paradigms of faith identities in the adaptation processes of Alevi communities who migrated from rural Tunceli to İzmir in different periods with the multicultural and identity structure in the metropolis. Supported by scientific studies focusing on Urban Alevism and more specifically Tunceli Urban Alevism in terms of concept, theory and methodology, field research was conducted to help reach original results. Focusing on the effects of migration and urbanization on the basic institutions, oral culture and rituals of Alevism, the study examines the past and present status of belief elements such as dedelik, musahiplik and kirvelik, which constitute the basic building blocks of Alevism, and the continuity of visits in rural and urban areas and ritual actions performed in these places, The activities and functions of cem houses and faith-oriented non-governmental organizations, which rank first among the symbols of urban Alevism, the unique character and calendrical practices that distinguish them from other Alevi groups living in the city, and the problems and search for solutions for the intergenerational transmission of ritual memory were evaluated in a multidimensional manner. When these data are interpreted, it is determined that there have been changes in the basic beliefs and social institutions of Tunceli Alevis in Izmir. The institutions that provide social order and ritual continuity in traditional and often rural Alevism have transferred their duties and functions to formal structures with the process of urbanization, the office of dedelik, which corresponds to an important status within the identity of belief, has been identified with the cemevi, and Alevism-focused non-governmental organizations have come to the forefront in activities aimed at supporting collective consciousness in the representation of belief identity.
Benzer Tezler
- İzmir'de neoliberal kentleşmenin sosyo-mekânsal etkileri
Socio-spatial effects of neoliberal urbanization in İzmir
GÜLCAN KAYGUSUZ
- İzmir kent içi toplu ulaşımın makroskopik simülasyon ile değerlendirilmesi
The assesment of urban mass transportation system with a macroscopic simulation of İzmir
UTKU CİHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
UlaşımBahçeşehir ÜniversitesiKentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ERGÜN
- İzmir kent merkezindeki liselerde biyoloji derslerinde materyal kullanımı
Material usage in biology lessons at high schools in İzmir city center
SEVGİ ENSARİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
BiyolojiDokuz Eylül ÜniversitesiBiyoloji Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RIDVAN KETE
- İzmir kent merkezindeki trafik yönetimi uygulamalarının başarımlarının irdelenmesi
Investigating the performance of traffic management applications in İzmir city center
ALPASLAN BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İnşaat MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜHEYLA PELİN ÇALIŞKANELLİ